Józef Gosławski: Różnice pomiędzy wersjami

* O sprawach politycznych nie mogę nic napisać, a dlaczego? Możesz się domyśleć. Sztuka – jest wojna, ale to Włochom nie przeszkadza w tym, aby stawiać pomniki, urządzać konkursy i dbać naprawdę troskliwie o młodych twórców i aby wnikać w najdrobniejsze szczegóły, które w całości stwarzają warunki pracy. Zapewne już wiesz o tym z I.K.C., że założyliśmy Zw. Polskich Art.Plastyków w Italii z siedzibą w Rzymie (zostałem obrany v-prezesem tego związku). Do związku należą stare i młode dziady, ślepe, kulawe i garbate – paleta typów i wartości mocno kolorowa.

** Opis: fragment listu do Witolda Chomicza z kwietnia 1936 roku

 

* W numizmatyce naszej jest luka, a jeżeli ktoś z plastyków robi to za pieniądze. Pewne sprawy bolą, ale najwięcej to abyśmy nie byli sądzeni przez przyszłe pokolenia, że umieliśmy tylko niszczyć, a nie tworzyć.

* Muzeum Narodowe w Krakowie już zakupiło cztery medale, natomiast Muzeum Narodowe w Warszawie mimo entuzjazmowania się przez Dyr. Lorentza, Kust. Jodkowskiego, Kust. Szemiothową i innych odmówiło zakupu. Stało się to na skutek interwencji warszawskich kacyków. Mimo zaskoczenia sprawa ta jest do przeżycia, jest tylko żywym przykładem jacy ludzie decydują w tworzeniu naszej kultury.

** Opis: fragment listu do Witolda Chomicza z 18 grudnia 1949 roku.

 

** Opis: fragment listu do Witolda Chomicza z 18 grudnia 1949 roku.

 

* ... ciekawi mnie, jak uporałeś się z trudnościami pierwszej, jak i drugiej reorganizacji Uczelni. Jeżeli chodzi o mnie, to nie miałem z tym wiele kłopotu – po prostu zostałem zwolniony, a moja pracownia zlikwidowana.

** Opis: fragment listu do Witolda Chomicza z 20 grudnia 1950 roku, w którym artysta opisał skutki jakie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu wywołała reorganizacja przeprowadzona w związku z narzuceniem doktryny socrealistycznej.

 

* Po pierwszych dość ciężkich przeżyciach doszedłem już do równowagi. Jednocześnie zdałem sobie sprawę, że pewne idee mają na zewnątrz kolorowe szyldy i szumne hasła w głębi zaś – nie dotykajmy tego, bo zbyt jest bolesne. O pracy pedagogicznej przestałem nawet myśleć, chciałbym tylko zdobyć pracownię, aby móc rzeźbić.

** Opis: fragment listu do Witolda Chomicza z 20 grudnia 1950 roku, w którym artysta opisał skutki jakie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu wywołała reorganizacja przeprowadzona w związku z narzuceniem doktryny socrealistycznej.

 

* Proszę wymyślić beton, który by szybciej wiązał, a my przyznamy panu Nagrodę Nobla. A odznaczenia robię sobie sam.

* Po krótkim odpoczynku brat mój zajął się mną serdecznie i zaczął przygotowywać mnie do tego pięknego zawodu.[...] chciał prowadzić ze mną zajęcia praktyczne, ale brak narzędzi nie pozwolił na to.[...] Zacząłem wykuwać dłuta, a brat mój [...] doprowadzał [je] do idealnego wyglądu.[...] Po wykonaniu dłut brat mój Józef zaczął projektować przedmioty przemysłu artystycznego. Były to różnego rodzaju talerze, patery, kasetki, papierośnice, kałamarze. Wszystkie [...] były wykonane z dużym smakiem, żeby jako tako żyć.

** Opis: wspomnienia Stanisława Gosławskiego, brata Józefa.

 

* Realizm wraz z tendencją do syntetycznego ujmowania tematu, zerwanie z klasycznymi regułami kompozycji, śmiałe stosowanie nowych, nie zawsze regularnych kształtów, lapidarność ujęcia, prostota połączona z monumentalnością, a przy tym niezwykła siła wyrazu – oto główne przesłanie Gosławskiego dla młodego pokolenia polskich medalierów.

* [...] pięciozłotówki z lat 1958–1959 sprawiły kolekcjonerom wiele kłopotu swymi wadami menniczymi. Zbieracze zaliczają je bezpodstawnie do ''odmian stempla'', określonych nazwami: ''wąskie ramię rybaka'' lub ''brak liny, zwisającej z sieci''. A już szereg zapytań spotykaliśmy w prasie codziennej na temat ''słoneczka pod pachą rybaka'' [...] i jeszcze rzadszego ''słoneczka za plecami rybaka''. Te ''słoneczka'' były rzeczywiście rzadkim w mennictwie aluminiowym przypadkiem przebicia miękkiego krążka monetarnego stemplem na wskroś, przy czym na rewersie wystąpił w postaci niby-słoneczka rysunek przepaski na skrzydłach Orła i piór z awersu, co dało złudzenie ''promienistego słoneczka''.

** Opis: zagadnienie wad menniczych na monetach z wizerunkiem rybaka zaprojektowanych przez Józefa Gosławskiego w 1958 roku.

 

* Odmiennie rozwijała się twórczość Józefa Gosławskiego [...], nadzwyczaj oryginalnego i uzdolnionego medaliera.[...] Gosławski dokonał w powojennym medalierstwie polskim istnego przewrotu. Jako jeden z pierwszych zerwał on w sposób radykalny z tradycyjną formą oraz kształtem medalu klasycznego. Jego dzieła wyróżniają się rzeźbiarską fakturą oraz próbą syntetycznego ujmowania tematów.[...] Gosławski jest klasą dla siebie. Jego sztuka – wstrząsająca, dramatyczna, ale jakże prawdziwa – była na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych czymś zupełnie nowym, zapowiedzią zbliżających się nieuchronnie zmian.

** Autor: dr Adam Więcek o twórczości Józefa Gosławskiego.