Arystoteles: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.2+) (Robot dodał la:Aristoteles, li:Aristoteles
Alessia (dyskusja | edycje)
-3 (nie ten autor), -duble, drobne merytoryczne, poprawa linków, formatowanie automatyczne
Linia 1:
'''[[w:Arystoteles|Arystoteles]]''' (384–322 p.n.e.) – wybitny filozof grecki, najwszechstronniejszy myśliciel i uczony starożytności.
{{IndeksPL}}
[[Plik:Aristoteles Louvre.jpg|mały|<center>Arystoteles</center>]]
'''[[w:Arystoteles|Arystoteles]]''' (384–322 p.n.e.) – wybitny [[filozof]] [[Grecja|grecki]], najwszechstronniejszy myśliciel i uczony starożytności.
==B==
==''Poetyka''==
* Nie mów niedbale o poważnych sprawach ani uroczyście o marnych.
** Opis: literacka zasada odpowiedniości [[styl]]u.
 
* Tragedia to naśladowcze przedstawianie akcji poważnej, skończonej i posiadającej odpowiednią wielkość(...), przedstawienie w formie dramatycznej, a nie narracyjnej, które przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do „oczyszczenia” [katharsis] tych uczuć.
** Zobacz też: [[tragedia]]
 
==''Polityka''==
(Warszawa 2006, wyd. PWN)
 
* (...) człowiek jest z natury stworzony do życia w państwie, taki zaś, który z natury, a nie przez przypadek, żyje poza państwem, jest albo nędznikiem, albo nadludzką istotą...
** Źródło: s. 27
** Zobacz też: [[człowiek]], [[państwo]]
 
* Człowiek jest z natury zwierzęciem politycznym.
** Źródło: I, 1, 9
** Zobacz też: [[polityka]]
 
* Wszystkim ludziom właściwy jest z natury pęd do życia we wspólnocie.
 
==Inne==
{{IndeksPL}}
 
===B===
* By zapragnąć przyjaźni, nie potrzebujesz wiele czasu, lecz sama przyjaźń jest owocem, który dojrzewa powoli.
** Zobacz też: [[czas]], [[przyjaźń]]
 
===C===
* Całość to więcej niż suma jej składników.
** Źródło: Tadeusz Gospodarek, ''Aspekty złożoności i filozofii nauki w zarządzaniu'', s. 72.
 
* Ci, którzy mają grzbiet włochaty, bywają bardzo bezlitośni.
 
* Cnota to złoty środek między dwoma występkami.
** Źródło: „Przekrój”, Wydania 27–38, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1999, s. 53.
** Zobacz też: [[cnota]]
 
* Cnotę widać wyraźniej w czynach niż w ich braku.
** Zobacz też: [[czyn]]
 
* Co więcej, Ziemia i inne ciała muszą z konieczności pozostawać w swym właściwym miejscu i mogą być zeń usunięte tylko siłą.
** Źródło: ''Fizyka''
** Zobacz też: [[Ziemia]]
 
* Człowiek bez poczucia moralnego jest najniegodziwszym i najdzikszym stworzeniem.
** Źródło: ''Leksykon złotych myśli'', wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
** Zobacz też: [[moralność]]
 
* Człowiek, który się nie złości, gdy jest prowokowany, jest głupcem.
* (...) człowiek jest z natury stworzony do życia w państwie, taki zaś, który z natury, a nie przez przypadek, żyje poza państwem, jest albo nędznikiem, albo nadludzką istotą...
** Zobacz też: [[złość]]
** Źródło: ''Polityka'', PWN, Warszawa 2006, s. 27.
** Zobacz też: [[państwo]]
 
* Człowiek, który się nie złości gdy jest prowokowany, jest głupcem.
 
* Człowiek (...) stworzenie towarzyskie.
** Źródło: [[Henryk Markiewicz]], Andrzej Romanowski, ''Skrzydlate słowa'', Warszawa 1990, PIW, s. 77.
** Zobacz też: [[człowiek]]
 
* Człowiek jest z natury zwierzęciem politycznym.
 
* Człowiekowi godzi się starać tylko o taką wiedzę, która jest na miarę jego zdolności.
** Zobacz też: [[wiedza]]
 
===D===
* Czym jest przyjaźń? To jedna dusza mieszkająca w dwóch ciałach.
 
==D==
* Doskonała przyjaźń rodzi się między dobrymi oraz między tymi, co osiągnęli jednoczący stopień cnoty.
** Zobacz też: [[przyjaźń]]
 
* Doświadczenie stworzyło sztukę, brak zaś doświadczenia – przypadek.
** Zobacz też: [[doświadczenie]], [[przypadek]], [[sztuka]]
 
* Drogi mi Platon, drogi Sokrates, ale jeszcze droższa prawda.
** Zobacz też: [[Platon]], [[prawda]], [[Sokrates]]
 
* Dzięki wstrzymywaniu się od rozkoszy zmysłowych, stajemy się umiarkowani, a będąc nimi, możemy się od rozkoszy tych wstrzymywać.
** Zobacz też: [[rozkosz]]
 
===G===
* Gdy kłamca mówi prawdę, nikt nie daje mu wiary.
** Źródło: ''Leksykon złotych myśli'', wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
** Zobacz też: [[kłamca]], [[prawda]]
 
* Gdyby ktoś nad jakąś sprawą stale się zastanawiał, rozstrzygnięcie przeciągnęłoby się w nieskończoność.
 
===I===
* Im krwawsza bitwa, tym słodsze zwycięstwo.
** Zobacz też: [[bitwa]], [[zwycięstwo]]
 
* Istota żyjąca w samotności, poza społeczeństwem, jest albo zwierzęciem, albo bogiem.
** Zobacz też: [[samotność]]
 
===J===
* Jaka z nauk jest najkonieczniejsza? Oduczyć się rzeczy złych.
** Źródło: ''Leksykon złotych myśli'', wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
** Zobacz też: [[nauka]]
 
* Jasność – podstawowa wartość rzeczy.
 
* Jesteśmy tym, co w swoim życiu powtarzamy. Doskonałość nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem.
** Zobacz też: [[nawyk]]
 
===K===
* Kara jest także rodzajem lekarstwa.
** Zobacz też: [[kara]], [[lekarstwo]]
 
* Każde stworzenie jest smutne po cielesnym obcowaniu.
** ''Omne animal triste post coitum.'' (łac.)
** Zobacz też: [[seks]]
 
* Kim są przyjaciele? Jedną duszą mieszkającą w dwóch ciałach.
** Inna wersja: Czym jest przyjaźń? To jedna dusza mieszkająca w dwóch ciałach.
 
===M===
* Korzenie nauki są gorzkie, ale owoce słodkie.
** Scientiae radices amarae sunt, fructus dulces.
 
==M==
* Małość człowieka polega na jego pospolitości.
 
Linia 95 ⟶ 119:
* Mniejsze rzeczy trzeba poświęcać dla większych.
 
* Muzyka łagodziwpływa obyczajena uszlachetnienie obyczajów.
** Inna wersja: Muzyka łagodzi obyczaje.
** Źródło: [[Henryk Markiewicz]], Andrzej Romanowski, ''Skrzydlate słowa'', Warszawa 1990, PIW, s. 27.
** Zobacz też: [[muzyka]]
 
===N===
* Muzyka wpływa na uszlachetnienie obyczajów.
 
==N==
* Najszybciej starzeje się wdzięczność.
** Zobacz też: [[wdzięczność]]
 
* Nie chowaj nienawiści po wieczne czasy, ty, który sam nie jesteś wieczny.
** Zobacz też: [[nienawiść]]
 
* Nie ma geniuszu bez ziarna szaleństwa.
** Źródło: Jarosław Gronert, ''Astrologia od początku'', s. 35.
** Zobacz też: [[geniusz]], [[szaleństwo]]
 
* Nie ma nic w umyśle, czego by przedtem nie było w zmysłach.
** Źródło: ''O duszy''
** Zobacz też: [[umysł]], [[zmysł]]y
 
* Nie mów niedbale o poważnych sprawach ani uroczyście o marnych.
 
* Nie poznamy prawdy, nie znając przyczyny.
** Zobacz też: [[przyczyna]]
 
* Nie tym się chwal, że masz sławną ojczyznę, ale staraj się tak żyć, żebyś był jej godny.
** Źródło: ''Leksykon złotych myśli'', wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
** Zobacz też: [[ojczyzna]]
 
* Niektórzy ludzie są tak oszczędni, jakby mieli wiecznie żyć, inni tak rozrzutni, jakby mieli natychmiast umrzeć.
** Źródło: ''Leksykon złotych myśli'', wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
** Zobacz też: [[oszczędność]], [[rozrzutność]]
 
* Nie zawsze jest tym samym: być dobrym człowiekiem i dobrym obywatelem.
 
* Nieszczęście ludzi brata.
** Zobacz też: [[nieszczęście]]
 
===O===
* Osiągnąłem to przez filozofię: że bez przymusu robię to, co inni robią tylko w strachu przed prawem.
 
===P===
* Piękność znaczy więcej niż jakikolwiek list polecający.
** Zobacz też: [[piękno]]
 
* Platon przyjacielem, lecz większą przyjaciółką jest prawda.
** Źródło: W. Julian Korab-Karpowicz, ''Historia filozofii politycznej'', 2010, s. 63.
** Zobacz też: [[prawda]]
 
* Początki demokracji wyrosły na wierze, że jeśli ludzie w pewnym sensie są równi, to są równi we wszystkim.
Linia 138 ⟶ 169:
 
* Prawda leży pośrodku – może dlatego wszystkim zawadza.
 
* Prawdziwa wiedza to znajomość przyczyn.
** Zobacz też: [[wiedza]]
 
* Przedmiotem wiedzy nie jest to, co jest indywidualne, lecz to, co jest ogólne.
 
* Przez naśladowanie zdobywa podstawy swej wiedzy, a dzieła sztuk naśladowczych sprawiają mu prawdziwą przyjemność.
** Źródło: Marta Steiner, ''Geneza teatru w świetle antropologii kulturowej'', Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego, 2003, s. 17.
 
* Przyjaciel wszystkich nie jest niczyim przyjacielem.
 
* Przyjacielem Plato, lecz większą przyjaciółką prawda.
 
* Przyjemność życia jest przyjemnością płynącą z ćwiczenia duszy; to jest bowiem prawdziwe życie.
** Źródło: Janina Gajda, ''Platońska droga do idei'', Uniwersytet Wrocławski, 1993, s. 113.
 
* Przyzwyczajenie staje się poniekąd drugą naturą.
** Źródło: ''Retoryka'' I, 1, 1
** Zobacz też: [[przyzwyczajenie]]
 
===S===
* Starość nie jest niczym innym, jak tylko powtórzeniem wieku dziecięcego.
** Zobacz też: [[starość]]
Linia 160 ⟶ 188:
* Szanuj swoich obywateli, inaczej będą tobą gardzić.
** Opis: tymi słowami nauczał [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Macedońskiego]].
** Zobacz też: [[pogarda]], [[szacunek]]
 
* Słodko spożywamy matematykę i dzieje się nam jak Lotofagom; bo skosztowawszy jej, nie chcemy już od niej odstąpić i owłada nami jak kwiat lotosu.
** Zobacz też: [[lotos]], [[matematyka]]
 
===T===
* Ten człowiek jest wolny, który żyje dla siebie, a nie dla innych.
 
* To, co wciąż robimy, stanowi o nas.
 
* Tragedia to naśladowcze przedstawianie akcji poważnej, skończonej i posiadającej odpowiednią wielkość(...), przedstawienie w formie dramatycznej, a nie narracyjnej, które przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do „oczyszczenia” [katharsis] tych uczuć.
** Źródło: ''Poetyka''
 
* Tylko Bóg może być przyczyną wszystkich rzeczy.
** Zobacz też: [[Bóg]]
 
===U===
* U początku filozofii stoi – zdziwienie.
** Zobacz też: [[filozofia]]
 
===W===
* Wdzięczność szybko się starzeje.
 
* W miarę możności należy unikać błędów.
** Zobacz też: [[błąd]]
 
* Wszyscy ludzie z natury pragną wiedzy.
** Źródło: ''Metafizyka''
 
* Wszak początek zdaje, się być więcej niż połową całości i dzięki niemu wyjaśnia się wiele z tego, co jest przedmiotem badań.
** Źródło: ''Etyka nikomachejska''
** Zobacz też: [[początek]]
 
* Wszystkim ludziom właściwy jest z natury pęd do życia we wspólnocie.
 
* Wychowanie to rzecz poważna. Musi się w nim mieszać przykrość z przyjemnością.
** Źródło: Stanisław Kot, ''Historja wychowania.
Zarys podręcznikowy'', Gebethnera i Wolffa, 1924.
** Zobacz też: [[wychowanie]]
 
* Wykształcenie jest w chwilach pomyślności ozdobą, a w chwilach nieszczęścia – schronieniem.
** Zobacz też: [[wykształcenie]]
 
===Z===
* Zdolność doznawania przyjemności jest dowodem siły.
** Zobacz też: [[przyjemność]]
 
* Z życia najlepiej odchodzić jak z uczty: ani spragnionym, ani pijanym.
** Zobacz też: [[uczta]], [[życie]]
 
==Cytaty oO Arystotelesie==
* Arystoteles zauważył, że spośród wszelkiego rodzaju autorów najbardziej swe dzieła lubią poeci.
** Autor: [[Georg Christoph Lichtenberg]]
Linia 213 ⟶ 244:
[[af:Aristoteles]]
[[az:Aristotel]]
[[id:Aristoteles]]
[[bg:Аристотел]]
[[bs:Aristotel]]
[[bg:Аристотел]]
[[ca:Aristòtil]]
[[cs:Aristotelés]]
Linia 230 ⟶ 262:
[[hy:Արիստոտել]]
[[hr:Aristotel]]
[[id:Aristoteles]]
[[is:Aristóteles]]
[[it:Aristotele]]