Ludwig Wittgenstein: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
literówka
m formatowanie automatyczne
Linia 1:
[[GrafikaPlik:Ludwig Wittgenstein 1910.jpg|thumbmały|Ludwig Wittgenstein, 1910]]
'''[[w:Ludwig Josef Johann Wittgenstein|Ludwig Josef Johann Wittgenstein]]''' (1889–1951), austriacki filozof.
== ''Tractatus Logico-Philosophicus'' ==
* 1. Świat jest wszystkim, co jest faktem.
** ''1. Die Welt is alles, was der Fall ist.
 
* 1.1 Świat to ogół faktów, nie rzeczy.
** ''1.1. Die Welt ist Gesamheit der Tatsachen, nicht der Dinge.'' (niem.)
 
* 2.013 Każda rzecz jest niejako w przestrzeni możliwych stanów rzeczy. Przestrzeń tę mogę pomyśleć sobie jako pustą, ale nie mogę sobie pomyśleć przestrzeni bez rzeczy.
** ''2.013 Jedes Ding ist, gleichsam, in einem Raume möglicher Sachverhalte. Diesen Raum kann ich mir leer denken, nicht aber das Ding ohne den Raum.'' (niem.)
 
* 2.02 Przedmiot jest prosty.
** ''2.02 Der Gegenstand ist einfach. '' (niem.)
 
* 2.021 Przedmioty stanowią substancję świata. Dlatego nie mogą być złożone.
** ''2.0211 Die Gegenstände bilden die Substanz der Welt. Darum können sie nicht zusammengesetzt sein.''
 
* 2.0232 Nawiasem mówiąc: przedmioty są bezbarwne.
** ''2.0232 Beiläufig gesprochen: Die Gegenstände sind farblos.'' (niem.)
 
* 2.024 Substancja jest tym, co istnieje niezależnie od tego, co jest faktem.
** ''2.024 Die Substanz ist das, was unabhängig von dem was der Fall ist, besteht.'' (niem.)
 
* 2.027 To, co stałe i trwałe, oraz przedmiot, są jednym i tym samym.
** ''2.027 Das Feste, das Bestehende und der Gegenstand sind Eins. '' (niem.)
 
* 2.0271 Przedmiot jest tym, co trwałe i stałe; konfiguracja — tym, co zmienne i nietrwałe.
** ''2.0271 Der Gegenstand ist das Feste, Bestehende; die Konfiguration ist das Wechselnde, Unbeständige.'' (niem.)
 
Linia 35:
** ''2.05 Die Gesamtheit der bestehenden Sachverhalte bestimmt auch, welche Sachverhalte nicht bestehen.'' (niem.)
 
* 2.06 Istnienie i nieistnienie stanów rzeczy jest rzeczywistością. (Istnienie stanów rzeczy nazywamy też faktem pozytywnym, nieistnienie – negatywnym.)
** ''2.06 Das Bestehen und Nichtbestehen von Sachverhalten ist die Wirklichkeit. (Das Bestehen von Sachverhalten nennen wir auch eine positive, das Nichtbestehen eine negative Tatsache.)'' (niem.)
(Das Bestehen von Sachverhalten nennen wir auch eine positive, das Nichtbestehen eine negative Tatsache.)'' (niem.)
 
* 5.6 Granice mojego języka oznaczają granice mojego świata.<ref><span style="font-size: 90%">"Słynną„Słynną tezę 5.6 zachowaliśmy w utartym już w naszej literaturze filozoficznej przekładzie oddającym >>bedeuten<< jako >>oznaczają<<. Trzeba jednak podkreślić, że jest to przekład mylący, gdyż nie chodzi tu o oznaczanie w sensie stosunku semantycznego, ani też o oznaczanie w sensie tożsamości denotatów. >>Bedeuten<< znaczy bowiem w niemczyźnie także >>dać do zrozumienia<< (pośrednio, lecz stanowczo) i to właśnie znaczenie zdaje się Wittgenstein mieć na myśli. Trafniejszym przekładem tej tezy byłoby zdanie: >>Granice mego języka ''wskazują'' granice mego świata.<<"” – &mdash;Bogusław Wolniewicz, Wstęp do ''Tractatus Logico-Philosophicus'', Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.</span></ref>
** ''5.6 Die Grenzen meiner Sprache bedeuten die Granzen meiner Welt.'' (niem.)
 
* 6. 4311 Śmierć nie jest epizodem życia. Śmierci się nie doświadcza.
** ''6. 4311 Der Tod ist kein Ereignis des Lebens. Den Tod erlebt man nicht.'' (niem.)
 
* 6.5 Dla odpowiedzi, której sformułować się nie da, nie da się także sformułować pytania.</br>Nie ma żadnej z a g a d k i. </br> Jeżeli da się w ogóle postawić pytanie, to m o ż n a również na nie odpowiedzieć.
Linia 62 ⟶ 61:
** Zobacz też: [[mędrzec]]
 
== ''Uwagi różne'' ==
* Ambicja zabija myśl.
** Źródło: ''Uwagi różne'', 1948.
 
* Oby Bóg dał filozofowi wgląd w to, co leży przed oczyma wszystkich.
** Źródło: ''Uwagi różne'', 1947.
 
* Pozostaw czytelnikowi to, co on sam potrafi.
** Źródło: ''Uwagi różne'', 1948.
 
* Stawiam niezliczone niestosowne pytania. Gdybym tylko zdołał przedrzeć się przez ten las.
** Źródło: ''Uwagi różne'', 1947.
 
* Wzajemne pozdrowienie filozofów powinno brzmieć: Nie spiesz się!
** Źródło: ''Uwagi różne'', 1949.
 
== Przypisy ==
<references />
 
[[Kategoria:Austriaccy filozofowie|Wittgenstein, Ludwig]]
 
{{DEFAULTSORT:Wittgenstein, Ludwig}}
[[bg:Лудвиг Витгенщайн]]
[[Kategoria:Austriaccy filozofowie|Wittgenstein, Ludwig]]
 
[[bs:Ludwig Wittgenstein]]
[[bg:Лудвиг Витгенщайн]]
[[cs:Ludwig Wittgenstein]]
[[de:Ludwig Wittgenstein]]