Sentencje i zwroty łacińskie: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
m Zabezpieczył Sentencje i zwroty łacińskie: Częste wandalizmy, dodawanie cytatów wątpliwych oraz głupot ([edit=autoconfirmed] (na zawsze) [move=autoconfirmed] (na zawsze)) |
m →D: +1, int. |
||
Linia 715:
==D==
* ''Dabit qui dedit.'' – Kto dał, da [znowu].
** Źródło: W. Kopaliński, ''Słownik wyrazów obcych…'', Warszawa 1989, s. 106.
* ''Damnant quod non intellegunt.'' – Potępiają, czego nie rozumieją.
** Autor: [[Kwintylian]]
** Źródło: ''Inst.'' X, 1, 26
* ''Data est mihi omnis potestas in caelo et in terra.'' – Dana mi jest wszelka władza na niebie i na ziemi.
** Autor: [[Jezus Chrystus]]
** Źródło: ''Wulgata'', ''[[Ewangelia Mateusza]]''
* ''De caelo in caenum.'' – Z nieba w błoto.
* ''De fumo in flammam.'' – Z dymu w ogień; z deszczu pod rynnę.
* ''De gustibus et coloribus non est disputandum.'' – O upodobania i kolory nie należy się spierać.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 64.
* ''De gustibus (non est disputandum).'' – W sprawach smaku (gustów, upodobań) nie ma dyskusji.
** Źródło: [http://www.slownik-online.pl/kopalinski/D13826B14C6F5BA6412565B7003F13DA.php ''Słownik wyrazów obcych...'']
* ''De
* ''De minimis non curat lex.'' – Prawo nie troszczy się o drobiazgi.
** Źródło: Władysław Kopaliński, [http://www.slownik-online.pl/kopalinski/2091A2119D00547F412565B70078763B.php ''Słownik wyrazów obcych...'']
* ''De mortuis aut bene, aut nihil.'' – O zmarłych należy mówić dobrze albo nic.
** Autor: przypisywane [[Chilon]]owi (Diogenes Laertius, ''Chilon, passim'') albo [[Solon]]owi ([[Plutarch]], ''Solon'', 21).
* ''De mortuis nil nisi bene (bonum).'' – Zmarłych należy wspominać tylko dobrze.
** Autor: [[Chilon ze Sparty]]
** Źródło: Diogenes Laertios, ''Żywoty i poglądy słynnych filozofów''
* ''De profundis (clamavi).'' – Z otchłani (wzywałem).
** Źródło: ''Wulgata'', ''[[Księga Psalmów]]'' 129, 1 a. 130, 1; także tytuł zbioru opowiadań [[Zofia Kossak-Szczucka|Zofii Kossak]].
* ''De suis homines laudibus libenter praedicant.'' – O swojej chwale ludzie chętnie głoszą.
** Autor: [[Juliusz Cezar]], ''Pamiętniki o wojnie domowej'' II, 39
* ''De te fabula narratur.'' – O tobie mówi bajka.
** Autor: [[Horacy]], ''Satyry'' I, 1, 69
* ''Desipere est iuris gentium.'' – Prawem ludzi jest głupota.
** Autor: [[Arthur Schopenhauer]]
* ''Deum sequere.'' – Idź za wezwaniem boga.
** Autor: [[Cyceron]]
* ''Deus ex machina.'' – Bóg [zstępujący] z machiny.
** Autor: [[Eurypides]]
** Znaczenie: niespodziewany udział osoby lub nagły rozwój wypadków, prowadzący do rozwiązania.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 67.
* ''Deus vult.'' – Bóg tak chce.
** Autor: [[Urban II]]
** Opis: słowa wygłoszone na synodzie w Clermont w 1095 r. i będące wezwaniem do krucjaty, później stały się dewizą różnych zgromadzeń zakonnych m.in. bożogrobców.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 67.
* ''Dicere causam.'' – Prowadzić sprawę przed sądem.
** Opis: termin prawniczy
* ''Dicere non est facere.'' – Mówić to nie znaczy działać.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 68.
* ''Dictum sapienti sat (est).'' – Powiedziane mądremu wystarczy.
** Autor: [[Plaut]], ''Persowie'' 4, 7, 19
** Opis: pol. odpowiednik: Mądrej głowie dość dwie słowie.
* ''Diem perdidi.'' – Zmarnowałem dzień (bo nie zrobiłem nic dobrego).
** Autor: [[Tytus Flawiusz]]
** Źródło: Swetoniusz, ''Tytus'' 8
* ''Dies diem docet.'' – Dzień uczy dzień.
** Znaczenie: z każdym dniem stajemy się mądrzejsi.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 70.
* ''Dies irae.'' – Dzień gniewu.
** Autor: [[Sofoniasz]]
** Opis: o dniu Sądu Ostatecznego.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 70.
* ''Difficile est satiram non scribere.'' – Trudno nie pisać satyry.
** Autor: [[Juwenalis]], ''Satyry'' I, 30
* ''Difficilis in otio quies.'' – Trudno zachować spokój w bezczynności.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 70.
* ''Diligere ex toto corde, et in tota anima.'' – Miłować z całego serca i z całej duszy.
* ''Dimidium facti, qui bene coepit, habet, sapere aude, incipe.'' – Połowę pracy ma za sobą, kto dobrze zaczął, miej odwagę być mądrym, zacznij.
** Autor: [[Horacy]], ''Listy'' 1, 2
* ''Dis aliter visum.'' – Inna jest wola bogów.
** Źródło: [[Wergiliusz]], ''Eneida'' II, 428
* ''Disce puer latine, ego faciam te mości panie.'' (łac. makaroniczna) – Ucz się chłopcze łaciny, a zrobię cię panem.
** Autor: [[Stefan Batory]]
** Opis: rzekomo do ucznia szkoły w Zamościu.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 72.
* ''Disce, sed a doctis, indoctos ipse doceto.'' – Ucz się, lecz u uczonych, nieuczonych sam nauczaj.
** Autor: [[Kato Starszy]], ''Katonowe wiersze'' (łac. ''Catonis disticha'')
* ''Discenda est virtus.'' – Cnoty należy uczyć.
** Autor: [[Sokrates]]
* ''Displicuit nasus tuus.'' –
** Źródło: [[Juwenalis]], ''Satyry''
** Znaczenie: stałeś się ofiarą kaprysu.
* ''Divide et impera.'' – Dziel i rządź.
** Autor: [[Filip Macedoński]]
** Znaczenie: siej niezgodę byś łatwiej mógł rządzić.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 72.
* ''Divina natura dedit agros, ars humana aedificavit urbes.'' – Boska przyroda dała pola, ludzka sztuka zbudowała miasta.
** Autor: [[Marek Terencjusz Warron]]
* ''Divitiae non sunt bonum.'' – Bogactwo nie jest dobrem.
** Autor: [[Seneka]]
** Opis: cytując stoików.
* ''Dixisse me aliquando placuit, tacuisse numquam.'' – Bywało niekiedy, że żałowałem tego, co powiedziałem, nigdy jednak tego, że milczałem.
* ''Do, ut des.'' – Daję [ci], abyś i ty dał [mnie].
** Opis: tzw. zasada wzajemności.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 75.
* ''Docendo discimus [discitur].'' – Nauczając, uczymy się.
** Autor: [[Seneka]], ''Listy'' 7, 8
* ''Dominus vitae necisque.'' – Pan życia i śmierci.
* ''Donec eris sospes, multos numerabis amicos, tempora si fuernit nubila solus eris.'' – Dopóki będziesz szczęśliwy, będziesz miał wielu przyjaciół, gdy przyjdą czasy pochmurne będziesz sam.
** Autor: [[Owidiusz]], ''Tristia'' I, 9, 5, 6
* ''Duas aures habemus et os unum, ut plura audiamus quam loquamur.'' – Mamy dwoje uszu i jedne usta, abyśmy więcej słuchali niż mówili.
* ''Ducunt volentem fata, nolentem trahunt.'' – Powolnego prowadzą losy, opornego siłą ciągną.
** Autor: Seneka
** Opis: cytując Kleantesa.
* ''Dulce bellum inexpertis.'' – Wojna (wydaje się) miła tym, którzy jej nie doświadczyli.
** Autor: [[Pindar]]
** Opis: spopularyzowane przez [[Erazm z Rotterdamu|Erazma z Rotterdamu]].
* ''Dulce et decorum est pro patria mori.'' – Słodko i zaszczytnie jest umierać za ojczyznę.
** Autor: [[Horacy]], ''Pieśni''
* ''Dulcis est somnus operanti.'' – Słodki jest sen dla pracującego.
** Autor: [[Kohelet]]
** Źródło: ''Wulgata''
* ''Dum spiro, spero.'' – Póki oddycham [żyję], nie tracę nadziei.
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 76.
Linia 871 ⟶ 874:
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 76.
* ''Duo cum faciunt idem, non est idem.'' – Gdy dwóch robi to samo, to nie jest to samo.
** Autor: [[Terencjusz]]
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 76.
* ''Duobus litigantibus tertius gaudet.'' – Gdzie dwóch się kłóci, tam trzeci korzysta.
** Autor: [[Ezop]]
** Źródło: C. Jędraszko, ''Łacina na co dzień'', Warszawa 1988, s. 76.
| |||