Erich Fromm: Różnice pomiędzy wersjami

 

==''O sztuce miłości''==

* A jednak jest faktem, że człowiek poza sferą pracy zawodowej jest niezmiernie mało zdyscyplinowany. Kiedy nie pracuje, chce leniuchować, leżeć sobie nic nie robiąc, lub innymi słowy „relaksować się”. I właśnie ta chęć nieróbstwa jest w dużej mierze reakcją przeciwko rutynie życia.

 

* Chociaż każdy usiłuje trzymać się możliwie jak najbliżej innych, pozostaje jednak zupełnie samotny, przepełniony głębokim uczuciem niepewności, niepokoju i winy, co występuje zawsze, gdy człowiekowi nie udaje się przezwyciężyć osamotnienia.

 

 

* Dzisiejszy człowiek uważa, że traci coś – czas – kiedy nie działa dość szybko; a jednak nie wie potem, co zrobić z czasem, który zyskał – może go tylko zabić.

 

* Jeśli nie wystarcza tu sama rutyna pracy, człowiek pokonuje swoją nie uświadomioną rozpacz przy pomocy rutyny rozrywek, biernego konsumowania dźwięków i obrazów, jakie stawia mu do dyspozycji przemysł rozrywkowy.

 

* Miłość jest czynnym zainteresowaniem się życiem i rozwojem tego co kochamy.

 

* – Niedojrzała miłość mówi: „Kocham cię, ponieważ cię potrzebuję”.<br />– Dojrzała miłość mówi: „Potrzebuję cię, ponieważ cię kocham”.

 

* Podstawowymi czynnikami dla wszystkich form miłości są: troska, poczucie odpowiedzialności, poszanowanie i poznanie.

 

* Pragnienie zjednoczenia się z drugim człowiekiem jest najpotężniejszym dążeniem ludzi.

 

* Ponieważ większość ludzi łączy pożądanie seksualne z pojęciem miłości, łatwo dochodzą do błędnego mniemania, że się kochają, kiedy pożądają się fizycznie. Jeżeli to nie miłość pobudza prag­nienie fizycznego zespolenia, jeżeli miłość fizyczna nie jest równocześnie miłością braterską, nigdy nie prowadzi do związku, który by nie miał charakteru orgiastycznego i nie był przemijający.<br />Pociąg seksualny two­rzy na krótko złudzenie związku, a jednak bez miłości „związek” ten pozostawia obcych równie daleko od siebie, jak byli przedtem – zdarza się niekiedy, że zaczynają się siebie wstydzić lub nawet nienawidzić; kiedy znikają złudzenia, dwoje ludzi zaczyna odczuwać wobec siebie chłód i obcość jeszcze wyraźniej niż uprzednio. Czułość nie jest bynaj­mniej, jak to utrzymywał Freud, sublimacją instynktu seksualnego; jest bezpośrednim wynikiem braterskiej miłości i istnieje zarówno w fizycz­nej, jak i w niefizycznej formie miłości.

 

* Jeżeli chodzi o miłość, liczy się wiara we własną miłość, w jej zdolność budzenia miłości u innych i w jej trwałość.

==Inne==

* Biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką.

 

* Człowiek tylko wówczas jest szczęśliwy, kiedy interesuje się tym, co tworzy.

 

* Im bardziej pęd ku życiu zostaje zablokowany, tym silniejszy jest pęd ku zniszczeniu.

 

* Jesteście interesujący, bo się interesujecie. Jesteście kochani, ponieważ potraficie kochać i ponieważ w sobie samych i w innych ludziach kochacie życie.

 

* Miłość nie jest produktem seksualnego zaspokojenia, lecz seksualne zadowolenie – a nawet tak zwana technika – jest rezultatem miłości.

 

* Miłość zaczyna się rozwijać dopiero wówczas, gdy kochamy tych, którzy nie mogą się nam na nic przydać.

 

* Najbardziej zasadniczym rodzajem miłości, który stanowi podstawę wszelkich innych typów miłości, jest miłość braterska.

 

* Narcyzm nie kocha ani drugich, ani siebie.

 

* Nie jest bogatym ten, kto dużo ma, lecz ten, kto dużo daje. Ten, kto jedynie gromadzi, kto zamartwia się z powodu jakiejś straty, jest w sferze psychologicznej biednym.

 

* Nie tylko historia urabia człowieka – człowiek urabia historię.

** Zobacz też: [[historia]]

 

 

* Niektórym interesom sprzyja znalezienie prawdy, innym jej niszczenie.

 

* Sumienie sprawuje władzę z równą surowością jak autorytety zewnętrzne.

 

* Szczęście nie jest ani dziełem przypadku, ani darem bogów. Szczęście to coś, co każdy z nas musi wypracować dla samego siebie.

 

* Technicznie żyjemy w epoce atomowej, uczuciowo ciągle w epoce kamiennej.

** Zobacz też: [[uczucie]]

 

 

* Współczesny człowiek posiada wszystko: samochód, dom, pracę, dzieci, rodzinę, problemy, trudności i satysfakcję – a jeśli to wszystko mu nie wystarcza – posiada swego psychoanalityka.

 

* Żyć – to myśleć.