Heraklit z Efezu: Różnice pomiędzy wersjami

'''[[w:Heraklit|Heraklit z Efezu]]''' (540 p.n.e.–480 p.n.e.) – starożytny filozof grecki.

* Bóg to dzień i noc, zima i lato, wojna i pokój, głód i sytość.

* Być rozumnym to największa cnota, a mądrość polega na tym, by mówić prawdę i postępować zgodnie z natura, słuchając jej głosu.

* Charakter człowieka jest jego przeznaczeniem.

* Charakter człowieka tworzy jego los.

* Choćbyś wszystkie przeszedł drogi, nie dotrzesz do granic duszy; taka w niej głębia.

* Choroba pozwala poznać słodycz zdrowia, zło – dobra, głód – sytości, zmęczenie – wypoczynku.

* Człowiek krzesze światło w nocy, kiedy wzrok mu gaśnie. Żywy dotyka umarłych we śnie, budząc się, przypomina śpiącego.

* Czuwający mają świat wspólny, śpiący są odwróceni do swych osobnych światów.

* Dla mnie jeden człowiek wart jest tyle co trzydzieści tysięcy, a niezliczony tłum mam za nic.

* Droga w górę jest drogą w dół.

* Gdyby życie polegało na przyjemnościach cielesnych, wówczas moglibyśmy nazwać woły szczęśliwymi, gdy znajdą groch do zjedzenia.

* Gdybym nie miał nadziei, nie osiągnąłbym tego, co wydaje się nieosiągalne.

* Jeden człowiek wart dla mnie tyle, ile dziesięć tysięcy, jeżeli jest najlepszy.

* Jest w nas jednocześnie życie i śmierć, jawa i sen, młodość i starość – wzajemnie się zmieniają.

* Jesteśmy i nie jesteśmy zarazem – życie jest ciągłą zmianą, jest ciągłym rodzeniem się i śmiercią.

* Każdy człowiek ma zdolność poznawania samego siebie i rozumnego myślenia.

* Kto nie dąży do rzeczy niemożliwych, nigdy ich nie osiągnie.

* Kto nie spodziewa się niespodziewanego, ten nie odkryje go.

* Mądrość polega na tym, by poznać myśl, która wszystkim steruje.

* Na jawie świat jest dla wszystkich jeden i ten sam, ale we śnie każdy ucieka do własnego świata.

* Najlepszy człowiek jest wart dziesięciu tysięcy innych.

* Najmądrzejszy człowiek w porównaniu z bogiem wydaje się małpą pod względem mądrości, piękna i pod innymi względami.

* Natura lubi się ukrywać.

* Nawet gdybyś przewędrował wszystkie ścieżki, nie odkryjesz granic duszy – tak głęboki jest jej ''logos''.

* Nie da się dwa razy wejść do tej samej rzeki.

* Nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki, bo juz inne napłynęły w nią wody.

* Nie powinniśmy wstępować w ślady naszych rodziców.

* Nie wystarczy dużo wiedzieć, żeby być mądrym.

* Nie znano by imienia sprawiedliwości, gdyby nie istniała niesprawiedliwość.

* Niespodziewany ogień zaskoczy, rozsądzi i ogarnie wszystko.

* Nieśmiertelni śmiertelni i śmiertelni nieśmiertelni. Ci żyją śmiercią tamtych, tamci umierają życiem tych.

* Obudzeni mają jeden wspólny świat – we śnie każdy wraca do swego własnego.

* Słońce nie jest większe od stopy.

* Słońce odnawia się co dzień.

* Ta sama droga prowadzi pod górę i w dół.

* Tego świata, jednego i tego samego świata wszechrzeczy, nie stworzył ni żaden z bogów, ani żaden z ludzi, lecz był on, jest i będzie wiecznie żyjącym ogniem zapalającym się według miary i według miary gasnącym.

* Ukryte piękno jest lepsze od jawnego.

* W myśleniu wszyscy uczestniczą.

** Inna wersja: Wszystko uczestniczy w myśleniu.

* Walka jest ojcem wszelkiego stworzenia.

* Wiedza jest drugim słońcem dla tych, którzy ją posiadają.

* Wielka uczoność nie daje rozumu.

* Większość ludzi jest złych, a tylko niewielu jest dobrych.

* Woda uśmierca dusze, ziemia uśmierca wodę, woda rodzi się z ziemi, dusza z wody.

* Wojna jest ojcem wszystkich rzeczy.

* Wszyscy czuwający mają jeden i wspólny świat, a każdy, który zasypia, odwraca się ku swojemu.

** Źródło: Łukasz Biskupski, [http://www.tygielkultury.eu/10_12_2007/aktual/02.htm ''Śladami Enneasza'', „Tygiel Kultury”, 10 grudnia 2007].

* [[Wszystko płynie]].

** ''Πάντα ῥεῖ.'' (gr.; wym. panta rhei)