Sentencje i zwroty łacińskie: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
m Revert |
|||
Linia 1:
[[Kategoria:Przysłowia|Łacińskie sentencje]]
'''[[w:Łacina|Łacińskie]] [[w:sentencja|sentencje]] i [[w:przysłowie|przysłowia]]'''
__NOTOC__
[[#A|A]] [[#B|B]] [[#C|C]] [[#D|D]] [[#E|E]] [[#F|F]] [[#G|G]] [[#H|H]] [[#I|I]] [[#L|L]] [[#M|M]] [[#N|N]] [[#O|O]] [[#P|P]] [[#Q|Q]] [[#R|R]] [[#S|S]] [[#T|T]] [[#U|U]] [[#V|V]]
==='''A'''===
* ''A fructibus eorum cognoscetis eos'' - poznacie ich po ich owocach (Wulgata ew. wg św. Mateusza 7, 20)
* ''A tuo Lare incipe!'' - zaczynaj od własnego domu, od własnych drzwi (zaczynaj od siebie, zanim będziesz mówił o innych)
* ''Ab ovo usque ad mala'' – dosłownie "od jajka do jabłek", od początku do końca
* ''Audiatur et altera pars'' – Niech będzie wysłuchana również druga strona
* ''Ab alio exspectes, alteri quod feceris'' – Co zrobisz drugiemu, oczekuj od niego
* ''Ab equis ad asinos'' – Z koni na osły (z deszczu pod rynnę, zamienił stryjek siekierkę na kijek)
* ''Ab Iove principium'' – Od Jowisza początek (zaczynamy od najważniejszego)
* ''Ab oriente lux'' – światło ze wschodu
* ''Absens carens'' – nieobecny traci (kto późno przychodzi...)
* ''Absentem laedit, qui cum ebrio litigat'' – Jakby z nieobecnym się spierał, kto z pijanym się kłóci
* ''Absit!'' – uchowaj Boże
* ''Ab Urbe condita'' – od założenia Miasta (tj. Rzymu)
* ''Abusus non tollit usum'' – Nadużycie nie znosi prawa do właściwego użycia
* ''Accusare nemo se debet'' – Nikt nie musi oskarżać siebie samego
* ''Actus hominis, non dignitas iudicetur'' - sądzone będą czyny ludzkie nie stanowiska (godności)
* ''Ad augusta per angusta'' – Do wielkich osiągnięć przez wąskie (trudne) ścieżki (dosłownie: do wielkiego przez wąskie)
* ''Ad futuram rei memoriam'' – Na przyszłą rzeczy pamiątkę
* ''Ad Kalendas Graecas'' – dosłownie "na kalendy greckie", czyli nigdy
* ''Ad maiorem Dei gloriam'' – ku większej chwale Boga
* ''Ad multos annos!'' - wielu lat życia
* ''Ad patres'' - na tamten świat (dosłownie: do ojców)
* ''Ad rem'' - do rzeczy (do właściwego tematu)
* ''Ad perpetuam rei memoriam'' – Na wieczną rzeczy pamiątkę
* ''Ad personam '' - do osoby (rzecz powiedziana, dana, przyznana konkretnej osobie)
* ''Ad vocem'' – Co się tyczy, w sprawie
* ''Ad quas res aptissimi erimus, in iis potissimum elaborabimus'' - Najwięcej dokonamy w tym, do czego będziemy najbardziej uzdolnieni
* ''Adversus stímulum calcitrare'' - Przeciw kosturowi wierzgać (Głową muru nie przebijesz)
* ''Aegroto dum anima est, spes esse dicitur'' - Dopóki chory oddycha, jest nadzieja
* ''Aequam memento rebus in arduis servare mentem'' - Pamiętaj o zachowaniu równowagi w trudnej sytuacji
* ''Aequo pulsat pede'' - śmierć puka jednako
* ''Alea iacta est!'' – Kości zostały rzucone! (zobacz ''Iacta alea est'')
* ''Aliena nobis, nostra plus aliis placent'' - cudze bardziej podoba się nam, nasze innym
* ''Aliena vitia in oculis habemus, a tergo nostra sunt.'' – dosł. Cudze błędy na oku/widoku mamy, z tyłu nasze są.
* ''Alii sementem faciunt, alii metunt'' - Kto inny sieje, kto inny zbiera
* ''Aliud est celare, aliud tacere'' – Co innego jest ukryć, co innego przemilczeć.
* ''Alter alterum docet'' - Jeden uczy drugiego
* ''Ama nos et vale'' - Kochaj nas i żegnaj
* ''Amantium irae amoris integratio'' - kłótnie kochanków umacniają ich miłość (Terencjusz)
* ''Amici, diem perdidi'' - Przyjaciele, straciłem dzień (nie zrobiłem nic dobrego)
*''Amicus certus in re incerta cernitur'' - (dosł.) Przyjaciel pewny/prawdziwy w rzeczy niepewnej jest poznawany.
* ''Amicus optima vitae possessio'' - przyjaciel to największy skarb w życiu
* ''Amicus Plato, sed magis amica (est) veritas'' – Przyjacielem (mi) Platon, lecz większą przyjaciółką (jest) prawda (z Arystotelesa)
* ''Amicus rara avis est'' – przyjaciel to (jak) biały kruk (rzadko się przydarza)
* ''Amor omnibus idem''- miłość dla wszystkich jednaka
* ''Amor patriae nostra lex'' – miłośc ojczyzny naszym prawem
* ''Amor vincit omnia'' – miłość wszystko zwycięża
* ''Amore, more, ore, re iunguntur amicitiae'' - przyjaźń zawiązuje się z miłości, zwyczaju, wyglądu, czynu
* ''Anima vilis'' - podła dusza
* ''Animus aeger semper errat'' - chory umysł zawsze błądzi
* ''Animus est, qui dívites facit'' - to dusza czyni ludzi bogatymi.
* ''Ante pilos sapis'' - mądrzysz się, zanim posiadłeś uwłosienie (jajko chce być mądrzejsze od kury)
* ''Apage, Satanas!'' – odejdź Szatanie!
* ''A pedibus usque ad caput'' – od stóp do głów
* ''Arcus nimium tensus rumpitur'' - łuk zbytnio naciągnięty pęka
* ''Arbiter elegantiarum'' – znawca dobrego smaku (esteta)
* ''Ardua prima via est'' - początki są trudne
* ''Argumentum baculinum'' - Argument kija
* ''Aristoteles non semper Aristoteles'' - Arystoteles nie zawsze jest Arystotelesem
* ''Ars longa, vita brevis'' – Sztuka długotrwała, życie krótkie
* ''Ars non habet osorem nisi ignorantem'' - sztuka nie ma wroga, chyba w ignorancie
* ''Arte et Marte'' - sztuką i orężem
* ''Asinus ad lyram'' - osioł przy lirze (pol. pasuje jak wół do karety)
* ''Asinus asinorum in saecula saeculorum'' – głupiec nad głupcami po wiek wieków
* ''Asinus asinum fricat'' – Osioł osła liże (o pochlebstwach)
* ''Asinus in tegulis'' - osioł na dachu (zła wróżba)
* ''Aspera ad astra'' - Przez ciernie do gwiazd (Przez trudy do szczęścia)
* ''A tuo Lare incipe!'' - zaczynaj od własnego domu, od własnych drzwi (zaczynaj od siebie, zanim będziesz mówił o innych)
* ''Audaces fortuna iuvat'' – Odważnym szczęście sprzyja
* ''Audendum est: fortes adiuvat ipsa Venus'' - trzeba mieć odwagę: dzielnym sprzyja sama Wenus
* ''Audentem forsque Venusque iuvat'' - odważnym sprzyja okazja i Wenus
* ''Audi multa, dic pauca'' – Słuchaj dużo, mów niewiele
* ''Áudi, vide, tace, si vis vivere in pace'' – Słuchaj, patrz, milcz, jeśli chcesz żyć w spokoju.
* ''Audiatur et altera pars'' - niech będzie wysłuchana i druga strona
* ''Aurea dicta'' – złote słowa
* ''Aurea mediocritas'' – złoty środek
* ''Auri sacra fames'' - przeklęta żądza złota (Wergiliusz)
* ''Aut bibat, aut abeat'' – Niech albo pije, albo wychodzi
* ''Aut Caesar, aut nihil'' – Wszystko albo nic (dosł. [być] Cezarem albo nikim)
==='''B'''===
* ''Barba non facit philosophum'' – Broda mędrcem nie czyni
* ''Beatus, qui prodest, quibus potest''– Szczęśliwy, kto pomaga, komu może
* ''Beatus, qui tenet'' - Szczęśliwy kto czeka
* ''Bene dignoscitur, bene curatur''
* ''Bis dat, qui cito dat'' – Kto szybko daje, dwa razy daje
* ''Bona diagnosis, bona curatio''
* ''Bona valetudo melior est quam maximae divitiae''&ndash Dobry stan zdrowia jest lepszy
niż największe bogactwo
==='''C'''===
* ''Caeca invidia est'' – Zazdrość jest ślepa
* ''Carpe diem quam minimum credula postero'' – Chwytaj dzień (korzystaj z chwili), jak najmniej ufając przyszłości (Epikur)
* ''Cave me, Domine, ab amico, ab inimico vero me ipse cavebo'' – Boże, strzeż mnie od przyjaciół, z wrogami poradzę sobie sam.
* ''Cedant arma togae!'' – Niech oręż ustąpi przed togą!
* ''Ceterum censeo Carthaginem esse delendam'' – [[Poza tym uważam (że Kartaginę należy zniszczyć)|Poza tym uważam, że Kartaginę należy zniszczyć]] – Zob. [[Kato Starszy]]
* ''Charta non erubescit'' – Papier się nie rumieni (ze wstydu; papier jest cierpliwy) Zob. ''epistola non erubescit''
* ''Cibi condimentum est fames''
* ''Cogitationis poenam nemo patitur.'' – Za myśli kary nikt nie ponosi.
* ''Cogitationum poenam nemo luit''
* ''Cogito ergo sum'' - Myślę więc jestem [[Kartezjusz]]
* ''Concordia civium murus urbium'' - Zgoda obywateli, to mur obronny miast.
* ''Conflabunt gladius suos in vomeres'' - przekują miecze swe na lemiesze. (Wulgata ;Izajasz,2,4)
* ''Consuetudinis vis magna est'' – Wielka jest siła przyzwyczajenia
* ''Consuetudo altera natura est'' – Przyzwyczajenie jest drugą naturą.
* ''Contraria contrariis curantur''
* ''Contra vim mortis non est medicamen in hortis''
* ''Cuius regio eius religio'' – Czyja władza, tego religia
* ''Cura, ut valeas!''
* ''do ut des'' - Daję, abyś dał (tzw. zasada wzajemności)
==='''D'''===
* ''Damnant quod non intelligunt'' – Potępiają, czego nie rozumieją
* ''De gustibus non est disputandum– gust nie podlega dyskusji
* ''De mortuis nihil nisi bene'' – O zmarłych dobrze albo wcale (mówić)
* ''De te fabula narratur'' – O tobie mówi bajka
* ''Dictum sapienti sat (est)'' – Powiedziane mądremu wystarczy (polskie: Mądrej głowie dość dwie słowie)
* ''Divide et impera'' – Dziel i rządź
* ''Docendo discimus'' – Nauczając, uczymy się
* ''Dulce et decorum est pro patria mori'' – Słodko i zaszczytnie jest umierać za ojczyznę ([[Horacy]], ''Pieśni'')
* ''Dum spiro, spero'' – Póki oddycham, mam nadzieję (póty żywota póki nadzieji)
* ''Dura necessitas'' – Twarda konieczność
* ''Dura lex, sed lex'' – Twarde prawo, ale prawo
==='''E'''===
* ''Ecce homo'' – oto człowiek (słowa Piłata o [[Chrystus|Chrystusie]])
* ''E fructu arbor cognoscitur'' – Drzewo rozpoznaje się po owocu
* ''E pluribus unum'' – Z wielu jeden - motto USA od 1776 roku
* ''Epistola (enim) non erubescit'' – (Ponieważ) list się nie rumieni ([[Cyceron|Cycero]], ''Listy'')
* ''Errare humanum est'' – Mylić się jest rzeczą ludzką
* ''Exegi monumentum aere perennius'' – Wystawiłem pomnik trwalszy od spiżu (Horacy, ''Pieśni'')
* ''Ex nihilo nihil'' – Z niczego nic
==='''F'''===
* ''Fallite fallentes'' – Okłamujcie kłamiących (z Owidiusza "Sztuka kochania")
* ''Fas est et ab hoste doceri'' – Warto się uczyć i od wroga (Publius Ovidius Naso)
* ''Fervet olla, vivit amicitia'' – Garnek kipi, przyjaźń kwitnie
* ''Festina lente!'' – Spiesz się powoli
* ''Finis coronat opus'' – Koniec wieńczy dzieło
* ''Fraus latet in generalibus'' – W ogólnikach czai się oszustwo
* ''Fiat iustitia, ruat coelum'' – sprawiedliwości musi się stać zadość, choćby niebo miało runąć
* ''Fiat ius(titia), et pereat mundus'' – prawu(sprawiedliwości) musi się stać zadość, choćby świat miał zginąć
==='''G'''===
* ''Gutta cavat lapidem non vi, sed saepe cadendo / sic homo doctus fit non vi sed saepe studendo'' – Kropla drąży kamień nie siłą, lecz częstym spadaniem, tak też człowiek nie staje się uczonym gwałtownie, lecz przez to, że często się uczy.
* ''Gloria victis'' – Chwała zwyciężonym (porównaj ''vae victis'')
* ''Graecum est, non legitur'' – To po grecku, tego się nie czyta
==='''H'''===
* ''Habent sua fata libelli'' – I księgi mają swoje losy
* ''Habet et musca splenem'' – I mucha ma śledzionę (nawet ktoś niepozorny może się zdenerwować)
* ''Hannibal ante portas'' – Hannibal u bram
* ''Hic Rhodus, hic salta'' – Tu Rodos (wyspa), tu skacz! (zamiast gadać o skakaniu)
* ''Hic sunt leones'' – Tu są lwy – używane na oznaczanie białych plam na mapach (porównaj z "terra incognita")
* ''Historia magistra vitae est'' – Historia jest nauczycielką życia
* ''Hodie mihi, cras tibi'' – Dziś mi, jutro tobie
* ''Homo doctus in se semper divitas habet.'' – Człowiek wykształcony w sobie zawsze bogactwo ma.
* ''Homo homini lupus est'' – Człowiek człowiekowi wilkiem.
* ''Homo homini deus est'' – Człowiek człowiekowi bogiem.
* ''Homo sum, humani nihil a me alienum puto'' – Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce.
* ''Historiam nescire hoc est semper puerum esse''–Kto nie zna historii ten jest zawsze dzieckiem.
* ''Homines soli animalium non sitientes, bibimus''–My ludzie jedyni ze stworzeń nie pragnąc, pijemy.
==='''I'''===
* ''Iacta alea est!'' – Kości zostały rzucone! (wg. [[Swetoniusz]]a, słowa [[Juliusz Cezar|Juliusza Cezara]] przekraczającego Rubikon; synonim podjęcia nieodwracalnej decyzji)
* ''Ibi patria, ubi bene'' – tam ojczyzna gdzie dobrze (parafraza z ''Rozmów tuskulańskich'' Cycerona)
* ''Ignorantia iuris nocet'' – nieznajomość prawa szkodzi
* ''Ignorantia legis excusat neminem'' – nieznajomość prawa nikogo nie tłumaczy (nie można zasłaniać się nieznajomością przepisów)
* ''In omnibus requiem quaesivi, et nusquam inveni nisi in angulo cum libro.'' – Wszędzie spokoju szukałem i nie znalazłem nigdzie, jak tylko w kątku z książką.
* ''Inter arma silent leges'' – Wśród szczęku oręża milczą prawa
* ''Inter arma silent Musae'' – Wśród szczęku broni milczą muzy
* ''In vino veritas, in aqua sanitas'' – W winie prawda, w wodzie zdrowie
* ''Is fecit, cui prodest'' - Ten uczynił, czyja korzyść (ten jest sprawcą przestępstwa, komu przyniosło korzyść)
==='''L'''===
* ''Labor omnia vicit.'' – Praca wszystko zwycięża
* ''Legant prius et postea despiciant'' – Niech najpierw przeczytają, a potem lekceważą (a nie odwrotnie)
* ''Lex retro non agit'' – Prawo nie działa wstecz (nie podlega karze czyn, który nie był ''jeszcze'' zabroniony, gdy go popełniono)
==='''M'''===
* ''Manus manum lavat'' – ręka rękę myje
* ''Medice, cura te ipsum'' - lekarzu, wylecz się sam
* ''Medicus curat, natura sanat'' – lekarz leczy, natura uzdrawia
* ''Mea culpa'' – Moja wina
* ''Memoria minuitur nisi exercitur'' – Pamięć maleje jeśli się jej nie ćwiczy
* ''Mens sana in corpore sano'' – W zdrowym ciele zdrowy duch
* ''Morituri te salutant'' - Idący na śmierć pozdrawiają cię (do Cezara)
==='''N'''===
* ''Navigare necesse est, vivere non est necesse'' – Żeglowanie jest rzeczą konieczną, życie- niekonieczną (żeglowanie jest ważniejsze od życia)
* ''Nemo iudex in sua causa'' - nikt nie jest (nie może być) sędzią we własnej sprawie
* ''Ne puero gladium'' - nie dawaj dziecku miecza do ręki
* ''Neque ignorare medicum oportet quae sit aegri natura''
* ''Nihil lacrima citius arescit'' – Nic nie wysycha szybciej niz łza
* ''Nomina stultorum semper parietibus haerent'' – Imiona głupców zawsze wypisane są na murach
* ''Non omnia possumus omnes'' – Nie wszystko możemy wszyscy.
* ''Non omnis moriar'' – Nie wszystek umrę ([[Horacy]], ''Pieśni III'', 30, 6)
* ''Non scholae, sed vitae discimus'' – Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia.
* ''Non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire'' – Znać łacinę nie jest tak chwalebnym, jak haniebnym jest jej nie znać ([[Cyceron|Cycero]])
* ''Non, ut edam, vivo sed ut vivam, edo'' – Nie po to żyję, by jeść, lecz po to jem, aby żyć.
* ''Non vestimentum virum ornat, sed vir vestimentum'' – Nie szata zdobi człowieka, lecz człowiek szatę.
* ''Non vini vi no, sed vi no aquae''
* ''Nosce te ipsum!'' – Poznaj siebie samego.
* ''Nulla aetas ad discendum sera.'' – dosł. Żaden wiek (nie jest) do nauki zbyt późny.
* ''Nulla dies sine linea'' – Ani dnia bez linii.
* ''Nulla est medicina sine lingua Latina''
* ''Nulla regula sine exceptione'' – Nie ma reguły bez wyjątku
* ''Nulla res tam necessaria est quam medicina''
* ''Nullum crimen sine lege'' – Nie ma przestępstwa bez prawa (przepisu) (co nie zostało zabronione, jest dozwolone)
* ''Nec Hercules contra plures'' – Nawet Herkules nie pomoże przeciw wielkiej liczbie (popularna wersja: Gdzie ludu kupa, tam i Herkules d.pa)
* ''Nihil novi sub sole'' – Nic nowego pod słońcem
==='''O'''===
* ''Oculi plus vident quam oculus'' - Oczy widzą więcej niż oko
* ''Odi profanum vulgus et arceo'' – Gardzę nieoświeconym tłumem i trzymam się z dala
* ''Omnes homines sibi sanitatem cupiunt, saepe autem omnia, quae valetudini contraria sunt, faciunt''
* ''Omne trinum perfectum'' – Wszystko co potrójne (jest) doskonałe
* ''Omnia mea mecum porto'' – Wszystko co moje noszę ze sobą
* ''Omnium artium medicina nobilissima est''
* ''Optimum medicamentum quies est'' - Najlepszym lekarstwem jest spokój
* ''Ora et labora'' - módl się i pracuj
* ''O quam salubre,quam iucundum et suave est sedere in solitudine et tacere et loqui cum Deo'' - O jak zbawiennie, jak słodko i zaszczytnie jest siedzieć w ciszy i milczeć i rozmawiać z Bogiem!
* ''O, sancta simplicitas!'' – O, święta naiwności! ([[Jan Hus]])
* ''O tempora! O mores!'' – O czasy! O obyczaje! ([[Cyceron]], ''In Catilinam'' I, 1)
==='''P'''===
* ''Pax melior est quam iustissimum bellum'' – Pokój jest lepszy od najsłuszniejszej wojny
* ''Pecunia non olet'' – Pieniądz nie śmierdzi ([[Wespazjan]])
* ''Pereant qui ante nos nostra dixerunt'' – Niech przepadną ci, którzy nasze powiedzieli przed nami (o autorstwie cytatów)
* ''Per aspera ad astra'' – przez ciernie do gwiazd (przez cierpienie, trudy do sukcesu)
* ''Per fas et nefas'' – Prawem i bezprawiem (nie przebierając w środkach)
* ''Pereat mundus, fiat iustitia!'' – Niech zginie świat, byleby się stało zadość sprawiedliwości (Św. [[Augustyn]])
* ''Periculum in mora'' – niebezpieczeństwo w zwłoce
* ''Per scientiam ad salutem aegroti''
* ''Piscem natare doces'' – Rybę uczysz pływać
* ''Plenus venter non studet libenter'' – Pełny brzuch uczy się niechętnie
* ''Plures crapula quam gladius perdidit'' – Pijaństwo gubi gorzej od miecza
* ''Post cenam non stare sed mille passus meare''
* ''Post hoc non est propter hoc'' – Potem nie znaczy dlatego
* ''Post mortem est nulla voluptas'' – Po śmierci nie czas na przyjemności
* ''Praemonitus, praemunitus'' – Ostrzeżony - uzbrojony
* ''Praesente medico nihil nocet'' – W obecności lekarza nic nie szkodzi
* ''Praevenire melius est quam praeveniri'' – Lepiej jest wyprzedzać niż być wyprzedzanym
* ''Primum non nocere'' – Po pierwsze – nie szkodzić
* ''Principes hominum, filii hominum, non est salus in illis'' – Darmo szukać zbawienia u pierwszych wśród ludzi, u synów ludzi ([[Mickiewicz]])
* ''Pro arte et studio''
==='''Q'''===
* ''Qualis vir, talis oratio'' – Jaki mąż, taka mowa
* ''Qui bibit, dormit; qui dormit, non peccat; qui non peccat, sanctus est (ergo: qui bibit – sanctus est)'' – Kto pije – ten śpi, kto śpi – nie grzeszy, kto nie grzeszy – jest święty, a więc: kto pije, jest święty
* ''Qui gladio ferit, gladio perit'' – Kto mieczem wojuje od miecza ginie.
* ''Qui rogat, non errat'' – Kto pyta nie błądzi
* ''Quidquid agis, prudenter agas et respice finem'' – Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i wypatruj końca (= miej na uwadze efekt)
* ''Quidquid discis, tibi discis'' – Czegokolwiek się uczysz, uczysz się dla siebie.
* ''Qui scribit, bis legit'' - Kto pisze, ten podwójnie czyta
* ''Qui tacet, consentire videtur'' - Kto milczy, ten się zgadza
* ''Quo Vadis Domine'' - dokad zmierzasz panie?
* ''Quod licet Iovi, non licet bovi'' - Co przystoi Jowiszowi, nie przystoi wołu (polskie: "co wolno wojewodzie...")
* ''Quod medicina aliis, aliis est acre venenum''
* ''Quot capita, tot sententiae'' – Ile głów, tyle zdań
==='''R'''===
* ''Rediit ad plures'' – Dołączył do licznych, do większości (tj. umarł)
* ''Rem tene, verba sequentur'' – Rzecz trzymaj (trzymaj się tematu), słowa nadążą za nim
* ''Repetitio est mater studiorum'' – Powtarzanie jest matką nauki (uczenia się)
* ''Romanus sedendo vincit'' – Rzymianin siedząc zwycięża.
==='''S'''===
* ''Saepe est etiam sub polliolo sordido sapientia.'' – Często jest tak, że pod płaszczem ubogim mądrość się skrywa.
* ''Saepe morborum gravium exitus incerti sunt''
* ''Salus aegroti suprema lex esto'' – zdrowie chorego najwyższym prawem
*''Salus populi suprema lex esto'' – Dobro ludu najwyższym prawem.
* ''Salus rei publicae suprema lex esto'' – dobro republiki najwyższym prawem
* ''Sapienti sat'' – Mądremu dość (zob. ''Dictum sapienti sat'')
* ''Sapienta ars vivendi putanda est'' - mądrość należy uważać za sztukę życia
* ''Sapere aude'' – Odważ się być mądrym ([[Horacy]])
* ''Semper in altum'' - Zawsze wzwyż
* ''Scientiae radices amerae, fructus dulces.'' – Wiedzy korzenie niemiłe, owoc słodki.
* ''Sic transit gloria mundi'' – Tak przemija chwała tego świata
* ''Simila similibus curantur'' – Podobne leczy się podobnym (zasada medycyny ludowej: ''czymżeś się struł, tym się lecz'')
* ''Sine labore non erit panis in ore'' – Bez pracy nie będzie chleba w ustach (polskie: Bez pracy nie ma kołaczy)
* ''Sine ira et studio'' – Bez gniewu i złości ([[Publius Cornelius Tacitus|Tacyt]], ''Roczniki'' - zapewnienie o bezstronności autora)
* ''Si tacuisses, philosophus mansisses'' – Gdybyś milczał, byłbyś filozofem
* ''Si vis pacem, para iustitiam'' – Chcesz pokoju, czyń sprawiedliwość
* ''Si vis pacem, para bellum'' – Jeśli chcesz pokoju, przygotuj się do wojny
* ''Sit tibi terra levis.'' – dosł. Niechaj tobie ziemia lekka (będzie).
* ''Scio me nihil scire'' – Wiem, że nic nie wiem
* ''Sibi omino similis''
* ''Sursum corda!'' – w górę serca!
==='''T'''===
* ''Tabula rasa.'' – Czysta tablica.
* ''Tarde venientibus ossa'' – dosł. Dla leniwie przychodzących kości (zostają).
* ''Tres faciunt collegium'' – Trzech tworzy zebranie (zwyczajowe i prawne minimum do założenia związku, rozpoczęcia obrad)
* ''Tempora mutantur et nos mutamur in illis'' – Czasy się zmieniają, a my zmieniamy się wraz z nimi
* ''Tertius gaudens'' – Trzeci się cieszy (polskie: gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta)
* ''Treuga Dei'' – Rozejm Boży
==='''U'''===
* ''Ubi concordia, ibi victoria'' – Gdzie zgoda, tam zwycięstwo
* ''Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia'' – Gdzie ty Gajuszu tam ja Gaja (starożytna formuła ślubna wypowiadana przez pannę młodą)
* ''Unum castigabis, centum emendabis''
* ''Usus magister est optimus'' – doświadczenie jest najlepszym nauczycielem, [[Cycero]]
* ''Ut ameris, amabilis esto'' – jeśli chcesz być kochanym, bądź godny miłości
*''Ut sementem feceris, ita metes.'' – Jak zasiew czynisz, tak zbierzesz.
* ''Ut sis nocte levis, sit tibi cena brevis!'' – Abyś był lekki w nocy, krótko jedz
==='''V'''===
* ''Vade mecum!'' – dosłownie: chodź ze mną (postępuj jak wskazano - nazwa poradników)
* ''Vae victis'' – Biada zwyciężonym (porównaj ''gloria victis'')
* ''Vale et me ama'' – Żegnaj i kochaj mnie (forma zakończenia listu)
* ''Vanitas vanitatum et omnia vanitas'' – Marnośc nad marnościami i wszystko marność
* ''Veni, vidi, vici'' – Przyszedłem, zobaczyłem, zwyciężyłem (wg. [[Plutarch]]a słowa [[Juliusz Cezar|Juliusza Cezara]] po zwycięstwie nad Farnacesem, królem Pontu)
* ''Verba docent, exempla trahunt'' – Słowa uczą, przykłady pociągają (skłaniają do naśladowania)
* ''Verba volant, scripta manent'' – Słowa ulatują, pisma pozostają
* ''Vestigia terrent'' – Ślady odstraszają (a więc nie wchodźmy do jaskini, jeżeli widać tylko ślady wchodzących)
* ''Video lupum'' – Widzę wilka (polskie: O wilku mowa, a wilk tuż)
* ''Video meliora proboque, deteriora sequor'' – Widzę lepsze i pochwalam, ale idę za gorszym
* ''Virtuti militari.'' – Męstwu żołnierskiemu.
* ''Volenti non fit iniuria'' – Chcącemu nie dzieje się krzywda
*''Vox populi, vox Dei'' – Głos ludu, to głos Boga ([[Alkuin]] – ok. 735 - 804)
* ''Vulnerant omnes, ultima necat.'' – Ranią wszystkie, ostatnia zabija.
===Popularne wyrażenia łacińskie, chętnie stosowane w celach stylistycznych===
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
'''Zobacz też:'''
| |||