Henryk III Walezjusz: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m format, dr zmiana
Linia 1:
[[Plik:Wax miniature of Henry of Valois.jpg|mały|<center>Henryk III Walezjusz</center>]]
'''[[w:Henryk III Walezy|Henryk]]''' (1551-15891551–1589) – pierwszy elekcyjny król Polski (jako '''Henryk I'''; 1573–1575) i król Francji (ostatni z dynastii Walezjuszy jako '''Henryk III'''; od 1574); syn króla Henryka II i [[Katarzyna Medycejska|Katarzyny Medycejskiej]].
* Ależ zwróćcie się z tym do mojej matki, albowiem ja nic o tym nie wiem.
** Opis: częsta odpowiedź stosowana do ministrów krytykująca autokratyzm Katarzyny Medycejskiej.
** Źródło: Helmut Werner, ''Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii'', tłum. Monika Gajowa, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, tłum. Monika Gajowa, ISBN 8389632241, s. 132.
 
* Chyba mnie zabił.
Linia 10:
 
* Jaki on wielki.
** Opis: widząc zabitego Henryka Gwizjusza.
** Źródło: Stanisław Grzybowski, ''Henryk Walezy'', Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980, ISBN 8304001187.
 
* Proszę życzyć mi szczęścia, madame. Jestem teraz królem Francji! Zginął bowiem król Paryża! Wyprzedziłem ciosy, które miały mnie trafić. Naśladowałem ciebie, moja nauczycielko!
** Opis: w rozmowie z Katarzyną Medycejską - informował ją m.in. o śmierci "króla„króla Paryża"Paryża” - [[Henri I de Guise|Henriego I de Guise'aGuise’a]] (Henryka Gwizjusza).
** Źródło: Helmut Werner, ''Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii'', Wydawnictwoop. Jeden Świat, Warszawa 2005, tłumcit. Monika Gajowa, ISBN 8389632241, s. 135.
 
==O Henryku Walezym==
* A nasz Polak nie cierpi pysznego Francuza,<br />Hardemu hardy będzie, by mu dostać guza.<br />Toć mi jest prawy barbar, co hardy, złośliwy,<br />I cokolwiek z nim poczniesz, odmienny a łżywy.
** Autor: [[anonim]], ''Odpowiedź przez Polaka wszetecznemu Francuzowi''
** Źródło: Janusz Tazbir, ''Henryk Walezy'' w: ''Poczet królów i książąt polskich'', wyd. Czytelnik, Warszawa, 1991, s. 352.
 
* Brzydził się nami Walezy, było mu tu obmierźle, zimno, niewygodnie i obco. Co prawda gdy wreszcie chyłkiem i nocą uciekał, to czmychał akurat przez pewne pomieszczenie, na jakie Wersal musiał jeszcze długo czekać, przez, z przeproszeniem, ustęp ("wychod"„wychod”, jak pisał Kochanowski i do dziś mówią Czesi), jednakże miał nas za dzikusów mroźnej północy. A dawszy onego drapaka z Polski, nie oparł się aż na francuskim tronie.
** Autor: [[Szymon Kobyliński]], ''Tajemnice pocztu Matejki'', Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, Warszawa, 1984, s. 96.
 
* Chwały by był dostąpił, dostąpił i sławy,<br />Ochroniłby był gardła i uszedł osławy.
** Autor: [[Aleksander Gwagnin]]
** Opis: rozważając konsekwencje pozostania Walezego w Polsce.
** Źródło: Janusz Tazbir, ''Henryk Walezy'' w: ''Poczet...Poczet…'', ''op. cit.'', s. 352.
 
* Co do Heńka Walezjusza<br />To był zwykły oczajdusza,<br />Co bez krztyny elegancji<br />Rzucił tron i zwiał do Francji.
** Autor: [[T-raperzy znad Wisły]], ''Stefan Batory''
** Źródło: [http://www.t-raperzy.waw.pl/poczet.html ''Poczet królów polskich'']
Linia 36:
* Gdy milczkiem zjechał wnet francuski panic,<br />Odbiegłszy polskich tłustorolnych granic,<br />Tę zdradę zdradą mnich mu też nagrodził,<br />Gdy nie pohybnym nożem w brzuch ugodził.
** Autor: [[anonim]]
** Źródło: Janusz Tazbir, ''Henryk Walezy'' w: ''Poczet...Poczet…'', ''op. cit.'', s. 352.
 
* Jestem śmiertelnie chora i wkrótce umrę. Mam jednak przeczucie, że utracisz koronę, zanim jeszcze nastąpi mój koniec.
** Autor: [[Katarzyna Medycejska]] (zm. 5 stycznia 1589)
** Źródło: Helmut Werner, ''Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii'', Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, tłum. Monika Gajowa, ISBN 8389632241, s. 135.
 
* Wytworny panicz modnego dworu,<br />W sarmackie dostał się kraje,<br />Lecz w nich nie zastał tego poloru,<br />Jaki francuski dwór daje.<br />A chociaż znalazł dzielnych serc krocie,<br />I prawie, co wrogów grzmocą:<br />Przeniósł francuskie nad nie łakocie,<br />I umknął z Polski precz, nocą.
** Autor: [[Władysław Bełza]], [https://pl.wikisource.org/wiki/Dawni_kr%C3%B3lowie_tej_ziemi/Henryk_Walezy ''Henryk Walezy''] w: ''Dla dzieci'' (cykl: ''Dawni królowie tej ziemi''), wyd. Księgarnia H. Altenberga, drukował Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów, 1897
 
* Zacny królewic, dorosły i ćwiczony w walce; obranie jego pokazałoby prawą swobodę naszę; musi nam być powolny prze dalekość przyjaciół swych; mając armatę, kosztem swym ''dominium maris'' nam wydźwignie i port nieprzyjacielski skazi; długów koronnych wypłacenie; prowentów niemałych pewnie do korony przybędzie; sto ślachciców od roku do roku w Krakowie albo w Paryżu ''in studiis et militia'' sumptem jego ćwiczyć [się będzie]; pokój z Turkiem, bo z nim ''foedera'', jako i my, z Tatary, z Wołochy, z Niemcy, bo sie na Turka, na Francuza i na nas oglądać muszą; ''foedera'' i ''commercia'' wszelakie z królestwem francuskim; naród francuski [że] naszemu jest podobien we wszem, ''nemo negat'' stąd i to niemałe ''commodum'' mieć pana nam z obyczajmi podobnego i do wszystkich spraw naszych pochopnego; ''Incmmoda'' [Wady:] niepokój z Moskwą samym; ale ten łacno może być uskromion, gdy będzie dobra głowa i swoje doma będzie; język; ale łaciński i włoski umie, o polski jemu łacno, gdy uźrzy, że u go będzie trzeba.