Horacy: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Znacznik: Wycofane |
m Wycofano edycje użytkownika 89.229.203.154 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Citation-needed. Znacznik: Wycofanie zmian |
||
Linia 20:
** ''Contra lucrum nil valere candidum pauperis tandum.'' (łac.)
** Źródło: XI
==''Listy''==
(łac. ''Epistulae'')
* Czym nasiąknie świeży dzban, tym długo pachnie.
** ''Quo semel est imbuta recens, servabit odorem testa diu.'' (łac.)
** Opis: pol. odpowiednik: czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci.
** Źródło: I, 2, 69–70
* Jeśli masz zdrów żołądek i lędźwie, i nogi,<br />To i cóż ci dać mogą by skarby królewskie?
** Źródło: I. 12, 5.
* Niczemu się nie dziwić jest prawie jedyną rzeczą, która może uczynić szczęśliwym i zachować w tym stanie.
** ''Nihil mirari prope res una quae possit facere et servare beatum.'' (łac.)
** Źródło: I. 6, 1.
* Niezgodna zgoda.
** ''Concordia discors.'' (łac.)
** Znaczenie: rozbieżna jednomyślność.
** Źródło: I, 12, 19.
* Niebo, a nie duszę zmieniają ci, co żeglują po morzach.
** ''Caelum non animum mutant, qui trans mare currunt.'' (łac.)
** Źródło: I, 11
* O naśladowcy, trzodo niewolników!
** ''O imitatores, servum pecus!'' (łac.)
** Źródło: I, XIX, 19
* O wełnę kozią [się spierać].
** ''De lana caprina.'' (łac.)
** Znaczenie: kłócić się o byle co, o błahostkę.
** Źródło: I, 15, 18
* Odważ się być mądrym.
** ''Sapere aude.'' (łac.)
** Znaczenie: miej swoje zdanie.
** Źródło: I, II, 40
* Podbita Grecja podbiła groźnego najeźdźcę.
** ''Graecia capta ferum victorem cepit.'' (łac.)
** Źródło: II, 1, 156
* Połowę dzieła wykonał, kto je rozpoczął.
** Opis: parafraza greckiego aforyzmu „początek – połową wszystkiego”, przypisywanego [[Pitagoras]]owi.
** Źródło: I, 2, 40
* [Spór] o kozią wełnę.
** ''De lana caprina.'' (łac.)
** Znaczenie: spór o błahostkę.
** Źródło: I, 18, 15
* Śmierć kresem ostatnim i wszystkiego.
** ''Mors ultima linea rerum est.'' (łac.)
** Źródło: I, 16
* W Akademosa gajach poszukiwać prawdy.
** ''Atque inter silvas Academii quaerere verum.'' (łac.)
** Źródło: II, 1, 45, tłum. Stefan Gołębiowski
===''List do Pizonów'' (''Sztuka poetycka'')===
(łac. [[:la:s:Ars poetica|''Ars poetica'']])
* A w końcu ryba.
** ''Desinat in piscem.'' (łac.)
** Znaczenie: coś niezgodnego ze wcześniejszą zapowiedzią.
** Źródło: 4
* Czasami i zacny Homer zdrzemnie się.
** ''Aliquando bonus dormitat Homerus.'' (łac.)
** Znaczenie: i geniusz czasem nie ma natchnienia.
** Źródło: 19
* Dotychczas spór jest przed sądem.
** ''Adhuc sub iudice lis est.'' (łac.)
** Znaczenie: spór jest dotąd nie rozstrzygnięty.
** Źródło: 78
* Gdy naśladujesz, uważaj, abyś nie zabrnął w jakiś zaułek, z którego jedynym wyjściem byłoby złamanie reguł sztuki i wywołanie niesmaku.
** ''Nec desilies imitator in artum,<br>unde pedem proferre pudor vetet aut operis lex.'' (łac.)
** Źródło: 134, 135
* Góry się rozstępują, rodzi się śmieszna mysz.
** Źródło: Stanisław Kalinkowski, ''Aurea dicta. Złote słowa. Słynne łacińskie sentencje, przysłowia i powiedzenia'', Veda, Warszawa 2001, ISBN 8385584498, s. 175.
** ''Parturient montes, nascetur ridiculus mus.'' (łac.)
** Opis: O nieudolnych poetach, obiecujących wielkie dzieła.
*** Źródło: 1, 139, tłum. Stefan Gołębiowski
* Jesteśmy skazani na śmierć i my, i wszystko, co nasze.
** ''Debemur morti nos nostraque.'' (łac.)
** Źródło: 68
* Kiedy staram się być zwięzłym, staję się niezrozumiały.
** Źródło: Stanisław Kalinkowski, ''Aurea dicta…'', op. cit., s. 34.
** ''Brevis esse laboro, obscurus fio.'' (łac.)
*** Źródło: 25–26
* [Nawet] dziesięć razy powtórzone [jeszcze] się spodoba.
** Inne tłumaczenie: Powtórz dziesięć razy, a spodoba się.
** ''Deciens repetita placebit.'' (łac.)
** Źródło: 365
* Nie bądź jak wierny tłumacz, nie staraj się przekładać słowo w słowo.
** ''Nec verbo verbum curabis reddere fidus interpres.'' (łac.)
** Źródło: 133, 134
* [[Od jaja]].
** ''Ab ovo.'' (łac.)
** Źródło: 147
* Poeci pragną przynosić pożytek albo przyjemność.
** ''Aut prodesse volunt, aut delectare poetae.'' (łac.)
** Źródło: 333
* Rzeczy powtórzone podobają się.
** Inne tłumaczenie: Dwa razy powtórzone podoba się.
** Źródło: Stanisław Kalinkowski, ''Aurea dicta…'', op. cit., s. 32.
** ''Bis repetita placent.'' (łac.)
*** Źródło: 365 (parafraza)
* Zwodzą nas pozory prawdy.
** ''Decipimur specie recti.'' (łac.)
** Źródło: 25
==''Pieśni''==
{{osobne|Pieśni}}
(łac. ''Carmina''; inaczej ''Ody'', łac. ''Odes'')
* Bądź mądra, nalej wina.
** ''Sapias, vina liques'' (łac.)
** Źródło: I, 11
* [[Carpe diem|Chwytaj dzień]].
** Źródło: Stanisław Kalinkowski, ''Aurea dicta. Złote słowa. Słynne łacińskie sentencje, przysłowia i powiedzenia'', Veda, Warszawa 2001, s. 38.
** ''Carpe diem quam minimum credula postero.'' (łac.)
*** Źródło: [[:la:s:Carmina_(Horatius)/Liber_I/Carmen_XI|''Carmina'']], księga I, pieśń 11.
** Wariant: Używaj dnia, jak najmniej ufając przyszłości.
*** Źródło: ''Mała księga cytatów'', red. Halina Lipiec, STON I, Radom 1994, s. 29.
** Wariant:<br />Więc łap dzień każdy, a nie wierz ni trochę<br />W złudnej przyszłości obietnice płoche.
*** Źródło: [[s:Ad_Leuconoen|''Ad Leuconoen'']], w: [[Henryk Sienkiewicz]], [[s:Pisma_zapomniane_i_niewydane/całość|''Pisma zapomniane i niewydane'']], Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów – Warszawa – Kraków 1922, s. 468.
* Kara o kulawej nodze.
** ''Pede poena claudo.'' (łac.)
** Opis: używane jako przestroga o nieuchronności kary; nierychliwa, ale niechybna.
** Źródło: III, 2
==''Satyry''==
| |||