Friedrich August von Hayek: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Friedrich Hayek portrait.jpg|mały|<center>Friedrich August von Hayek</center>]]

'''[[w:Friedrich Hayek|Friedrich August von Hayek]]''' (1899–1992) – ekonomista austriacki, laureat Nagrody Nobla w 1974.

* Ekonomista nie może twierdzić że posiada specjalną wiedzę, która kwalifikuje go do koordynowania wysiłkami innych specjalistów. Co może twierdzić to jedynie to, że jego zawodowe borykanie się z wszechobecnymi sprzecznościami interesów uczyniło go bardziej wrażliwym niż kogokolwiek innego na fakt, że żaden umysł nie jest w stanie posiąść całej wiedzy, która kieruje działaniami społecznymi, oraz o wynikającej stąd potrzebie pewnego bezosobowego mechanizmu, niezależnego od ludzkich sądów, koordynującego indywidualnymi wysiłkami ludzkimi.

** Źródło: ''Konstytucja wolności''.

 

* Fizyk, który jest tylko fizykiem, może być pierwszej klasy fizykiem i najbardziej wartościowym członkiem społeczeństwa. Ale wybitnym ekonomistą nie może być ktoś, kto jest tylko ekonomistą. Ekonomista, który jest tylko ekonomistą, jest nie tylko skończonym nudziarzem, lecz jest wręcz niebezpieczny.

* Początkowo nowy produkt jest tylko ''kaprysem garstki wybranych , zanim stanie się powszechną potrzebą i częścią potrzeb życia. Zbytki dzisiejsze są bowiem potrzebami jutra."" co więcej nowe rzeczy często stają się dostępne dla szerszej grupy ludzi tylko dlatego, że przez pewien czas były luksusem nielicznych.

** Źródło: ''Konstytucja wolności''.

 

* Poziom przymusu może być minimalny tylko w społeczeństwie, w którym konwencje i tradycja powodują, że zachowanie człowieka jest w znacznym stopniu przewidywalne.

* Przymus jest złem właśnie dlatego, że w konsekwencji wyklucza jednostkę jako myślącą i oceniającą osobę, a robi z niej jedynie narzędzie osiągania celów innego.

** Źródło: ''Konstytucja wolności'', PWN, Warszawa 1960.

 

* Rzecz w tym, że konserwatyzm z natury nie potrafi zaoferować alternatywy dla kierunku, w jakim się rozwijamy. Owszem, może osiągnąć sukces, stawiając opór aktualnym tendencjom i spowalniając niepożądane zmiany, niemniej jednak nie jest w stanie ich powstrzymać, ponieważ nie wskazuje innych możliwości.

* Wielka część wydatków ludzi bogatych w niezamierzony sposób służy pokryciu kosztów eksperymentowania z nowościami, które w rezultacie stają się później dostępne dla uboższych.

** Źródło: ''Konstytucja wolności'', PWN, Warszawa 1960.

 

* Wolność oznacza nie tylko, że człowiek ma zarówno możliwość wyboru, jak i niesie jego brzemię; oznacza także, że musi on ponosić konsekwencje swoich czynów, otrzymywać za nie pochwały lub spotykać się z potępieniem. Wolność i odpowiedzialność są nierozerwalne.

** Źródło: ''Konstytucja wolności''.

 

* w porównaniu z całością wiedzy stale wykorzystywanej w procesie ewolucji dynamicznej cywilizacji różnica między świadome wykorzystywaną wiedzą największego mędrca i największego ignoranta jest mało istotna.

** Źródło: ''Konstytucja wolności'', PWN, Warszawa 1960.

 

*Wszystkie polityczne teorie przyjmują oczywiście, że ignorancja jest wśród większości ludzi powszechna. Rzecznicy wolności różnią się od pozostałych ty, że uznają niewiedzę własną, jak i niewiedze najmądrzejszych.

** Źródło: ''Konstytucja wolności'', PWN, Warszawa 1960.

 

* Z pewnością lepiej jest dla świata, by ludzie postępowali słusznie pod wpływem niewłaściwych motywów, niż żeby postępowali źle, kierując się najlepszymi intencjami.