Dusza: Różnice pomiędzy wersjami

* Większość religii utrzymuje, że istnieje pewien rodzaj ducha, który trwa nadal po śmierci ciała i, w jakimś stopniu, jest samą istotą człowieka. Pozbawione swojego ducha ciało nie potrafi funkcjonować normalnie, o ile w ogóle potrafi. Gdy człowiek umiera, jego dusza opuszcza ciało, chociaż to, co dzieje się potem – czy idzie do nieba, czyśćca bądź piekła, czy zostaje reinkarnowana jako osioł lub komar zależy od konkretnej religii.[...] Pomimo tych różnic panuje ogólna zgoda przynajmniej co do jednego: ludzie mają dusze w sensie dosłownym, a nie przenośnym. Wiarę w nią wyznaje dziś, często żarliwie i agresywnie, większość ludzi.[...] Niegdyś część ortodoksyjnych chrześcijan (w ślad za Arystotelesem) wątpiła, czy kobiety posiadają dusze, lub przynajmniej czy ich dusze są tej samej jakości co męskie. niektóre religie, takie jak judaizm, przywiązują stosunkowo małą wagę do życia po śmierci. Religie różnią się też co do poglądu, czy zwierzęta mają dusze. Jak mówi stary dowcip, filozofów – niezależnie od wszystkich dzielących ich różnic – można podzielić na dwie kategorie: właścicieli psów, którzy są przekonani, że mają one duszę, i takich, którzy psów nie mają i są innego zdania.<br />A jednak obecnie pewna część ludzkości uważa, że pojęcie duszy, odrębnej od ciała i nie podlegającej znanym naukowym prawom, jest mitem; bez dogłębnej wiedzy na temat natury materii i promieniowania, a także biologicznej ewolucji, mit taki wydaje się bardzo wiarygodny.<br />Dlaczego mielibyśmy podawać w wątpliwość tak podstawowa pojęcie? Przecież, jeśli prawie wszyscy w nią wierzą, to jest to prima facie dowód na istnienie duszy. Ale z drugiej strony jakieś cztery tysiące lat temu prawie wszyscy wierzyli, że Ziemia jest płaska. Główną przyczyną radykalnej zmiany poglądów na ten temat jest spektakularny postęp współczesnej nauki. Większość wierzeń religijnych pochodzi z czasów, gdy Ziemia, która według naszych współ-czesnych standardów jest stosunkowo niewielka, była uważana za bardzo dużą, chociaż nie znano jej rozmiarów. Człowiek miał wówczas bezpośrednią wiedzę tylko o malutkiej jej części.[...]<br />Przed Galileuszem i Newtonem wiedza o podstawowych prawach fizyki była bardzo uboga. Ruchy Słońca i planet wykazywały trudną do zrozumienia regularność. Nie było całkowicie nierozsądne wierzenie, że do kierowania nimi potrzebne są anioły.[...] Jeszcze nie tak dawno, bo w początkach XX wieku, niektórzy fizycy wątpili w istnienie atomów.<br />Dzisiaj wiemy sporo na temat własności atomów[...] i większość praw opisujących ich oddziaływania. Fizyka dostarcza wiedzy potrzebnej do wyjaśnienia zjawisk chemicznych. Nasza wiedza o cząsteczkach związków organicznych jest ogromna i z każdym dniem rośnie.[...] Razem z wiedzą o podstawach chemii i fizyki, nauki o Ziemi i nauki o kosmosie stworzyły obraz naszego świata i wszechświata zupełnie inny niż przyjmowane powszechnie w tych odległych czasach, kiedy powstawały główne religie. Współczesny obraz wszechświata i jego rozwoju w czasie stanowi zasadniczą podstawę naszej obecnej wiedzy biologicznej.

** Autor: [[Francis Crick]], ''Zdumiewająca hipoteza''; s. 17–20