Jorge Luis Borges: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycję użytkownika Toa Mahri Kongu (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Ase-Vesa. Znacznik: Wycofanie zmian |
Nie podano opisu zmian Znacznik: Wycofane |
||
Linia 1:
[[Plik:Jorge Luis Borges Hotel.jpg|mały|<center>Jorge Luis Borges (1969)</center>]] '''[[w:Jorge Luis Borges|Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo]]''' (1899–1986) – [[Argentyna|argentyński]] [[pisarz]]. ==''Alef''== <!-- Cytaty dodawaj w osobnym haśle! --> {{osobne|Alef (utwór)}} <small>(hiszp. ''El Aleph''; tłum. [[Zofia Chądzyńska]] i Andrzej Sobol-Jurczykowski)</small> * Czas nie odtwarza tego, co tracimy. ** Źródło: opowiadanie ''Teologowie'' * W szczegóły mogą obfitować wydarzenia, ale nie pamięć. ** Źródło: opowiadanie ''Nieśmiertelny'' * Żadne przeznaczenie nie jest lepsze od innego, tylko człowiek musi uszanować to, które w sobie nosi. ** Źródło: opowiadanie ''Biografia Tadea Isidora Cruza'' ==''Księga piasku''== <!-- Cytaty dodawaj w osobnym haśle! --> {{osobne|Księga piasku}} <small>(hiszp. ''El libro de arena''; tłum. Z. Chądzyńska)</small> * Jedyną tajemnicą jest czas, ten nie kończący się wątek z wczoraj, dziś, przyszłości, zawsze i nigdy. ** Źródło: opowiadanie ''There are more things'' * W końcu każdy człowiek zawsze upodabnia się do swojego wroga. ** Źródło: opowiadanie ''Undr'' * Zawsze jest słowem niedozwolonym dla ludzi. ** Źródło: opowiadanie ''Ulrica'' ==''Opowiadania''== <small>(tłum. Z. Chądzyńska, A. Sobol-Jurczykowski, K. Piekarec, K. Wojciechowska, S. Zembrzuski, Wydawnictwo Literackie, 1978)</small> * Biblioteka jest nieograniczona i periodyczna. ** Źródło: opowiadanie ''Biblioteka Babel'' ** Zobacz też: [[biblioteka]] * Istnieje jedno święte prawo na całym świecie, nasze prawo do niepowodzeń, samotnej wędrówki i cierpień. ** Źródło: Rajmund Kalicki, posłowie do ''Opowiadań'' * Każdy stan umysłowy jest niepodzielny: sam fakt nazwania go – id est sklasyfikowania go – zawiera w sobie zafałszowanie. ** Źródło: opowiadanie ''Tlön, Uqbar, Orbis Tertius'' * Litując się nad nieszczęściami bohaterów powieści, w końcu zaczynamy litować się za bardzo nad własnymi. ** Źródło: opowiadanie ''Zakończenie'' * Mówić to popadać w tautologie. ** Źródło: opowiadanie ''Biblioteka Babel'' * Nie tylko trudno było mu zrozumieć fakt, że pojęcie „pies” może obejmować tyle różnych jednostek różnej wielkości i różnego kształtu; ale niepokoiło go także i to, że pies widziany o godzinie trzeciej czternaście (z profilu) może posiadać tę samą nazwę co tenże pies widziany o trzeciej piętnaście (en face). ** Źródło: opowiadanie ''Pamiętliwy Funes'' * Potem pomyślał, że rzeczywistość nie pokrywa się na ogół z przewidywaniami; z przewrotną logiką wywnioskował stąd, że przewidzieć jakąś okoliczność to udaremnić jej realizację. Wierny tej wątłej magii wymyślał okrutne szczegóły po to, aby się one nie wydarzyły. ** Źródło: opowiadanie ''Tajemne objawienie'' * Wiem o pewnej niebezpiecznej okolicy, której bibliotekarze odrzucają przesądny i próżny zwyczaj poszukiwania sensu w książkach i porównują go do zwyczaju poszukiwania go w snach, czy w chaotycznych liniach ręki... ** Źródło: opowiadanie ''Biblioteka Babel'' * W Rzymie rozmawiałem z filozofami, którzy uważali, że przedłużanie życia ludzi jest przedłużaniem ich agonii i zwielokrotnianiem ich śmierci. ** Źródło: opowiadanie ''Nieśmiertelny'' * Znam pewien labirynt grecki, złożony z jedynej linii prostej. W tej linii zagubiło się już tylu filozofów, że z łatwością może się zgubić zwykły detektyw. ** Źródło: opowiadanie ''Śmierć i busola'' ==''Raport Brodiego''== <!-- Cytaty dodawaj w osobnym haśle! --> <small>(hiszp. ''El informe Brodie''; tłum. Z. Chądzyńska)</small> * Obraz miasta, jaki nosimy w sobie, jest zawsze trochę przestarzały. ** Źródło: opowiadanie ''Niegodny'' * Przyjaźń nie mniej jest tajemnicza niżeli miłość czy też jakiekolwiek inne oblicze zamętu, który nazywamy życiem. ** Źródło: opowiadanie ''Niegodny'' * Rzeczy trwają dłużej niż ludzie. ** Źródło: opowiadanie ''Spotkanie'' * Życie wymaga jakiejś pasji. ** Źródło: opowiadanie ''Pojedynek'' ==Inne== * Bezkresny<br />jest rytuał układania o piasku pieśni<br />i z piaskiem życie nasze się zatraca. ** Źródło: ''Zegar piaskowy'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 338, tłum. [[Edward Stachura]]. * Bóg łaskawy<br />asygnuje nam dziedzictwo i niepamięć. ** Źródło: ''Edyp i zagadka'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 361, tłum. [[Edward Stachura]]. * Bóg wprawia w ruch gracza, ten zaś figurę.<br />Jaki bóg zza pleców Boga rozpoczyna fabułę<br />z pyłu i czasu, i snów, i agonii? ** Źródło: ''Szachy'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 336, tłum. [[Edward Stachura]]. * Czyż u kobiet trudno o miłość? Bez namysłu poddają się uczuciom miłosnym, nie uważając na skutki. Dym czczych kadzideł odurza je – rade błąkać się, rade coraz nowe spotykać obiekty. * Jednej tylko rzeczy nie ma. To zapomnienie. ** Źródło: ''Everness'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 366, tłum. [[Edward Stachura]]. * Jest jakaś przyjemność w podpatrywaniu<br />sekretu piasku, gdy ślizga się i stacza,<br />a kiedy już ma spaść, wiruje i obraca<br />się z pośpiechem, tak jak całkiem w ludzkim jest zwyczaju. ** Źródło: ''Zegar piaskowy'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 338, tłum. [[Edward Stachura]]. * Jeżeli wieczność istnieje, śmierć jest tylko żartem. * Każde słowo, w swoim czasie, było neologizmem. * Między początkiem dnia a nocą jest otchłań<br />świateł i lęków, i agonii;<br />twarz, która przegląda się w nocnych<br />zużytych lustrach, to nie ta sama twarz, obca.<br />Ulotne dzisiaj wątłe jest i to jest wieczność;<br />na inne nie licz Niebo, ani na inne Piekło. ** Źródło: ''Chwila'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 360, tłum. [[Edward Stachura]]. * Nie będzie nigdy wyjściowych drzwi. Jesteś we wnętrzu,<br />a twierdza obejmuje wszelki punkt wszechświata<br />i ni awersu, ni rewersu nie posiada,<br />ni zewnętrznego muru, ni tajnego centrum. ** Źródło: ''Labirynt'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 343, tłum. [[Edward Stachura]]. * Nie śmierć mnie wcale nie przeraża. Śmierć oznacza kres istnienia, myślenia, czucia, wątpienia. Człowiek umiera i ma przynajmniej to szczęście, że już o nic nie musi się martwić. Jak powiada rzymski poeta, równie dobrze można by widzieć powód do zmartwień w tym, że przez tyle wieków poprzedzających nasze narodziny nie istnieliśmy. ** Źródło: ''Rozmowy z Jorge Luisem Borgesem'' * Nowela jest naturalna, a powieść sztuczna, dlatego jej nie uprawiam. ** Źródło: Michał Sprusiński, posłowie do ''Księgi piasku'' * Ojciec był Hiszpanem, mówiłem z nim po hiszpańsku. Matka – Angielką, wiec mówiłem z nią po angielsku. Kiedy byłem dzieckiem, wysłano mnie do Szwajcarii, gdzie mówiłem z guwernantką po francusku. Stąd wierzyłem – jako małe dziecko, że każdy człowiek ma swój własny język, więc – że istnieją setki milionów języków. Ale to właściwie okazuje się przypuszczalnie prawdą, skoro ludzie nie są w stanie porozumieć się ze sobą. ** Źródło: wywiad z 1978 przeprowadzony przez Ramóna Chao * O literaturze powiem to, co można bez wątpienia rzec o duszy: każdy powinien osiągnąć zbawienie, a można je osiągnąć tylko pokonując błędy. ** Źródło: Michał Sprusiński, posłowie do ''Księgi piasku'' * Proszę mych bogów lub czasu sumę,<br />by moje dni zasłużyły na zapomnienie,<br />by imię moje było Nikt jak Ulissesa imię,<br />ale by jakiś wiersz mój przetrwał<br />w nocy przychylnej wspominaniu<br />albo w porankach ludzi. ** Źródło: ''Poecie saksońskiemu'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 344-345, tłum. [[Edward Stachura]]. * Przeszłość jest niezniszczalna: prędzej czy później zdarzenia powracają. Jednym z takich powracających zdarzeń jest zamiar zniszczenia przeszłości. * Umrzeć za religię jest łatwiej, niż absolutnie nią żyć. ** Zobacz też: [[religia]] * Większość ludzi nie interesuje się zaświatami, ale w nie wierzy. Ja zaś, przeciwnie, nie wierzę, ale się interesuję. * Wydaje mi się słyszeć w brzasku czarnej bieli<br />pracowity szum tłumów, co się oddalają;<br />to ci, którzy kochali mnie i zapomnieli;<br />przestrzeń i czas, i Borges już mnie porzucają. ** Źródło: ''Limity'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 356, tłum. [[Edward Stachura]]. * Wydaje mi się, że jako pisarz popełniłem już wszystkie możliwe błędy, co zresztą jest jedyną drogą do prawdziwego pisarstwa. ** Źródło: Michał Sprusiński, posłowie do ''Księgi piasku'' * Wzruszają mnie drobne mądrości,<br />które przepadają wraz ze śmiercią człowieka<br />— nawyk jakichś książek, jakiegoś klucza, jakiegoś ciała pośród innych ciał —<br />rytm nie do odzyskania, którym świat darzył go<br />z konieczności i przyjaźni. ** Źródło: ''Noc, kiedy na południu nad nim czuwali'' w: E. Stachura, ''Wiersze, poematy, piosenki, przekłady'', wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 332, tłum. [[Edward Stachura]]. * Tak bowiem na początku literatury, jak i na końcu, jest mit. ==O Borgesie== * Wierzy w wieczną powtarzalność zdarzeń, w możliwość oszukania przemijania, w zachowanie tożsamości niejako poza czasem, powroty w jego łożysko nawet po długiej nieobecności. ** Autor: [[Michał Sprusiński]], posłowie do ''Księgi piasku'' [[Kategoria:Jorge Luis Borges|!]]
| |||