Józef Czapski: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
→Patrząc: dodano cytat |
→O Józefie Czapskim: dodano cytat Pollakówna |
||
Linia 16:
==O Józefie Czapskim==
* Artykuły Czapskiego, płód pisarski zobiektywizowany przecież i uporządkowany, zdradzają raz po raz swój intymny „dziennikowy” początek. Czytelnik zżyty z biografią i pisaniem Autora odnajduje w ich chronologicznym ciągu bardzo osobisty zapis myśli o sztuce i o tej dziedzinie delikatnej, nie zawsze jednoznacznej, a jednak imperatywnej, jaką jest etyka sztuki, etyka artysty. I wreszcie, śledząc z uwagą myśl Czapskiego, odkrywa się jej ukryty, cichy wątek: wypatrywanie metafizycznej intuicji jako źródła i sensu twórczości.
** Autorka: [[Joanna Pollakówna]], ''O Józefie Czapskim'' (1982). W: ''Patrząc'', Wydawnictwo ZNAK, Kraków 2016, str. 438.
* Motyw przeanielenia u Czapskiego powraca raz po raz w rozmaitych uwikłaniach. W najbardziej może rozbudowanej postaci w eseju-wspomnieniu ''„It is our custom”'' z 1951 roku. Tu omawia Czapski przypadek „polskiej uczonej działaczki i patriotki, wychowanej we Wiedniu, w zaustriaczonej rodzinie, z matki Niemki. Wyznała mi kiedyś, że mając 12 lat przeczytała ''Testament'' Słowackiego. Od tej chwili – pamięta to doskonale – stała się Polką bezpowrotnie i na zawsze”. Główną atrakcją polskości – i to Czapski z wielkim naciskiem podkreśla – ma być właśnie stała obecność dążenia do przemiany duchowej. Drugi przypadek fatalnej siły wiersza Słowackiego staje się właściwie osnową wspomnianego szkicu. Amerykański przyjaciel Czapskiego, Arthur (którego rodzice przybyli z Polski, a on sam zna polski dość słabo), z uwagą i zachwytem czyta i tłumaczy utwór:<br />I ten wiersz ostatni, który zna w Polsce każde dziecko<br />lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,<br />aż was, zjadaczy chleba w aniołów przerobi<br />''... you, eaters of bread, as to raise you into – angels.''<br />Więc to jest wasza polska filozofia? – mówi Arthur – ona jest bardzo mistyczna. To wy nie musicie jej tracić nigdy. Żaden inteligent nie ma prawa jej tracić.
**
** Zobacz też: [[Testament mój]]
{{DEFAULTSORT:Czapski, Józef}}
| |||