W.E.B. Du Bois

amerykański pisarz, socjolog, krytyk, intelektualista, działacz społeczny

William Edward Burghardt (W.E.B.) Du Bois (1868–1963) – amerykański historyk, socjolog, działacz na rzecz praw człowieka i panafrykanista.

  • Bóg szlochał, ale nie miało to wielkiego znaczenia w tym stuleciu niewiary. Najbardziej liczyło się to, że świat płakał – i płacze nadal – oślepiony łzami i krwią. Bowiem to właśnie wtedy, w 1876 roku, zaczął wzrastać w Ameryce nowy kapitalizm i nowe zniewolenie ludzi pracy.
    • Źródło: Black Reconstruction (1935); cyt. za: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 277.
    • Zobacz też: kapitalizm
W.E.B. Du Bois (1918)
  • Ci niewolnicy mieli w swych rękach ogromną władzę. Po prostu zaprzestając pracy, mogli zagrozić Konfederacji widmem głodu. Idąc do obozów wojsk federalnych, dawali powątpiewającym żołnierzom Północy łatwą możliwość wykorzystania ich, lecz ten sam gest pozbawiał takiej możliwości ich przeciwników (…).
    To właśnie ta prosta alternatywa doprowadziła do nagłej kapitulacji generała Lee. Południowcy mogli jedynie albo porozumieć się ze swymi niewolnikami, wyzwolić ich i użyć do walki z Północą – a zatem przestać traktować ich jak niewolników – albo poddać się Północy z nadzieją, że po wojnie zwycięzcy pomogą im zachować niewolnictwo, tak jak to miało miejsce wcześniej.
    • Źródło: Black Reconstruction; cyt. za: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 255.
    • Zobacz też: niewolnictwo, wojna secesyjna
  • Miejscowa siła robocza w krajach o wysokiej kulturze – uspokojona i zwiedziona przez system wyborów powszechnych, ściśle skrywający potęgę dyktatury wielkiego kapitału – została skorumpowana wysokimi płacami i stanowiskami politycznymi, aby zjednoczyć się w wyzysku białych, żółtych, brązowych i czarnych robotników w pomniejszych krajach.
    • Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 278.
  • Problem XX wieku jest problemem linii koloru.
    • Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 580.
  • Skutkiem tego wszystkiego było przekonanie czarnoskórych Amerykanów, że ich największym wrogiem nie jest pracodawca, który ich okrada, lecz biały, będący towarzyszem pracy.
    • Opis: w 1913 o wykorzystywaniu przez fabrykantów czarnych robotników najemnych jako łamistrajków i celowym podsycaniu rasistowskich poglądów wśród białych robotników.
    • Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 428.
    • Zobacz też: walka klas, rasizm
  • Zrodzeni w tropikach, obdarzeni zmysłową wrażliwością na piękno świata, nie dawali się łatwo sprowadzić do roli przykutych do maszyn koni pociągowych, którymi stali się robotnicy z północnej Europy. (…) skłonni byli podjąć pracę, gdy jej rezultaty sprawiały im przyjemność, a odmawiali jej – lub starali się jej odmawiać – jeśli jej duchowe efekty nie były w ich oczach odpowiednie; stąd łatwo było oskarżać ich o lenistwo i traktować jak niewolników, podczas gdy w rzeczywistości wnosili do nowoczesnej pracy fizycznej odnowiony szacunek do życia.
    • Opis: o Afroamerykanach.
    • Źródło: The Gift of Black Folk; cyt. za: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 235.
    • Zobacz też: praca, życie