Frédéric Bastiat: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Alessia (dyskusja | edycje)
przeredagowanie, formatowanie automatyczne, ort, int.
dodanie cytatów i źródeł
Linia 2:
'''[[w:Frédéric Bastiat|Claude Frédéric Bastiat]]''' (1801–1850) – francuski ekonomista wolnorynkowy, pisarz i polityk.
==''Co widać i czego nie widać''==
(fr. ''Ce qu’on voit et ce qu’on ne voit pas'' 1850, tłum. Anna Łatka, ''Dzieła zebrane Tom 1'', wyd. I, Warszawa 2009, PROHIBITA, ISBN: 978-83-61344-12-4, s. 11-58)
* Czy potrzebujemy socjalistów, którzy, pod pretekstem organizacji, chcą zniszczyć nasze umowy, powstrzymać podział pracy, zastąpić wysiłek wspólny izolowanym i cofnąć naszą cywilizacje?
* Czy pragniemy więc, by przyszedł jakiś socjalista i zniszczył nasze dobrowolne umowy, zatrzymał podział pracy, zastąpił połączone wysiłki wysiłkami pojedynczego człowieka i sprawił że cywilizacja zaczęłaby się cofać?
** Źródło: ''6. Pośrednicy'' s. 33
 
* drogą fałszywego i niesprawiedliwego rozumowania, pod adresem ekonomistów padają zarzuty. O co się nas oskarża? O to, że odrzucając dotację, odrzucamy jednocześnie samą rzecz, która ma podlegać dotacji, że jesteśmy wrogami wszelkiego rodzaju działalności, ponieważ chcemy, by ta działalność była z jednej strony wolna, a z drugiej sama poszukiwała dla siebie zapłaty. Kiedy domagamy się, by państwo nie interweniowało, za pośrednictwem podatków, w sferę religii – jesteśmy ateistami; kiedy żądamy, by państwo nie wkraczało w sferę edukacji – jesteśmy wrogami nauki; kiedy głosimy, że państwo nie może przez podatki sztucznie zawyżać wartości ziem bądź jakiejś gałęzi przemysłu – jesteśmy wrogami własności i praw pracy; kiedy sądzimy, że państwo nie powinno dotować artystów – jesteśmy barbarzyńcami, którzy uważają że sztuka to coś zupełnie niepotrzebnego.<br />Ze wszystkich sił protestuję przeciwko tym oskarżeniom.
** Źródło: ''4. Teatr i sztuki piękne'' s. 22
 
* Gdyby wszystkie konsekwencje jakiegoś działania dotykały jego sprawcy, uczylibyśmy się znacznie szybciej. Zdarza się, że nasze działanie nam przynosi dobre, widoczne skutki, a komuś innemu złe, niewidoczne – a to sprawia, że jeszcze trudniej nam je dostrzec. Musimy wówczas czekać, aż zareagują ci, którzy ponoszą owe złe konsekwencje naszego czynu. Czasem czekać trzeba bardzo długo, przez co panowanie błędu trwa dłużej. Człowiek dokonuje czynu, który przynosi mu dobre konsekwencje równe 10 i złe konsekwencje równe 15 m, które rozdzielane są na trzydziestu innych ludzi, w taki sposób, że na każdego z nich przypada tylko ½. W sumie mamy stratę, więc koniecznie musi pojawić się reakcja. Jednak na reakcję będziemy czekać tym dłużej, im na większą ilość społeczeństwa rozłożyłorozłoży się zło, podczas gdy dobro, będzie skoncentrowane w jednym punkcie.
* Kiedy Jakub daje pieniądze urzędnikowi za usługę rzeczywiście użyteczną, to jakby dawał szewcowi za parę butów. Lecz gdy zanosi swe pieniądze nie otrzymując nic lub otrzymując utrudnienia, to tak jakby oddawał je złodziejowi.
** Źródło: przypis, niepublikowany szkic autora, s. 57
 
* Kiedy Jakub Poczciwiec daje urzędnikowi pięć franków w zamian za rzeczywistą i pożyteczną usługę, to jest to dokładnie to samo, jak gdyby dał szewcowi pięć franków za parę butów, Ty mi dajesz, ja ci daję - jesteśmy kwita. Ale kiedy Jakub Poczciwiec przekazuje pięć franków urzędnikowi, by w zamian nie otrzymać żadnej usługi, a przy tym usłyszeć zniewagi, to tak jakby dał te pieniądze złodziejowi. Nie ma sensu mówić, że wydając pięć franków, urzędnik przyczynia się do stworzenia w kraju nowego miejsca pracy; tak samo zrobiłby złodziej, tak samo zrobiłby Jakub Poczciwiec, gdyby na swojej drodze nie spotkał pasożyta, nieważne czy działającego nielegalnie, czy zgodnie z prawem.
* Mówię, że prawo nie może sztucznie ułatwiać pożyczek, ale nie mówię, że powinno je utrudniać.
** Źródło: ''3. Podatki'' s. 18
 
* OniNasi [socjaliści]przeciwnicy sądzą, że działalność, która nie jest ani finansowana, ani regulowana przez państwo, jest skazana na upadek. My uważamy, że jest wręcz przeciwnie. Oni wierzą w ustawodawcę, a nie w ludzi,. myMy raczejwierzymy w ludzi, niża nie w ustawodawcę.
** Źródło: ''4. Teatr i sztuki piękne'' s. 22
 
* MówięTwierdzę, że prawo nie może sztucznie ułatwiać pożyczek, ale nie mówiętwierdzę, że powinnomusi sztucznie je utrudniać.
** Źródło: ''9. Kredyt'' s. 46
 
==''Państwo''==
(fr. ''L’État'' 1848, tłum. Jan Kłos, ''Dzieła zebrane Tom 1'', wyd. I, Warszawa 2009, PROHIBITA, ISBN: 978-83-61344-12-4, s. 107-118)
* Już nie mogę się doczekać, żeby pojawiło się w moim zasięgu owo niewyczerpane źródło bogactwa i oświecenia, ów lekarz od wszelkich chorób, skarb bez dna, ów doradca nieomylny nazywany przez was „państwem”
* Człowiek odczuwa wstręt do trudu i cierpienia. Tymczasem natura skazuje go na cierpienie z powodu niedostatku, jeśli nie podejmie trudu pracy. Pozostaje mu zatem jedynie wybór pomiędzy tymi dwiema nieprzyjemnymi rzeczami. Co zrobić, żeby ich obu uniknąć? Jest tylko jeden sposób, i nie będzie innego: korzystać z pracy bliźnich.
** Źródło: s. 110
 
* Już nie mogę się doczekać, żebykiedy pojawiłowszyscy siębędziemy wmieli moimdostęp zasięgudo owoowego niewyczerpaneniewyczerpalnego źródłoźródła bogactwa i oświecenia, ówowego lekarz odlekarza wszelkich chorób, skarb bez dna, ów doradcanieomylnego nieomylnydoradcy nazywany przez was „państwem”państwem.
** Źródło: s. 109
 
* Państwo jest i powinno być po prosu wspólną siłą, ustanowioną nie po to, by być narzędziem ucisku i wzajemnej grabieży, lecz przeciwnie - by chronić własność każdego obywatela, zapewnić sprawiedliwość i bezpieczeństwo.
** Źródło: s. 118
 
* Państwopaństwo to wielka fikcja, dzięki której każdy usiłuje żyć kosztem innych.
** Źródło: s. 111
 
* Personifikacjapersonifikacja państwa była w przeszłości i będzie w przyszłości obfitym źródłem nieszczęść i rewolucji.
* Państwo to wielka fikcja, dzięki której każdy usiłuje żyć kosztem innych.
** Źródło: s. 113
 
* Życie na kredyt, czyli zjadanie przyszłości, to metoda, którą się obecnie stosuje, żeby sprzeczności [dużo korzyści i żadnych podatków] ze sobą pogodzić. Próbuje się osiągnąć niewielkie korzyści bieżące, ryzykując wielkie straty w przyszłości. Taki sposób postępowania przybliża widmo bankructwa, które kładzie kres kredytom.
* Personifikacja państwa była w przeszłości i będzie w przyszłości obfitym źródłem nieszczęść i rewolucji.
** Źródło: s. 115
 
==''Prawo''==
(fr. ''La Loi'' 1850, tłum. Piotr Toboła-Pertkiewicz, ''Dzieła zebrane Tom 1'', wyd. I, Warszawa 2009, PROHIBITA, ISBN: 978-83-61344-12-4, s. 59-106)
* Grabież legalna może przejawiać się na tysiąc sposobów, stąd nieskończona liczba jej przejawów: cła, ochrona rynku, dotacje, subwencje, preferencje, progresywny podatek dochodowy, bezpłatna oświata, prawo do pracy, prawo do zysków, prawo do płacy, prawo do opieki społecznej, prawo do środków produkcji, bezpłatny kredyt itd., itd. Wszystkie te przejawy – połączone tym, co dla nich wspólne, czyli usankcjonowaną prawem grabieżą – noszą nazwę socjalizmu.
** Źródło: s. 70
 
* Istnienie, zdolności, przystosowanie – innymi słowy: indywidualność, wolność, własność – oto człowiek.
** Źródło: s. 59
 
* Kiedy część czyjegoś bogactwa przechodzi czy to siłą, czy podstępem od tego, kto ją posiada bez jego zgody i bez zapłaty do tego, kto jej nie stworzył i nie nabył, nazywam to zamachem na własność, czyli grabieżą właśnie.
** Źródło: s. 72-73
 
* Prawoprawo jest siłą zbiorowości zorganizowaną w celu postawienia przeszkody niesprawiedliwości; w skrócie – prawo jest sprawiedliwością.
** Źródło: s. 101
 
* Rozwiązaniarozwiązania problemów społecznych należy szukać w wolności.
** Źródło: s. 104
 
==Inne==
* Gdyby wszystkie konsekwencje jakiegoś działania dotykały jego sprawcy, uczylibyśmy się znacznie szybciej. Zdarza się, że nasze działanie przynosi dobre, widoczne skutki, a komuś innemu złe, niewidoczne – a to sprawia, że jeszcze trudniej nam je dostrzec. Musimy wówczas czekać, aż zareagują ci, którzy ponoszą owe złe konsekwencje naszego czynu. Czasem czekać trzeba bardzo długo, przez co panowanie błędu trwa dłużej. Człowiek dokonuje czynu, który przynosi mu dobre konsekwencje równe 10 i złe konsekwencje równe 15 m, które rozdzielane są na trzydziestu innych ludzi, w taki sposób, że na każdego z nich przypada tylko ½. W sumie mamy stratę, więc koniecznie musi pojawić się reakcja. Jednak na reakcję będziemy czekać tym dłużej, im na większą ilość społeczeństwa rozłożyło się zło, podczas gdy dobro, będzie skoncentrowane w jednym punkcie.
** Źródło: niepublikowany szkic
 
* Jeśli ktoś wam powie: „W warunkach wolnego handlu będziemy zalani chlebem, wołowiną, węglem i paltami”, odpowiedzcie: „No to nie będziemy głodni i nie będzie nam zimno”.
 
Linia 55 ⟶ 80:
* Za każdym razem, gdy sprzeciwiamy się rzeczom wykonywanym przez rząd, socjaliści (błędnie) konkludują, że sprzeciwiamy się ich wykonywaniu w ogóle.
 
==Cytaty o Bastiacie==
* Bastiat to geniusz publicystyki.
** Autor: [[Friedrich August von Hayek|Friedrich von Hayek]], ''Dzieła zebrane Tom II'', wyd. I, Warszawa 2009, PROHIBITA, ISBN: 978-83-61344-12-4, okładka.
 
* Bastiat wzniósł nieśmiertelny wkład w obronę ludzkiej wolności.
** Autor: [[Ludwig von Mises]], ''Dzieła zebrane Tom II'', wyd. I, Warszawa 2009, PROHIBITA, ISBN: 978-83-61344-12-4, okładka.
 
* Francuz istotnie był wspaniałym, a przy tym przystępnym w zrozumieniu, pisarzem, którego doskonałe i błyskotliwe eseje oraz bajeczki do dziś mają znaczenie intelektualne i do dziś doszczętnie niszczą swoim doskonałym wywodem rzekome uzasadnienie protekcjonizmu i wszystkich interwencji państwowych w gospodarce. Bastiat był prawdziwym a przy tym błyskotliwym obrońcą wolnej gospodarki.
** Autor: [[Murray Rothbard]], ''Dzieła zebrane Tom II'', wyd. I, Warszawa 2009, PROHIBITA, ISBN: 978-83-61344-12-4, okładka.
 
* Walczył z socjalizmem w pojedynkę, walczył wręcz, twarzą w twarz. Nie wyśmiewał, nie demaskował i nie krytykował socjalizmu jako abstrakcyjnej teorii, ale rozpatrywał go takim, jaki był rzeczywiście propagowany przez jego najbardziej znanych zwolenników. Cierpliwie analizował ich argumenty i propozycje udowadniając niezbicie, że posługują się fałszywymi założeniami, że błędnie rozumują i pragną realizować piękne cele przy pomocy niemądrych i szkodliwych środkó. Nigdzie nie znajdziemy bogatszych arsenałów broni, której można użyć przeciwko socjalizmowi, niż w broszurach opublikowanych przez Bastiata między rokiem 1848 a 1850.
** Źródło: [[Encyklopedia Britannica]], wyd. 11, 1910
 
{{DEFAULTSORT:Bastiat, Frédéric}}