Bronisław Geremek: Różnice pomiędzy wersjami

'''[[w:Bronisław Geremek|Bronisław Geremek]]''' (1932–2008) – polski polityk i historyk-mediewista, profesor nauk humanistycznych, minister spraw zagranicznych w rządzie Jerzego Buzka.

 

==Wypowiedzi==

* Jest faktem, że środowisko moich przyjaciół, z którymi po 1989 roku zmienialiśmy Polskę, chciało być łaskawe dla wszystkich obywateli. Dać im szansę budowy nowej Polski. Ta druga strona, ludzi dawnego aparatu, z początku się nas bała, że będziemy się mścić. Ale kiedy zobaczyli, że nie pałamy chęcią zemsty, nabrali poczucia pełnego bezpieczeństwa i siły. Zaczęli nomenklaturowo dzielić korzyści, zyski i posady. Żałuję, że do tego doszło, uważam to za oczywistą patologię, pewnie mogliśmy to energiczniej zwalczać. Ale jednocześnie jestem historykiem z zawodu i sposobu myślenia. Lubię porównywać. Zatem kiedy spoglądam na Ukrainę, z którą wiąże nas historia, to widzę kraj pod wodzą gigantycznych magnatów, oligarchów. Spójrzmy na Rosję, na jej autorytarne rządy. Kiedy porównuję, to myślę, że nam się jednak udało. A te wszystkie patologie były ceną transformacji. Należy te nieprawidłowości zwalczać, ale nie metodą gilotyny, ograniczania demokracji.

** Źródło: [http://www.nto.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20070429/WYWIAD/70430027/-1/RSS wywiad, „Nowa Trybuna Opolska”]

** Zobacz też: [[Europa]]

 

* Kiedy jednak próbuję spojrzeć realistycznie na siebie jako polityka, myślę, że moją wartością jako polityka jest może to właśnie, że jestem historykiem z zawodu i że to wytwarza pewien sposób myślenia o wydarzeniach, w których się uczestniczy, który nakazuje je sytuować w dłuższym paśmie czasowym, że jest to pewien sposób myślenia. Gdy się bowiem podejmuje decyzję, pojawia się od razu pytanie: jakie będą jej dalekosiężne konsekwencje.

** Źródło: ''Politycy i historia'', „Mówią wieki”, nr 2/1993.

** Źródło: „Przegląd”, 16 maja 2007.

 

* Niektórzy politycy są przekonani, że komunistyczny układ rządzi gospodarką, mediami i państwem. Uważam, że to paranoidalne. Wszędzie węszy się zagrożenie, a gdy ono nie pojawia się, też uważa się to za dowód.

** Opis: fragment wywiadu dla niemieckiego tygodnika „Die Zeit”, 2 maja 2007.

** Źródło: [http://wiadomosci.onet.pl/1528855,12,item.html onet.pl]

 

* Nigdy nie pogodzę się z polityką, w której interesy partyjne przesłaniają poczucie dobra wspólnego, a pieniądze i przywileje decydują o zachowaniach politycznych.

** Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 28 września 2006.

 

* Państwo, które traktowaliśmy jako dobro wspólne, jest traktowane jako łup do zawłaszczenia przez rządzących, wolności i niepodległości, ku której otworzyliśmy drogę, nie towarzyszy poczucie solidarności, zwłaszcza wobec tych, którzy są słabsi i biedniejsi, obelgi i kłótnie przepełniają scenę polityczną i rujnują zaufanie obywatela do władzy, instytucje, które powinny stać na straży prawa, stają się instrumentem w rękach rządzących i pojawiły się groźne oskarżenia, że są one nadużywane.(...) Trzeba oczyścić polską politykę z brudów, zaciekłości, nienawiści.

** Źródło: [http://wyborcza.pl/1,93057,5476623,Michnik__Bronku__tego_sie_nie_robi_przyjaciolom.html?as=2&startsz=x#ixzz1LPLtbfyz wyborcza.pl, 21 lipca 2008]

* Polska staje się dziś egzotycznym przykładem destabilizacji i braku busoli moralnej.

** Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 28 września 2006.

 

* Proszę sobie wyobrazić – jest rok 1948, młody chłopak z formacją z Sodalicji Mariańskiej przychodzi z prowincjonalnego miasta do metropolii, jaką wydaje mu się Warszawa. Wchłania świat innych książek niż te, które czytywał w domu. W tych książkach znajduje sprzeciw wobec ludzkiej krzywdy. Dowiaduje się z nich o świecie, o Europie, poznaje ideę sprawiedliwości społecznej i krytykę zachodniej demokracji, czyta o nieuchronności pewnych kosztów koniecznych, gdy chce się na dużą skalę wprowadzić społeczną sprawiedliwość. Sądziłem wtedy, że komunizm jest młodością świata.

** Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 10 marca 2007.

 

* Sądzę, że u schyłku XX wieku to, czego współczesnemu politykowi, nie tylko w Polsce, najbardziej potrzeba, to jest wyobraźnia, a historia kształtuje wyobraźnię. I to w tym właśnie względzie sądzę, że historia dobrze służy politykowi.

** Źródło: ''Politycy i historia'', „Mówią wieki”, nr 2/1993.

** Źródło: ''Najłatwiej zabić gazetą'', „Rzeczpospolita”, 6 października 2007.

 

* Te słowa o jakimś skrócie myślowym oznaczają po prostu: Może i skróty jakieś były, ale myśli to nie było żadnej... i poczucia odpowiedzialności moralnej nie ma nadal.

** Opis: komentarz do słów [[Antoni Macierewicz|Antoniego Macierewicza]] o rzekomej agenturalnej działalności dla sowieckich służb specjalnych większości byłych polskich ministrów spraw zagranicznych. Wypowiedź dla reportera telewizji TVN 24, udzielona w Weimarze podczas obchodów 15. rocznicy utworzenia Trójkąta Weimarskiego.

** Źródło: [http://wyborcza.pl/1,93057,5476623,Michnik__Bronku__tego_sie_nie_robi_przyjaciolom.html#ixzz1LPKa31Ll wyborcza.pl, 21 lipca 2008]

 

* Urodziłem się w getcie. Moja rodzina zginęła w getcie. Ja zostałem wybrany po wolnych wyborach, przez wolny rząd, na ministra spraw zagranicznych Polski. Czy to Panu wystarcza?

** Opis: odpowiedź na pytanie amerykańskiego dziennikarza o antysemityzm w Polsce.

** Źródło: [http://www.pardon.pl/artykul/5827/ukryci_zydzi_rzadza_polska_jest_ich_6_milionow pardon.pl] z 11 sierpnia 2008.

 

* W stosunku do przeszłości w oczywisty sposób dokonujemy wyboru, przypisujemy się do pewnej tradycji, lub też za jej pomocą wyrażamy własne poglądy i opcje. W tym sensie mogę powiedzieć, że poza moją tradycją pozostawiam konfederację targowicką, zabójstwo Gabriela Narutowicza, terror stalinowski i ileż jeszcze zjawisk i wydarzeń z polskiej przeszłości. Gdy jednak myśli się o polskości jako o tożsamości wspólnoty, to wypada brać historię narodową z dobrodziejstwem inwentarza – w tym przynajmniej sensie, że w ramach tej wspólnoty możliwe było także to wszystko, co odrzucamy.

** Źródło: ''Wokół pojęcia polskości'', „Znak”, nr 11–12/1987.

 

* Większą wagę powinniśmy przywiązywać do tego, co stało się elementem wspólnym, który wynikał zarówno z tradycji religijnej i niereligijnej. Takim elementem jest pojęcie osoby ludzkiej i jej godności. Ono może być wyrażone w języku religijnym przez fakt, że człowiek został stworzony na podobieństwo Boga, który oddał się w ofierze ludziom, ale także może być formułowane zasadą, że człowiek jest miarą wszechrzeczy...