Renesans (epoka)
epoka
Renesans (z fr. renaissance – odrodzenie) – okres w historii kultury europejskiej, obejmujący przede wszystkim XV i XVI wiek, określany często jako „odrodzenie sztuk i nauk” oraz koncepcja historiozoficzna odnosząca się do historii kultury włoskiej od Dantego do roku 1520.
- Ludzie odrodzenia dopracowali się uświadomienia sobie odrębności swoich czasów i odrębności swoich wytworów, zwłaszcza zaś wytworów sztuki i literatury, które nawiązywały do tradycji starożytnych, ale były czymś odmiennym od antycznych wzorów.
- Autor: Janusz Pelc, Europejskość i polskość literatury naszego renesansu (1984)
- Odczuwanie boskiej obecności na wszystkich stopniach hierarchii stworzenia obalało odwieczne zakazy. Harmonia fizyczna przestała być uważana za diabelską pokusę. Pojęcie grzechu zastępowano pojęciem dającej się naprawić niedoskonałości. Odkrywane na powrót i obejmowane nowym spojrzeniem posłanie zawarte w starożytnych dziełach sztuki i literatury wskazywało drogę zbawienia, to znaczy wspólnoty z boskością zawartą raczej w rozumie i pięknie niż w strachu i pokucie.
- Autor: Ivan Cloulas, Wawrzyniec Wspaniały, przeł. Wojciech Gilewski, PIW, Warszawa 1988.
- Odkrycie świata pomnożyła kultura Odrodzenia jeszcze większym osiągnięciem, po raz pierwszy odkrywszy i ujawniwszy pełnię wewnętrznego życia człowieka.
- Autor: Jakub Burckhardt, Kultura Odrodzenia we Włoszech, przeł. Maria Kreczowska, Wyd. Czytelnik, Warszawa 1961, str. 162.
- Zobacz też: odkrycie
- Odrodzenie nauczyło nas – albo nauczyło na nowo – opłakiwać zmarłe dzieci.
- Autor: Jean Delumeau, Cywilizacja odrodzenia (1967), tłum. Eligia Bąkowska
- Prawdopodobnie w większym jeszcze stopniu niż inne okresy renesans rzeczywiście był epoką przejściową.(...) wynika to przypuszczalnie z tego, iż chciał być taki, a przynajmniej zamierzał różnić się od okresu, jaki go poprzedzał. Świadomość ta jest pierwszą oznaką, jaka go wyodrębnia i nadaje mu charakter.
- Autor: Michael Levey, Wczesny renesans (1967), tłum. Aleksander Bogdański
- Renesans odkrył naturę w stopniu nie większym, aniżeli uczyniła to starożytność, dokonał natomiast czegoś nowego w swoim zainteresowaniu się Naturą – uzasadnił pisanie jej przez duże „N” i w końcu doprowadził ją niemal do rzucenia wyzwania chrześcijaństwu.
- Autor: Michael Levey, Wczesny renesans (1967), tłum. Aleksander Bogdański
- Renesans sam się określił jako ruch ku przeszłości (...). Chciał wrócić do źródeł mądrości i piękna.
- Autor: Jean Delumeau, Cywilizacja odrodzenia (1967), tłum. Eligia Bąkowska
- Zaczyna się wielki okres powrotów w życiu duchowym Italii a za nią Europy. Przychodzi powrót do samodzielnego badania i odtwarzania przyrody, jak to niegdyś robili Grecy, zamiast ulegania tradycji ostatnich wieków, powrót do ideału wolności osobistej, zamiast poddania się karności obyczaju przykazanego, powrót oświecenia, opartego na trzeźwych spostrzeżeniach; powrót w sztuce do tradycji czysto italskiej i greckiej. Okres tych wszystkich powrotów nazwano okresem Odrodzenia, czyli Renesansu.
- Autor: Władysław Witwicki, Wiadomości o stylach, Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów 1934, s. 204–205.
Zobacz też: