Oktawian August

cesarz rzymski

Oktawian August (łac. Gaius Iulius Caesar Octavianus, od 27 r. p.n.e. Imperator Caesar divi filius Augustus; 63 p.n.e.–14 n.e.) – cesarz rzymski od 27 r. p.n.e. Założyciel Cesarstwa Rzymskiego.

  • Chwiać się jak litera beta.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
    • Opis: określenie to miało obrazować w ustach Augusta zmęczenie i wycieńczenie.
    • Zobacz też: litera
Oktawian August
  • Czy sądzicie, że dobrze odegrałem swoją rolę w tej życiowej farsie?
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 99
    • Opis: jedne ze słów wypowiedziane na łożu śmierci.
  • Dość szybko robi, kto dobrze robi.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 25
    • Opis: w przeciwieństwie do podobnych słów – Śpiesz się powoli – te wypowiadał po łacinie.
  • Liwio, pamiętaj o naszym związku, żyj i bądź zdrowa!
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 99
    • Opis: według Swetoniusza August skonał z tymi słowami na ustach, obejmując Liwię.
    • Zobacz też: ostatnie słowa
  • Mam dwie córki, z którymi zawsze mam problem: Julię i Republikę.
    • Opis: Julia była córką Oktawiana i jego drugiej żony Skrybonii, kobietą rozwiązłą i przyczyną wielu utrapień Augusta. Ostatecznie Julia została ukarana przez ojca dożywotnim zesłaniem na wyspę.
  • Na greckie kalendy.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
    • Ad calendas Graecas (łac.)
    • Opis: staropol. Na święty Nigdy, do greckich kalend – odkładać, odsyłać coś do nieskończoności.
      W kalendarzu greckim (który, nota bene, był mocno zróżnicowany w zależności od polis) nie było charakterystycznych rzymskich wyszczególnień: Kalend, Non i Idów. August, kiedy powątpiewał aby dłużnik spłacił zaciągnięty dług, mawiał, że zapłaci na greckie kalendy.
  • Oby mi los pozwolił utrwalić państwo w bezpieczeństwie i pomyślności oraz doczekać z mego dzieła upragnionego owocu, a mianowicie: być uznanym za twórcę najlepszego ustroju i umrzeć z tym przekonaniem, że przetrwają niezmienione te podstawy państwa, które ja wzniosę.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 28
    • Opis: słowa jakie August wypowiedział w jednym z obwieszczeń, charakteryzując swoje rządy.
  • Spełniłem swoje śluby, senatorowie, o cóż innego mogę jeszcze prosić bogów nieśmiertelnych, jak nie o to, aby tę waszą zgodę udało mi się utrzymać aż do kresu mego życia.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 58
    • Opis: odpowiedź Augusta na otrzymany od senatu przydomek ojca ojczyzny.
  • Spiesz się powoli.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 25
    • Festina lente (łac.)
    • Opis: August wypowiadał te słowa po grecku, uważając, że wodzowi nie przystoi podejmowanie pochopnych i nieprzemyślanych decyzji.
  • Słowa cuchnące pleśnią.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 86
    • Opis: pogardliwe określenie na wyrażenia przestarzałe, których August nie cierpiał.
  • Sztuka skończona.
    • Acta est fabula. (łac.)
    • Opis: słowa kończące sztukę teatralną w starożytnym Rzymie. Słowa te Oktawian także wypowiedział na łożu śmierci.
  • Szybciej niż się gotują szparagi.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
    • Opis: Oktawian mawiał tak, aby zobrazować szybkie wykonanie.
  • Trzeba umrzeć.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 15
    • Opis: Słowa wypowiadane przez Augusta w odpowiedzi na prośby przeciwników o łaskę po zdobyciu Peruzji.
  • Warusie, oddaj mi moje legiony!
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 23
    • Vare, redde mihi legiones! (łac.)
    • Opis: Słowa wypowiedziane po klęsce w Lesie Teutoburskim (9 r.n.e.), w której Publiusz Warus utracił trzy legiony. Klęska ta mocno wstrząsnęła Augustem, przez kilka miesięcy nie golił się ani nie strzygł, a każdą rocznicę obchodził w żałobie.
  • Z taką obawą podajesz mi swoje pismo, jak słoniowi monetę.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 53
    • Opis: tak żartobliwie ganił petentów, którzy podchodzili do niego z lękiem.
  • Zostawiam Rzym marmurowy, a otrzymałem ceglany.
    • Źródło: Swetoniusz, Boski August 28

Źródła edytuj

  • Swetoniusz, Żywoty cezarów, (tr. Janina Niemirska-Pliszczyńska), Ossolineum/DeAgostini 2004, t.1.