Hans-Georg Gadamer

filozof niemiecki

Hans-Georg Gadamer (1900–2002) – niemiecki filozof, humanista, historyk filozofii, filolog, współtwórca XX-wiecznej hermeneutyki filozoficznej.

Hans-Georg Gadamer (ok. 2000)

Prawda i metoda edytuj

  • Jesteśmy niekończącą się rozmową, bo nie jesteśmy w stanie odnaleźć słów, które odpowiadałyby na pytanie kim jesteśmy i jak powinniśmy siebie rozumieć.
  • (…) [smak] zgodnie ze swą najgłębszą istotą nie jest czymś osobistym, lecz fenomenem społecznym pierwszego rzędu. Może on nawet wobec osobistych skłonności jednostki wystąpić jako instancja sędziowska w imieniu wyrażanej i reprezentowanej przez siebie powszechności.
  • Tekst jest rozumiany tylko wtedy, gdy jest każdorazowo rozumiany inaczej.
    • Źródło: Prawda i metoda, tłum. B. Baran, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2004, s. 422.
  • Zły to hermeneuta, który sobie wyobraża, że może lub że musi mieć ostatnie słowo.

Inne edytuj

  • Hermeneutyka pokonuje duchowy dystans i przyswaja obcość obcego ducha.
    • Źródło: Estetyka i hermeneutyka
  • Istotą doświadczenia czasu w sztuce jest to, że uczymy się przebywania. Jest to zapewne stosowna dla nas, skończona odpowiedniość tego, co zwie się wiecznością.
    • Źródło: Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i święto, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 1993, s. 57.
  • Język jako medium doświadczenia hermeneutycznego.
    • Opis: tytuł pracy.
    • Źródło: Walery Pisarek, Wstęp do nauki o komunikowaniu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 82.
  • Kto mówi językiem niezrozumiałym dla nikogo poza nim, nie mówi w ogóle.
    • Źródło: Anna Raźny, Fiodor Dostojewski. Filozofia człowieka a problemy poetyki, nakł. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1988, s. 63.
  • Mówić to mówić do kogoś.
  • Nieuciszone pragnienie znalezienia właściwego słowa – oto rzeczywiste życie i istota języka. Widzimy tu, jak ścisły związek łączy niemożność spełnienia tego pragnienia, dèsir Lacana, i fakt, że nasza ludzka egzystencja upływa w czasie i w obliczu śmierci.
    • Źródło: Język i rozumienie, tłum. Piotr Dehnel, Beata Sierocka, Fundacja Aletheia, Warszawa 2003, s. 40.
  • Rozum jest obecny tylko wówczas, gdy ludzie mówią ze sobą.
  • (…) rozumiemy coś wtedy tylko, gdy to nasze rozumienie da się zakomunikować innym (…).
    • Źródło: „Twórczość”, t. 35, wyd. 1–6, RSW „Prasa-Książa-Ruch”, 1979, s. 92.
  • Słowo poetyckie zatrzymuje poniekąd przemijalność czasu.
  • Wszystko, co się da zrozumieć, jest językiem.