|
==''Nędznicy''==
{{osobne|Nędznicy}}
* Bo miłość jest jak drzewo: sama z siebie rośnie, głęboko zapuszcza korzenie w całą istotę człowieka i nieraz, na ruinie serca, dalej się zieleni.
* Myśl jest pracą umysłu, marzenie jest jego rozkoszą. Kto myśl zastępuje marzeniem, ten nie odróżnia pożywienia od trucizny. ▼* [...] człowiek nie jest okręgiem z jednym środkiem – jest elipsą z dwoma ogniskami. Jedno to fakty, a drugie, poglądy.
* [...] o tej haniebnej dacie, o 1772 roku, o szlachetnym, walecznym narodzie, powalonym zdradziecko, o tej potrójnej zbrodni, o tym potwornym podstępie, co stał się prototypem i wzorem wszystkich przerażających rozbiorów, które od tego czasu dotknęły wiele szlachetnych narodów, wymazując, by tak rzec, metryki ich urodzenia.
* Błędy kobiet, dzieci, sług, ludzi słabych, biednych i ciemnych (...) są błędami mężów, ojców, zwierzchników, ludzi silnych, bogatych i wykształconych.
* Nikt nie śledzi tak bacznie postępowania innych ludzi jak ten, komu nic do tego.
* Piękno wielkich niebezpieczeństwo polega na tym, że ukazuje braterstwo obcych sobie ludzi. ▼* Obywatele, dziewiętnasty wiek jest wielki, ale dwudziesty będzie szczęśliwy! W niczym nie będzie podobny do dawnych dziejów; nie trzeba się będzie lękać – jak dzisiaj – podboju, najazdu, uzurpacji władzy, zbrojnej rywalizacji narodów, (…) walk dwóch religii ścierających się jak dwa kozły z cienia na moście nieskończoności; nie trzeba się będzie lękać głodu, wyzysku, prostytucji z nędzy, ubóstwa z bezrobocia, szafotu, miecza, bitew, ani żadnych innych rozbojów przypadku w puszczy wydarzeń. Można by niemal powiedzieć: nie będzie wydarzeń. Zapanuje powszechna szczęśliwość. Rodzaj ludzki będzie posłuszny swojemu prawu, podobnie jak glob ziemski posłuszny jest swojemu; przywrócona zostanie harmonia między duszą a gwiazdą. Dusza będzie krążyła wokół prawdy, jak gwiazda wokół światła.
* [...] bezprawiem jest wszystko poza dwoma prawami: przede wszystkim prawem człowieka, następnie prawem narodu.
▲* Myśl jest pracą umysłu, marzenie jest jego rozkoszą. Kto myśl zastępuje marzeniem, ten nie odróżnia pożywienia od trucizny.
* Słowa spadające jedno po drugim na papier można by nazwać kroplami duszy.
* Uprawnieniem każdego człowieka jest wolność, która kończy się tam, gdzie zaczyna się sfera wolności drugiego człowieka.
▲* Piękno wielkich niebezpieczeństwo polega na tym, że ukazuje braterstwo obcych sobie ludzi.
* Dusza nie poddaje się rozpaczy, nim nie wyczerpie wszystkich złudzeń.
* [...]wejść wysoko nie znaczy zabezpieczyć się przed upadkiem.
* Powszechny śmiech jest wspólnikiem powszechnego poniżenia.
* Umierać – to nic; straszne jest nie żyć.
* Nie lękajmy się nigdy złodziei ani morderców. To niebezpieczeństwa zewnętrzne, niebezpieczeństwa błahe. Lękajmy się samych siebie.[...] Prawdziwie wielkie niebezpieczeństwa są wewnątrz nas.
* Powiedziano gdzieś, że błądzić jest rzeczą ludzką, ja zaś mówię, że błądzić jest rzeczą miłości!
* Słowa kłamią. Nie wierzmy ślepo we wskazówki, które nam dają.
* Książka to chłodny, lecz pewny przyjaciel.
* Mówi się, że cywilizacja europejska zniosła niewolnictwo. To nieprawda. Niewolnictwo istnieje nadal, ale gnębi już tylko kobietę i nazywa się prostytucją.
* Nietrudno jest być dobrym; trudno jest być sprawiedliwym.
* Oko duszy nie znajdzie nigdzie tyle blasków i tyle cieni, co w człowieku, nie znajdzie nigdzie na świecie nic równie groźnego, równie zawiłego, równie nieodgadnionego i równie nieskończonego. Jest widok bardziej niezmierzony niż morze – niebo. Jest widok jeszcze bardziej niezmierzony niż niebo – wnętrze duszy ludzkiej.(...) Jakże posępna jest nieskończoność, którą każdy człowiek nosi w sobie.
* Nie można nakłonić umysłu, by poniechał jakiejś myśli, tak jak nie można zmusić morza, by nie zalewało brzegu. Dla marynarza zwie się to przypływem, dla winowajcy – wyrzutem sumienia. Bóg wzburza duszę jak ocean.
* [...] nic uparciej nie czepia się człowieka jak właśnie poszlaki i podejrzenia.
* Nad geniuszami duch starości nie ma władzy.
* Nasze radości są utkane z cienia.
* Nic nie napełnia serca takim smutkiem, jak symetria. Symetria bowiem to nuda; nuda zaś to dno smutku. Rozpacz ziewa. Można sobie wyobrazić rzecz jeszcze straszniejszą niż piekło mąk – piekło nudy.
* Nie ograniczajmy umysłu ludzkiego: tłumienie jest złem.
* Niech wiedza będzie nektarem. Używać życia – jakiż to marny cel i jaka nędzna ambicja! Bydlę używa życia. Myśleć – oto prawdziwy triumf duszy.
* Nie jest bezczynnym ten, kto się pogrąża w myślach. Istnieje trud widoczny i trud niewidoczny.
* Dążąc do prawdy, można zejść na manowce.
* Nie oświecajmy nigdy ludu pozornym światłem!
* Bezlitosna, uczciwa radość fanatyka wśród najsroższego okrucieństwa zachowuje jakiś blask ponury i godny szacunku.
* ... i dla tych nawet, którzy przeczą nadprzyrodzonym wcieleniom, cóż oznacza krzyż? Zabójstwo mędrca.
* Człowiek sprawiedliwy może marszczyć brwi, ale nigdy nie uśmiecha się złośliwym uśmiechem. Rozumiemy gniew, nie rozumiemy złośliwości.
* Obdarzcie jakąś istotę wszystkim tym, co zbędne, i odbierzcie jej to co konieczne – a będziecie mieć ulicznika.
* Ulicznik to stworzenie, które się bawi, ponieważ jest nieszczęśliwe.
* Taka już jest właściwość pruderii – tym pilniej strzec, im twierdza jest mniej zagrożona.
* Są ludzie, którzy za wszelką cenę pragną mieć znaczenie i zwracać na siebie uwagę; tam gdzie nie mogą być wyrocznią, stają się błaznami.
* Bezczelność wypływa z uczucia wstydu.
* Dla nas zaś w historii, gdzie dobroć jest rzadkim klejnotem, człowiek dobry ma chyba pierwszeństwo przed człowiekiem wielkim.
* A bezdenna rozpacz i najwyższa inteligencja tworzą szczególnie niebezpieczne połączenie krańcowości”
* Kobiety bawią się swoją urodą jak dzieci nożem. I ranią się.
* Na pewnym szczeblu nędzy człowiek w swym odrętwieniu nie złorzeczy już złu i nie dziękuje za dobroć.
* ... bowiem rzecz to groźna, gdy spokój człowieka upodabnia się do chłodu posągu.
* Ścieki to sumienie miasta.(...) Kupa śmieci ma te zaletę, że nie kłamie.
* Ściek jest wynikiem. Mówi wszystko. Ta szczerość nieczystości podoba się nam i działa kojąco na duszę. Kiedy przez całe życie człowiek musi oglądać wielkopańskie miny, jakie stroją racje stanu, świętość przysięgi, mądrość polityczna, sprawiedliwość ludzka, uczciwość zawodowa, koniunkturalna niezłomność zasad, nieprzekupne togi – doznaje ulgi wchodząc do kanału i widząc błoto, które jest na swoim miejscu.
==''Pracownicy morz''a==
| 