Wilno: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
+1 Piłsudski
m popr. Link, dr zmiana
Linia 9:
** Zobacz też: [[romantyzm]]
 
* Dla żydowskich historyków Wilno pozostaje jednak „Jerozolimą Północy”, jednym z najważniejszych na świecie centrów kultury żydowskiej. (...) Dzisiaj rozmyślam o minionym na zawsze żydowskim Wilnie ze zdumieniem. Było to miasto olbrzymich sprężonych energii, stolica domów wydawniczych publikujących książki w jidysz i hebrajskim, siedziba pism literackich i teatrów. Pod tym względem z Wilnem mógł konkurować jedynie Nowy Jork. Nic dziwnego, że wśród Żydów amerykańskich najwyżej cenione jest pochodzenie z Wilna. Jak opowiadała mi z humorem Susan Sontag, jej dziadek takie pochodzenie sobie dorobił, bo naprawdę pochodził z małego podwileńskiego miasteczka.
** Autor: [[Czesław Miłosz]], [http://www.milosz.pl/przeczytaj/esej/35/aby-duchy-umarlych-zostawily-nas-w-spokoju-szukanie-ojczyzny ''Aby duchy umarłych zostawiły nas w spokoju'', 2 października 1999]
** Zobacz też: [[Susan Sontag]]
Linia 16:
** Źródło: [[Marian Zdziechowski]], ''Widmo przyszłości''
 
* Gdym siedział w Magdeburgu (…) myślałem o miłem (…). jedno z najmilszych, jakie mam i jakie przeżyłem, jest Wilno, jest miasto moje rodzinne. I nieraz tam, w Magdeburgu, o Wilnie myślałem i do Wilna tęskniłem. Miłe miasto. Rzędem biegną mury, pagórki, otoczone zielenią, pieszczą mury. Mury tęsknie na pagórki spoglądają. Miłe miasto. (...) Miłe mury, co mnie dzieckiem niegdyś pieściły, co kochać wielkość prawdy nauczyły, miłe miasto z tylu, tylu przeżyciami. Miasto – symbol naszej wielkiej kultury i państwowości, ongiś potęgi. Dynastia Jagiellonów, co nad wieżyczkami Krakowa i wieżami Wilna potężnie niegdyś panowała. Wilno Stefana Batorego, co uniwersytet zakładał i mieczem nowe granice wybijał. Wielcy poeci i wieszcze, co naród pieścili słowem i w czar zakuwanymi słowami życie narodowi dawali. Nie gdzie indziej jak tu, w tej samej szkole, gdzie ja biegałem w tych murach, pięknie wołających do Boga, uczyli się jak ja kiedyś, w przeklętej rosyjskiej szkole. Wszystko piękno w mej duszy przez Wilno pieszczone. Tu pierwsze słowa miłości, tu pierwsze słowa mądrości, tu wszystko, czym dziecko i młodzieniec żył w pieszczocie z murami i w pieszczocie z pagórkami. Jedno z najpiękniejszych miejsc na świecie!
** Autor: [[Józef Piłsudski]], ''Przemówienie na zjeździe Legionistów w Wilnie, 12 sierpnia 1928'', w: ''Pisma zbiorowe'', t. IX, Warszawa 1937, strs. 127.
 
* Jest to miasto semantycznego nieporozumienia. Kiedy nazywają Wilno historyczną stolicą Litwy, nie jest to ścisłe, bo w ciągu kilku stuleci było stolicą Wielkiego Księstwa Litewskiego, a był to organizm polityczny zupełnie inny niż państwa narodowe.
Linia 27:
* Mam wrażenie, że z Ukraińcami w Kijowie jest tak jak z Litwinami w Wilnie – jeśli kto bardzo chce, może ich zawsze kilku w jednym pokoju zebrać, ale usłyszeć język ukraiński na ulicy w Kijowie jest prawie tak trudno jak litewski w Wilnie!
** Autor: [[Stanisław Mackiewicz|Stanisław Cat-Mackiewicz]]
** Źródło: ''Myśl w obcęgach'', wyd. „Universitas”, Kraków 2012, s. 90.
 
* Miasto-symbol naszej wielkiej kultury i państwowej naszej potęgi.
** Autor: [[Józef Piłsudski]]
** Opis: słowa z 1928 roku.
** Źródło: Waldemar Łysiak, ''Lepszy'', wyd. „Officina”, Warszawa 1990, s. 195.
 
* Mogę odgadnąć, że GunterGünter Grass, ile razy przyjeżdża do Gdańska, czuje to samo, co ja w Wilnie, bo jest to jego miasto i zarazem nie jest.
** Autor: [[Czesław Miłosz]], [http://www.milosz.pl/przeczytaj/esej/35/aby-duchy-umarlych-zostawily-nas-w-spokoju-szukanie-ojczyzny ''Aby duchy umarłych zostawiły nas w spokoju'', 2 października 1999]
** Zobacz też: [[GunterGünter Grass]], [[Gdańsk]]
 
* Nigdy od ciebie, miasto, nie mogłem odjechać<br />Długa była mila, ale cofało mnie jak figurę w szachach.<br />Uciekałem po ziemi obracającej się coraz prędzej<br />A zawsze byłem tam z książkami w płóciennej torbie,<br />Gapiąc się na brązowe pagórki za wieżami Świętego Jakuba<br />Gdzie rusza się drobny koń i drobny człowiek za pługiem,<br />Najoczywiściej od dawna nieżywi.
Linia 44:
** Autor: [[Adam Mickiewicz]], ''[[Pan Tadeusz]]'', księga IV ''Dyplomatyka i łowy'', 6–16
 
* Stara stolica Giedyminowa,<br />Wilno, pieszczota pięknej natury,<br />Pomiędzy gaje, pomiędzy góry,<br />o kwiat, co w dzikiem zielsku się chowa...chowa…
** Autor: [[Władysław Syrokomla]], ''Marcin Studzieński. Kartka z kroniki Wilna''
 
Linia 52:
* Wilno stanowi centrum życia Litwinów, również może to być centrum białoruskie. My nie będziemy walczyć o Wilno z Białorusinami, potrafimy się zmieścić razem, dlatego że nie mamy agresywnych dążeń jak niektórzy. Co innego Polacy: oni byli i są agresorami. Wilno jest cenne z powodu pamięci o naszej słynnej przeszłości i naszego dziedzictwa. Każdy zabytek przeszłości, każde wzgórze, każda dolina smutno nam przypomina, czyje to było…
** Autor: [[Antanas Smetona]]
** Źródło: Dangiras Mačiulis, Rimas Miknys, Alvydas Nikžentai, ''„Okupacja Wilna” – rzecz o historii drugiego stopnia'', [http://www.mowiawieki.pl/index.php?page=artykul&id=516 „Mówią Wieki”]