Dziady (dramat): Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
sortowanie
Alessia (dyskusja | edycje)
m int., drobne techniczne, poprawa linków
Linia 2:
'''[[w:Dziady (dramat)|Dziady]]''' – dramat autorstwa [[Adam Mickiewicz|Adama Mickiewicza]].
* Na świecie jeszcze, lecz już nie dla świata!<br />Cóż to za człowiek? – Umarły.
** Zobacz też: [[śmierć]]
 
* Na świecie znowu, ale nie dla świata;<br />Czymże ten człowiek? – Upiorem.
Linia 7 ⟶ 8:
==Część II==
* Bo kto nie był ni razu człowiekiem,<br />Temu człowiek nic nie pomoże.
** Opis: przestroga widma złego pana.
 
* Bo słuchajcie i zważcie u siebie,<br />Że według bożego rozkazu:<br />Kto nie dotknął ziemi ni razu,<br />Ten nigdy nie może być w niebie.
** Opis: przestroga ducha pasterki.
** Zobacz też: [[niebo]]
 
* Bo słuchajcie i zważcie u siebie,<br />Że według bożego rozkazu:<br />Kto nie doznał goryczy ni razu,<br />Ten nie dozna słodyczy w niebie.
** Opis: przestroga Aniołkówaniołków.
** Zobacz też: [[niebo]]
 
* Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,<br />Co to będzie, co to będzie?
Linia 42:
** Zobacz też: [[Bóg]]
 
* Ależ bo różne są śmierci rodzaje:<br />Jedna śmierć jest pospolita.<br />Śmiercią tą starzec, kobieta<br />Dziecię, mąż, słowem, tysiące<br />Ludzi umiera co chwila.<br />(...)<br />Ale jest straszniejsza druga,<br />Bo nie umarza od razu,<br />Powolna, bolesna, długa:<br />Śmierć ta dwie społem osoby ugodzi,<br />Lecz moje tylko zabija nadzieje<br />Drugiej bynajmniej nic nie szkodzi.<br />(...)<br />Jeszcze rodzaj śmierci trzeci:<br />Śmierć wieczna, jak Pismo mówi.<br />Biada, biada człowiekowi,<br />Którego ta śmierć zabierze!
** Postać: Pustelnik – Gustaw
** Opis: Gustaw mówi o śmierci naturalnej, nieszczęśliwej [[miłość|miłości]] i potępieniu [[dusza|duszy]].
** Zobacz też: [[śmierć]]
 
* Bo kto na ziemi rajskie doznawał pieszczoty,<br />Kto znalazł drugą swojej połowę istoty,<br />Kto nad świeckiego życia wylatując krańce,<br />Jej tylko myślą myśli, jej oddycha tchnieniem,<br />Ten i po śmierci również własną bytność traci,<br />I przyczepiony do lubej postaci,<br />Jej tylko staje się cieniem.
** Postać: Pustelnik – Gustaw
 
* (...) boleść przypomnienia<br />Nas samych trawi, wokół nic nie zmienia!
** Postać: Ksiądz
** Zobacz też: [[pamięć]]
Linia 59 ⟶ 58:
* Czyliż niewinna miłość wiecznej godna męki?<br />Ten sam Bóg stworzył miłość, który stworzył wdzięki.<br />On dusze obie łańcuchem uroku<br />Powiązał ze sobą!<br />Wprzód, nim je wyjął ze światłości stoku,<br />Nim je stworzył i okrył cielesną żałobą,<br />Wprzódy je powiązał ze sobą!
** Postać: Pustelnik – Gustaw
** Zobacz też: [[miłość]], [[dusza]]
 
* Dróg śmierci pokazywać nie chciałbym nikomu.
** Postać: Ksiądz
** Zobacz też: [[śmierć]]
 
* Dzieci, będzie ten płakał, kto się z płaczu śmieje!
Linia 73 ⟶ 70:
** Zobacz też: [[żona]]
 
* Kobieto! puchu marny! ty wietrzna istoto!<br />Postaci twojej zazdroszczą anieli,<br />A dusze masz gorszą, gorszą niżeli!...<br />Przebóg! tak ciebie oślepiło złoto!<br />I honorów świecąca bańka, wewnątrz pusta!<br />Bodaj!... Niech, czego się dotkniesz, przeleje się w złoto!<br />Gdzie tylko zwrócisz serce i usta,<br />Całuj, ściskaj tylko złoto!<br />Ja, gdybym równie był panem wyboru,<br />I najcudniejsza postać dziewicza,<br />Jakiej Bóg dotąd nie pokazał wzoru,<br />Piękniejsza niżli aniołów oblicza,<br />Niżli sny moje, niżli poetów zmyślenia,<br />Niżli ty nawet...nawet… oddam ją za ciebie,<br />Za słodycz twego jednego spojrzenia!<br />Ach, i gdyby w posagu<br />Płynęło z nią wszystkie złoto Tagu,<br />Gdyby królestwo w niebie,<br />Oddałbym ją za ciebie.<br />Najmniejszych względów nie zyska ode mnie,<br />Gdyby za tyle piękności i złota<br />Prosiła tylko, ażeby jej luby<br />Poświęcił mała cząstkę żywota,<br />Którą dla ciebie całkiem poświęcam daremnie!<br />Gdyby jedno mgnienie oka,<br />Nie chcę! nie! i na takie nie zezwolę śluby.<br /><br />A ty sercem oziębłym, obojętną twarzą,<br />Wyrzekłaś słowo mej zguby<br />I zapaliłaś niecne ogniska,<br />Którymi łańcuch wiążący nasz pryska,<br />Które się wiecznym piekłem między nami żarzą,<br />Na moje wieczne męczarnie!<br />Zabiłaś mnie, zwodnico! Nieba cię ukarzą,<br />Sam ja...ja… nie puszczę, bezkarnie,<br />Idę, zadrżyjcie, odmieńce!
** Postać: Pustelnik – Gustaw
** Zobacz też: [[kobieta]]
 
* Kochanek przez sen tylko widzianych mamideł;<br />Nie cierpiąc rzeczy ziemskich nudnego obrotu,<br />Gardzący istotami powszedniej natury,<br />Szukałem, ach! szukałem tej boskiej kochanki,<br />Której na podsłonecznym nie bywało świecie,<br />Którą tylko na falach wyobraźnej pianki<br />Wydęło tchnienie zapału,<br />A żądza w swoje własne przystroiła kwiecie.<br />Lecz gdy w czasach tych zimnych nie ma ideału,<br />Przez teraźniejszość w złote odleciałem wieki,<br />Bujałem po zmyślonym od poetów niebie,<br />Goniąc i błądząc, w błędach nieznużony goniec;<br />Wreszcie, na próżno zbiegłszy kraj daleki,<br />Spadam i już się rzucam w brudne uciech rzeki:<br />Nim rzucę się, jeszcze raz spojrzę koło siebie!<br />I znalazłem ją na koniec!<br />Znalazłem ja blisko siebie,<br />Znalazłem ją...ją… ażebym utracił na wieki!
** Postać: Pustelnik – Gustaw
 
* Kto miłości nie zna, ten żyje szczęśliwy,<br />I noc ma spokojną, i dzień nietęskliwy.
** Postać: Pustelnik – Gustaw
** Zobacz też: [[miłość]]
 
* Lecz od twojego wieku aż do grobu<br />Gościniec jest arcydługi.<br />(...)<br />Ach, tak prędko przebiegłem gościniec tak długi!
 
* Młodości mojej niebo i tortury!<br />One zwichnęły osadę mych skrzydeł<br />I wyłamały do góry,<br />Że już nie mogłem na dół skręcić lotu.
Linia 109 ⟶ 105:
** Postać: Pustelnik – Gustaw
 
* (...) Pan Bóg daje, Pan Bóg bierze!<br />Niechaj się dzieje według jego świętej woli!
** Postać: Ksiądz
** Zobacz też: [[Bóg]]
 
* (...) Tam, u Wszechmocnego tronu,<br />Kędy nasz żywot ścisłe odważają szale,<br />Tam większym jest ciężarem łza jednego sługi,<br />Którą szczerze wyleje nad tobą u zgonu,<br />Niż kłamliwe po drukach rozgłaszane żale,<br />Płatny orszak i kirem powleczone cugi.<br />Jeśli, żałując śmierci dobrego dziedzica,<br />Lud zakupioną świecę stawia mu na grobie,<br />W cieniach wieczności jaśniej błyszczy się ta świeca<br />Niż tysiąc lamp w niechętnej palonych żałobie.<br />Jeśli przyniesie miodu plaster i skromne mleko<br />I garścią mąki grobowiec posypie:<br />Lepiej posili duszę, o! lepiej daleko,<br />Niż krewni modnym balem wydanym na stypie.
** Postać: Pustelnik – Gustaw
** Opis: ''kirem powleczone cugi'' – bogaty orszak żałobny, w którym konie nosiły czarne narzuty.
Linia 131 ⟶ 126:
** Zobacz też: [[młodość]]
 
* (...) Ciebie ubóstwiał kochanek,<br />O którym inna próżno całe życie marzy,<br />Którego rysów szuka w każdej nowej twarzy,<br />I w każdym nowym głosie nadaremnie bada<br />Tonu, który jej duszy brzmieniem odpowiada.
** Postać: Dziewczyna
 
Linia 147 ⟶ 142:
* Kto w młodości pieśń żałoby<br />Raz zanucił, wiecznie nuci;<br />Kto młody odwiedza groby,<br />Już nigdy na świat nie wróci.
** Postać: młodzieńcy
** Zobacz też: [[młodość]]
 
* Mrok tajemnic nas otacza,<br />Pieśń i wiara przewodniczy.
 
* Szalony, niech ukocha swe smutne ściany<br />I nie targa łańcucha, by nie draźnić rany.<br />(...) Na wieki zamknięci,<br />Nauczmy się więźniami stać się z własnej woli.
** Postać: Dziewczyna
 
Linia 168 ⟶ 162:
 
* I mam je, mam je, mam – tych skrzydeł dwoje;<br />Wystarczą: – od zachodu na wschód je rozszerzę,<br />Lewym o przeszłość, prawy o przyszłość uderzę<br />I dojdę po promieniach uczucia – do Ciebie!
** Źródło: scena II; ''Improwizacja'' (w. 95–98)
 
* Ja i ojczyzna to jedno,<br />Nazywam się Milijon – bo za milijony<br />Kocham i cierpię katusze.
** Źródło: scena II; ''Improwizacja'' (w. 260–261)
 
* ... Nasz naród jak lawa,<br />Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa,<br />Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi;<br />Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi.
** Źródło: scena VII
 
Linia 190 ⟶ 184:
 
 
[[Kategoria:Polskie utwory dramatyczne]]
[[Kategoria:Adam Mickiewicz]]
[[Kategoria:Dramaty romantyczne]]
[[Kategoria:Polska literatura romantyczna‎]]
[[Kategoria:Polskie utwory dramatyczne]]
 
[[eo:Dziady]]