|
** Autor: [[Paweł Rożyński]]
** Źródło: [http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/komentarze/506408,%20pawel_rozynski_szwecja_ma_sukcesy_ale_nie_dzieki_modelowi_socjalnemu.%20html ''Paweł Rożyński: Szwecja ma sukcesy, ale nie dzięki modelowi socjalnemu'', gazetaprawna.pl, 19 kwietnia 2011]
*To nie tylko kraj pięknych kobiet, święta letniego przesilenia, Bjorna Borga i – być może – najlepszych hokeistów. To historia państwa, który gospodarkę wolnorynkową wymienił na socjalizm, a następnie zrobił kilka kroków z powrotem w kierunku wolności gospodarczej. Ponieważ chodzi o mój kraj ojczysty, poświęcę mu trochę więcej miejsca. W latach 1890-1950 Szwecja miała jeden z najwyższych poziomów wzrostu gospodarczego na świecie, ze średnim obciążeniem podatkowym 10 do 20%. Dziedzictwo tego okresu to jeden z głównych czynników obecnego dobrobytu. Z 50 największych firm w Szwecji tylko jedna powstała po roku 1970. Był to kraj z wolnym rynkiem i ograniczoną rolą państwa, który z żebraka stał się bogaczem.
Kiedy Szwecja stała się krajem socjalistycznym obciążenie podatkowe wzrosło ponad dwukrotnie, przedsiębiorstwa były znacjonalizowane, państwo rozszerzało swój monopol społeczny itp. Wyniki? Według OECD PKB państwa per capita był w roku 1970 czwarty najwyższy na świecie. Obecnie Szwecja ma 13 pozycję. Inflacja i bezrobocie wyraźnie wzrosły.
Na początku lat 90-tych wprowadzono mimo wszystko pewne reformy rynkowe, które polepszyły działanie gospodarki. Doszło do liberalizacji rynku telekomunikacyjnego, niewielkiej obniżki podatków, zgoda na powstanie prywatnych firm w sferze służby zdrowia, uniezależnienie banku centralnego i reformy systemu emerytalnego.
We wszystkich gałęziach, które poddano liberalizacji odnotowano wzrost. Zatrudnienie wzrosło a kolejki oczekujących w szpitalach skróciły się. Ale w tej chwili od tamtych reform upłynęło już 10-15 lat i ich pozytywne rezultaty są coraz mniej odczuwalne. Wiele dziedzin nie zostało zreformowanych, i właśnie tam mamy dziś największe problemy. Według niezależnych instytucji ogólne bezrobocie w kraju wynosi od 15 do 20%. Wzrost zatrudnienia był w latach 1995-2004 czwarty najniższy w UE-15. Bezrobocie wśród młodzieży wynosi 23% i jest piąte najwyższe w Unii. Centroprawicowy rząd, który powstał po niedawnych wyborach większość obietnic kierował na sprawy budżetu i właśnie zagadnienie reformy rynku pracy. Takie reformy byłyby logicznym krokiem w kierunku budowania wolnego rynku w Szwecji.
**Źródło:Johnny Munkhammar, Naśladujcie skandynawskie rozwiązania, a nie problemy![online][dostęp 23 kwietnia 2014], dostępny w internecie http://www.mpp.org.pl/17/17_7.html
* W moim przekonaniu, poszukując lepszej drogi dla Polski, powinniśmy odwoływać się do przykładów tych, którym udało się połączyć bardzo wysoką jakość życia (która wcale nie jest tożsama z wysokością produktu krajowego brutto) z równością i sprawiedliwością. Myślę tu przede wszystkim o Finlandii czy Szwecji, w których skala nierówności społecznych (mierzona tzw. współczynnikiem Giniego) jest najniższa na świecie, a poczucie zadowolenia z życia najwyższe.
| 