Sulejman Wspaniały

sułtan osmański w latach 1520–1566

Sulejman II Wspaniały (1494–1566) – sułtan Imperium Osmańskiego i kalif muzułmański od 1520 r.; poeta.

  • Cnota wypływa ze sprawiedliwości. Człowiek niesprawiedliwy może powodować tylko złe czyny. Nie daj się zwieść powierzchownością urzędników waszego personelu i nigdy nie zatrudniaj nikogo, kto jest chciwy na materialne korzyści, ponieważ tacy ciemiężą lud, który mi Bóg powierzył. W postępowaniu wobec moich żołnierzy i poddanych, których oddaje pod twą odpowiedzialność, postępuj tak; wobec młodszych jak wobec własnych dzieci, wobec starszych jak z własnym ojcem i wobec osób w twoim wieku jak z braćmi.
    • Opis: fragment rozkazu do podległych dowódców wojskowych.
    • Źródło: Jerzy S. Łątka, Sulejman II Wspaniały
Sulejman Wspaniały
  • Ja kończę już lat siedemdziesiąt, i tyś już sędziwy, dowijają się nici życia naszego, wkrótce ujrzemy się w szczęśliwszych krainach, gdzie pełni tryumfów i sławy oba będziemy siedzieć obok Najwyższego, ja po prawej ręce, a ty po lewej i rozmawiać będziem o naszej tutaj przyjaźni. Poseł twój Opaliński, powie ci w jakim szczęściu widział siostrę twoją, a żonę moją (Roksolanę). Polecam go majestatowi twemu uprzejmie.
    • Opis: w liście do króla Polski Zygmunta Augusta.
    • Źródło: Jerzy S. Łątka, Sulejman II Wspaniały
  • Każdy dąży do tego samego, mimo to wiele jest wersji historii.
    • Źródło: Jerzy S. Łątka, Sulejman II Wspaniały
    • Zobacz też: historia
  • Lud myśli, że na świecie tylko władztwo najważniejsze,
    Przecie nic nie przewyższy zdrowia, które najcenniejsze.
    Panowanie jest tylko próżną o doczesność walką,
    Przecie nie masz nad jedność z Bogiem
    – szczęście najmilsze.
    • Opis: jeden z bardziej znanych wierszy sułtana
    • Źródło: Jerzy S. Łątka, Sulejman II Wspaniały
  • Nie jest niewolnicą – jest z kraju polskiego i z królewskiego rodu.
    • Opis: gdy zarzucono mu, że tak wysoko wynosi i wzbogaca niewolnicę Roksolanę (w rzeczywistości była porwaną przez Tatarów córką popa z Rohatynia).
    • Źródło: Jerzy S. Łątka, Sulejman II Wspaniały
  • Tajemnicza przyjaciółko, mieniąca się rybko, kochanko!
    Sekretna powiernico, królowo piękności, sułtanko! (…)
    Cudnowłosa, pięknobrewa, luba, zalotna wybranko!
    Jak żyć bez ciebie, tyś mi pomocą, moja chrześcijanko!
    Serce me pełne bólu, płaczę, jam Muhibbi szczęśliwy!
    • Opis: fragment wiersza napisanego dla Roksolany (tłum. Antoni Sarkady).
  • My z tobą i twoim królem z jednego jesteśmy narodu, ty Lach, ja Bośniak; jest to zaś rzeczą przyrodzoną, że każdy naród więcej kocha swoich niż obcych.
    • Opis: W mowie do posła polskiego.
    • Źródło: Paweł Jasienica, Polska Jagiellonów, s. 337

O Sulejmanie Wspaniałym edytuj

  • Dla wielu historyków to największy władca i zdobywca świata czasów nowożytnych. Zdobył Budę, Belgrad, Rodos, oblegał Wiedeń. Na wschodzie zdobył Bagdad. Jego imperium zajmowało obszar równy połowie kontynentu europejskiego. Sulejman rozbudował flotę wojenną, zreformował prawo, usprawnił administrację, wspierał sztukę, ufundował wiele meczetów i świeckich publicznych budowli. Nie zapominajmy też, że był dzielnym i biegłym we władaniu bronią wojownikiem (podobno podczas bitwy pod Mohaczem w 1526 r. osobiście zabił trzech atakujących go węgierskich rycerzy – przyp. Krzysztofa Różyckiego). (…) Jednym z jego hobby było też robienie biżuterii, a synów zabijał, gdyż albo chcieli pozbawić go tronu, albo przypuszczał, że chcą go zdetronizować.
    • Autor: Jerzy S. Łątka
    • Źródło: Krzysztof Różycki, Sułtan to miał klawe życie (wywiad z Jerzym S. Łątką), „Angora” nr 12 (1292), 22 marca 2012, s. 20.
  • W przeciwieństwie do większości europejskich władców korzystał on z olbrzymich bogactw, które przeznaczał na wielkie projekty architektoniczne, na fundacje dobroczynne, na wspieranie rozwoju kulturalnego i artystycznego oraz na wszelkiego rodzaju uroczystości i cesarski splendor.