Thomas Jefferson: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Neutralizr (dyskusja | edycje)
+2 cytaty i źródło dla 4; zob. też
Linia 1:
[[Plik:T Jefferson by Charles Willson Peale 1791 2.jpg|mały|<center>Thomas Jefferson]]
'''[[w:Thomas Jefferson|Thomas Jefferson]]''' (1743–1826) – [[USA|amerykański]] [[polityk]], [[prawnik]], dyplomata, architekt i działacz niepodległościowy, [[prezydent]] USA.
* Błędne mniemanie można tolerować tam, gdzie zdrowy rozsądek jest gotów je zwalczyć.
** Źródło: ''Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje'', oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, ISBN 8386482001, s. 176.
 
* Bóg dając nam życie obdarzył nas jednocześnie wolnością.
** Zobacz też: [[Bógwolność]]
 
* Chcesz wiedzieć, kim jesteś? Nie pytaj – działaj!
 
* Czasami człowiek nie potrafi rządzić samym sobą, więc czy może rządzić innymi.
** Zobacz też: [[władza]]
 
* Człowiek który nic nie czyta, jest bardziej oświecony, niż człowiek który nie czyta nic, poza gazetami.
** Zobacz też: [[prasa]]
 
* Człowiek, który nie boi się prawdy, nie musi wcale lękać się kłamstwa.
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 176.
** Zobacz też: [[prawda]]
 
* Człowiek, który otrzymuje ode mnie jakiś pomysł, otrzymuje przepis, nie pomniejszając mojego własnego – podobnie jak ten, kto odpala swoją świeczkę od mojej, zyskuje światło bez uszczerbku dla mojego.
** Zobacz też: [[idea]]
 
* Człowiek, który żyje jak zboże, staje się słomą historii.
** Zobacz też: [[historia]], [[zboże]]
 
* Czy to już czwarty?<br />[Dr Robley Dunglison: „Już niedługo.”]<br />Duszę swoją powierzam Bogu, moją córkę swemu krajowi.
Linia 21 ⟶ 30:
 
* Doprawdy drżę o swój kraj, jeśli pomyślę, że Bóg jest sprawiedliwy.
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 176.
** Zobacz też: [[Bóg]]
** Zobacz też: [[Bóg]], [[sprawiedliwość]]
 
* Drzewo Wolności trzeba podlewać od czasu do czasu krwią patriotów i tyranów.
** ''The tree of liberty must be refreshed from time to time with the blood of patriots and tyrants.
** Źródło: [https://web.archive.org/web/19991115034104/http://odur.let.rug.nl/~usa/P/tj3/writings/brf/jefl64.htm List] do Williama S. Smitha, 13 listopada 1787.
** Zobacz też: [[wolność]]
 
* Gdy jest wolna prasa i każdy człowiek może ją czytać, prawa są bezpieczne.
** Zobacz też: [[prasa]]
 
* Gdyby ode mnie zależało zdecydowanie, czy lepiej jest mieć rząd bez prasy informacyjnej, czy prasę bez rządu, nie wahałbym się opowiedzieć za drugą ewentualnością.
** Źródło: list Tomasza Jeffersona do Edwarda Carringtona, cyt. za: Zofia Libiszowska, ''Tomasz Jefferson'', Ossolineum, Wrocław 1984, s. 155.
** Zobacz też: [[prasa]], [[rząd]]
 
* Handel ze wszystkimi narodami, sojusz z żadnym – to powinna być nasza dewiza.
Linia 36 ⟶ 51:
 
* Historia nie uczy nas właściwie niczego innego poza tym, na czym polega złe rządzenie.
** Zobacz też: [[historia]]
 
* Jeden człowiek który ma odwagę to większość.
Linia 49 ⟶ 65:
* Mądra i pożyteczna jest władza, która nie dopuszcza, by ludzie czynili sobie nawzajem krzywdy, a jednocześnie nie miesza się do ich pracy i nie zabiera im zarobionego przez nich chleba… Oto na czym polega dobre rządzenie.
** Źródło: list do [[Andrew Jackson]]a.
** Zobacz też: [[rząd]], [[władza]]
 
* Mądre rządy i państwa, szukając sposobów na stworzenie warunków wzrostu i prosperity, obserwują, wspierają i naśladują zachowanie swoich obywateli.
** Zobacz też: [[państwo]], [[obywatel]]
 
* Nadejdzie dzień kiedy mistyczne spłodzenie Jezusa przez Boga-Ojca w łonie dziewicy będzie zaliczone do takiej samej bajki jak spłodzenie Minerwy w głowie Jupitera.
** Źródło: list do [[John Adams|Johna Adamsa]], 1823
** Zobacz też: [[mit]], [[religia]]
 
* Najmocniejszym powodem, by utrzymać prawo do posiadania i noszenia broni przez ludzi jest to, że stanowi ono dla nich ostateczny środek do obrony przed tyranią rządu.
** Zobacz też: [[broń]]
 
* Nasza wolność byłaby zagrożona, gdyby nie była w rękach ludu.
** Zobacz też: [[wolność]]
 
* Nic nie daje takiej przewagi nad innymi, jak opanowanie i zimna krew w każdej sytuacji.
Linia 63 ⟶ 84:
* Nie jestem wśród tych którzy boją się narodu. Naród, nie bogacze, jest naszą ostoją nieprzerwanej wolności. Aby zachować narodową niezależność, nie wolno nam pozwolić aby nasi włodarze obciążyli nas wiecznym długiem. Musimy uczynić wybór między ekonomią i wolnością, czy obfitością i poddaństwem. Jeśli wpadniemy w takie długi, że będziemy musieli opodatkować nasze posiłki i napoje, nasze rzeczy pierwszej potrzeby, nasze wygody, naszą pracę i rozrywkę, nasze powołania i wiarę, tak jak to uczyniono ludziom w Anglii, wtedy nasi ludzie, tak jak oni będą musieli pracować szesnaście godzin z dwudziestu czterech i oddać zarobek z piętnastu tych godzin dla rządu na długi i codzienne wydatki; szesnasta zaś godzina będzie niewystarczająca aby zarobić na chleb i trzeba będzie żyć jak oni żyją, na owsiance i kartoflach, nie mieć czasu pomyśleć, nie mieć środków aby pociągnąć winnych do odpowiedzialności; ciesząc się gdy zdobędziemy utrzymanie wynajmując się do zakuwania łańcuchów na szyjach naszych nieszczęsnych współbraci. Nasi właściciele ziemscy, też jak tamci, zatrzymają w rzeczy samej tytuł i zarządzanie majątkiem niby ich, jednak w rzeczywistości utrzymywanym dzięki zaufaniu do skarbu, muszą jak tamci błąkać się po obcych krajach i zadowalać się nędzą, zapomnieniem, wygnaniem i chwałą narodu. Ten przykład daje nam zbawienną naukę, że prywatne fortuny są niszczone zarówno przez publiczną jak i prywatną rozrzutność. I to jest tendencja wszystkich rządów ludzkich. Odstępstwo w jednej zasadzie staje się precedensem w drugiej; a to drugie dla trzeciego i tak dalej, aż masy społeczne są zredukowane do bycia jedynie automatami w nędzy, odartymi z uczuć poza cierpieniem i grzechem. Tak zaczyna się bellum omnium in omnia (wojna wszystkich z wszystkimi), którą niektórzy filozofowie tego świata błędnie biorą za stan naturalny, zamiast za nadużycia człowieka. Koniem pociągowym tego strasznego zespołu jest dług publiczny. Opodatkowanie kroczy za nim i wprowadza nędzę i ucisk.
** Źródło: list do Samuela Kerchevala, 12 lipca 1816
** Zobacz też: [[dług]], [[podatki]]
 
* Nic nie jest niezmienne prócz nieodłącznych i niepozbywalnych praw człowieka.
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 176.
** Zobacz też: [[prawa człowieka]]
 
* Nie bardziej wierzymy w walkę Bonapartego o wolność mórz niż w walkę Wielkiej Brytanii o wolność ludzkości. Cel jest zawsze ten sam – zagarnąć dla siebie władzę, bogactwo i zasoby innych narodów.
Linia 70 ⟶ 94:
 
* Nie czyni mi krzywdy to, że mój sąsiad mówi, iż istnieje dwudziestu bogów albo, że żadnego boga nie ma.
** Zobacz też: [[ateizm]], [[religia]], [[tolerancja]]
 
* Nigdy, słowem lub czynem nie pokłonię się świątyni nietolerancji, ani nie pozwolę na wgląd w religijne opinie innych.
 
* Obecnie nie można wierzyć temu, co piszą gazety. Nawet prawda, gdy się do nich dostanie, wydaje się podejrzana.
** Źródło: ''Myślę, więc jestem…'', oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 176.
** Zobacz też: [[prasa]]
 
* Od czasu wprowadzenia chrześcijaństwa, miliony niewinnych mężczyzn, kobiet i dzieci zostały spalone, torturowane, ukarane, uwięzione – ale nie posunęliśmy się nawet o cal w kierunku jedności. Jaki był skutek zmuszania [ludzi do przyjęcia chrześcijaństwa]? To, że jedna połowa świata została głupcami, a druga hipokrytami? To, że na całym świecie szerzy się łajdactwo i niewiedza?
** Źródło: ''Notatki o Stanie Wirginia'', 1787
** Zobacz też: [[chrześcijaństwo]]
 
* Odrzuć wszelkie lęki niewolniczych i służalczych przesądów, które słabsze umysły utrzymują na klęczkach. Osadź rozum mocno na jego siedzisku i pod jego osąd oddawaj każdy fakt, każdą opinię. Śmiało kwestionuj nawet istnienie Boga, albowiem, jeśli jakikolwiek Bóg istnieje, bardziej cenić sobie musi hołd rozumu niż ślepego lęku.
** Źródło: list do Petera Carra, cyt. za: Richard Dawkins, ''Bóg urojony'', Warszawa 2007, s. 73
** Zobacz też: [[ateizm]], [[rozum]]
 
* Ogłoszenia to najbardziej prawdziwa część gazety.
** Zobacz też: [[prasa]]
 
* Opór to najwyższa forma patriotyzmu.
** Zobacz też: [[patriotyzm]]
 
* Ostatnio badałem wszystkie znane przesądy z całego świata i nie znalazłem w naszym przesądzie żadnej zbawczej cechy. Wszystkie one są oparte na bajkach i mitologii.
Linia 89 ⟶ 122:
 
* Przestrzeganie praw jest o wiele ważniejsze od ich ustanawiania.
** Zobacz też: [[prawo]]
 
* Przewiduję szczęśliwą przyszłość Amerykanom jeśli będą mogli zapobiec marnowaniu ludzkiej pracy przez rząd, pod pretekstem opieki nad nimi.
Linia 98 ⟶ 132:
 
* Sztuka życia to sztuka unikania cierpień.
** Zobacz też: [[życie]]
 
* Tam, gdzie każdy ma wpływ na sprawy swojej lokalnej republiki i czuje, że bierze udział w zarządzaniu tymi sprawami, nie tylko przez głosowanie raz do roku, ale na co dzień, gdzie w całym państwie nie znajdzie się człowieka, który nie byłby członkiem jakiejś wielkiej czy małej rady, prędzej da on sobie wyrwać serce z piersi niż odebrać władzę.
** Zobacz też: [[władza]]
 
* Ten który nie wie nic, jest bliżej prawdy niż ten którego umysł jest wypełniony kłamstwami i błędami.
** Zobacz też: [[prawda]]
 
* Ten który wie najwięcej, wie jak mało wie.
** Zobacz też: [[wiedza]]
 
* Twierdzimy, że Ziemia i jej pełnia wydana jest obecnemu pokoleniu w użytkowanie.
Linia 111 ⟶ 149:
 
* Ucz swoje dzieci milczeć, mówić nauczą się same.
** Zobacz też: [[milczenie]]
 
* W każdym kraju i czasie kapłan będzie wrogiem Wolności.
 
* Władza nie jest pociągająca dla czystych umysłów.
** Zobacz też: [[władza]]
 
* Wszyscy ludzie rodzą się równi.
Linia 123 ⟶ 163:
* Z pewnością nikt nie będzie się troszczył o kogoś, kto nie troszczy się o nikogo.
** Źródło: Wacław Idziak, ''Biznes'', Koszalińskie Wydawnictwo Prasowe, Koszalin 1990, s. 93.
** Zobacz też: [[troska]], [[wzajemność]]
 
{{commons|Category:Thomas Jefferson}}