Jan Kochanowski: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
m →‎Fraszki: łamanie wierszy + popr cyt. + źródła
Alessia (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, sortowanie, formatowanie automatyczne
Linia 12:
==''Fraszki''==
* Biedna starości! wszyscy cię żądamy,<br />A kiedy przyjdziesz, to zaś narzekamy.
** Źródło: [[:s:Na starość|''Na starość'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 17.
 
* Co bez przyjaciół za żywot? Więzienie,<br />W którym niesmaczne żadne dobre mienie.<br />(...)<br />Uchowaj Boże takiego żywota,<br />Daj raczej miłość, a chocia mniej złota!
Linia 18:
 
* Doktor nie puścił, ale drzwi puściły.
** Źródło: [[:s:O doktorze Hiszpanie|''O doktorze Hiszpanie'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 16.
 
* Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy,<br />Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy;<br />Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy,<br />Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy.
** Źródło: [[:s:O żywocie ludzkim|''O żywocie ludzkim'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 5.
 
* Gdzie się myśli nie zgodzą, tam przyjaźń dziurawa.
** Źródło: ''Do przyjaciela''
 
* Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!
Linia 27 ⟶ 30:
 
* Jakoby też rok bez wiosny mieć chcieli,<br />Którzy chcą, żeby młodzi nie szaleli.
** Źródło: [[:s:Na młodość|''Na młodość'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 17.
 
* Jeśli nie grzeszysz, jako mi powiadasz,<br />Czego się miła! tak często spowiadasz?
** Źródło: [[:s:Na nabożną|''Na nabożną'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 8.
 
* Kto naprzód począł miłość dziecięciem malować,<br />Może mu się zaprawdę każdy podziwować;<br />Ten widział, że to ludzie bez rozumu prawie,<br />A wielkie dobra tracą przy tej głupiej sprawie.
** Źródło: [[:s:O miłości (Księgi Wtóre)|''O miłości'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 38.
 
* Nic(...) nic po cierniu, kiedy róża spadnie.
 
* Nie dbają moje papiery<br />O przeważne bohatery;
** Źródło: [[:s:Na swoje księgi|''Na swoje księgi'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 4.
 
* Nie rzekł jako żyw żaden więtszej prawdy z wieka,<br />Jako kto nazwał Bożem igrzyskiem człowieka.
** Źródło: [[:s:Człowiek Boże igrzysko|''Człowiek Boże igrzysko'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 63.
 
* Nie uciekaj przedemną dziewko urodziwa!
** Źródło: [[:s:Do dziewki II (Księgi Trzecie)|''Do dziewki'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 64.
 
* Próżno uciec, próżno się przed miłością schronić,<br />Bo jako lotny nie ma pieszego dogonić?
** Źródło: [[:s:O miłości (Księgi Pierwsze)|''O miłości'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 20.
 
* Szedłem spać trzeźwo, a wstanę pijany.
** Źródło: [[:s:O doktorze Hiszpanie|''O doktorze Hiszpanie'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 16.
 
* Szeląg dam od wychodu, nie zjem jeno jaje;<br />Drożej sram, niźli jadam; złe to obyczaje.
** Źródło: [[:s:Na ucztę|''Na ucztę'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 45.
 
* Szlachetne zdrowie,<br />Nikt się nie dowie,<br />Jako smakujesz,<br />Aż się zepsujesz.
** Źródło: [[:s:Jana Kochanowskiego dzieła polskie (Lorentowicz)/Na zdrowie|''Na zdrowie'']] [w:] ''Jana Kochanowskiego dzieła polskie'', tom 1, wyd. Tow. Akc. S. Orgelbranda S-ów 1919, s. 328.
 
* Świętym cię zwać nie mogę; ojcem się nie wstydzę,<br />Kiedy wielki kapłanie! syny twoje widzę.
** Źródło: [[:s:Na świętego ojca|''Na świętego ojca'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 43.
 
* Wszystko się dziwnie plecie<br />Na tym tu biednym świecie.<br />A kto by chciał rozumem wszystkiego dochodzić,<br />I zginie, a nie będzie umiał w to ugodzić.
 
{{wulgaryzmy}}
 
* Ziemię pomierzył i głębokie morze,<br />Wie, jako wstają i zachodzą zorze,<br />Wiatrom rozumie, praktykuje komu —<br />A sam nie widzi, że ma kurwę w domu.
** Źródło: [[:s:Na matematyka|''Na matematyka'']] [w:] [[:s:Fraszki|''Fraszki'']], wyd. K. Bartoszewicz, Kraków 1883, s. 12 - 1312–13.
 
==''Pieśni''==
Linia 133 ⟶ 141:
==''Odprawa posłów greckich''==
* By rozum był przy młodości:<br />Nigdy takiej obfitości<br />Pereł morze i ziemia złota nie urodzi,<br />Żeby tego nie mieli tym dostawać młodzi.
** Źródło: [[:s:Odprawa posłów greckich|''Odprawa posłów greckich'']], wyd. Księgarnia polska A. D. Bartoszewicza i M. Biernackiego, Lwów 1882, s. 8 - 98–9.
 
* O boże na wielkiem niebie!<br />Drogo to, widzę, u ciebie,<br />Dać młodość i baczenie zaraz; jedno płacić<br />Drugiem trzeba; to dobre, a tego żal stracić.
** Źródło: [[:s:Odprawa posłów greckich|''Odprawa posłów greckich'']], wyd. Księgarnia polska A. D. Bartoszewicza i M. Biernackiego, Lwów 1882, s. 9.
 
* O nierządne królewstwo i zginienia bliskie!<br />Gdzie ani prawa ważą, ani sprawiedliwość<br />Ma miejsca, ale wszytko złotem kupić trzeba.
** Źródło: [[:s:Odprawa posłów greckich|''Odprawa posłów greckich'']], wyd. Księgarnia polska A. D. Bartoszewicza i M. Biernackiego, Lwów 1882, s. 21.
 
==''Psałterz Dawidów''==
{{osobne|Psałterz Dawidów}}
 
* A tak o sobie, wy królowie, czujcie,<br />Wy, którym władza do rąk jest podana;<br />Oglądajcie się w swych sprawach na Pana,<br />Tego się bójcie i Tego szanujcie!
** Źródło: Psalm 2: ''Quare fremuerunt gentea''
 
* Powstań, Panie, a broń mię w mej niewinności;<br />Żaden mój nieprzyjaciel Twojej srogości<br />Nigdy wytrzymać nie mógł; biłeś je w gęby,<br />A oni w krwawym piasku zbierali zęby.
** Źródło: Psalm 3: ''Domine, quid multiciplicati sunt, qui tribulant me''
 
==Inne==
* Cnota skarb wieczny, cnota klejnot drogi.
** Źródło: ''Na wszystko jest przysłowie'', oprac. Stanisław Świrko, [[Stanisław Rozwadowski]], Wydawn. Poznańskie, 1975, s. 33.
 
* Dzięki przyjaźni staję się spokojniejszy, dzięki spokojowi bardziej przyjazny.
** Zobacz też [[przyjaźń]]
 
* Gdzie się myśli nie zgodzą, tam przyjaźń dziurawa.
 
* I mały domek ma swego ducha opiekuńczego.
Linia 155 ⟶ 171:
* Ja jeden niech wam służę, a za cześć poczytam<br />Sobie, że się dróg innych niż pospólstwo chwytam.<br />Wy mię z ziemie wzwodzicie, wy mię wyłączacie<br />Z liczby nieznacznej i nad obłoki wsadzacie.
** Źródło: ''Muza''
 
* Kto się w opiekę poda Panu swemu<br />A całym prawie sercem ufa Jemu,<br />Śmiele rzec może: „Mam obrońcę Boga,<br />Nie będzie u mnie straszna żadna trwoga.”
 
* Łotrem ten, co z grzędy capnie kurę,<br />mistrzem kto zwędzi złota górę.
 
* Miłość jest miodem, gdy do serca wnijdzie;<br />Miłość jest żółcią, gdy kochać przestaniem.
 
* Nic po cierniu, kiedy róża spadnie.
 
* Niewiasta wszystkiego złego świata jest przyczyną.
 
* To pan, zdaniem moim,<br />Kto przestał na swoim.
 
* Wszystko się dziwnie plecie<br />Na tym tu biednym świecie.<br />A kto by chciał rozumem wszystkiego dochodzić,<br />I zginie, a nie będzie umiał w to ugodzić.
 
* Znał kto kiedy poetę trzeźwego?<br />Nie uczyni taki nic dobrego.
** Źródło: [[Mieczysław Jastrun]], ''Poeta i dworzanin'', Warszawa 1955, PIW, s. 479.
 
* Żona uczciwa ozdoba mężowi<br />I najpierwsza podpora domowi.
** Źródło: Ignacy Chrzanowski, Stanisław Krzemiński, Henryk Galle, ''Wiek XIX sto lat myśli polskiej. Wypisy nr 274–462'', Nakład Gebethnera i Wolffa, 1910, s.460.
 
{{Wikisource|strona=Jan Kochanowski|dopełniacz=Jana Kochanowskiego}}