Rewolucja goździków

wojskowy zamach stanu w Portugalii

Rewolucja goździków – wojskowy zamach stanu w Portugalii w 1974 roku, który doprowadził do obalenia dyktatury następcy António SalazaraMarcelo Caetano.

  • Moi rodacy nie tylko potrafią sobie wyobrazić wszystkich tych rodzajów terroru, które przynosi ze sobą komunizm, lecz także w ogóle nie chcą o tym nic wiedzieć. Rewolucja z lat 70. nauczyła ludzi bierności, obojętności, także wobec tego, czym jest komunizm. Jeszcze kilka lat temu sojusz różnorakich partii komunistycznych – o zabarwieniu maoistowskim, leninowskim i trockistowskim – zdobywał w Portugalii 20 proc. głosów.
    • Autor: Filipe Verde
    • Źródło: Anna Gwozdowska, Czerwony cień nad Portugalią (rozmowa z Filipe Verde), „Do Rzeczy Historia” nr 8 (30)/2015, sierpień 2015, s. 53.
Rewolucja goździków
  • Poparłem wojsko wyzwoleńcze. Rewolucja goździków nie była nacjonalistyczna, jak to sądziło wielu dowódców. Chciano wyeliminować pewne grupy, które do niej przystały, gdyż była popierana i opłacona przez CIA.
  • Z drugiej strony, jeśli zdarzenia w Portugalii w 1975 roku zasługują na miano rewolucji, to stanowią przykład, że w sprzyjającym otoczeniu zewnętrznym i przy dostatecznej sile ruchu demokratycznego proces rewolucyjny może doprowadzić do zastąpienia mechanizmów despotycznych – znacznie już osłabionych wewnętrzną korozją – mechanizmami przedstawicielskimi. Komuniści portugalscy wyraźnie liczyli na to, że uda im się, z pomocą sowiecką, wykorzystać upadek portugalskiej odmiany faszyzmu do ustanowienia własnej dyktatury. Nie były to nadzieje całkiem próżne i mogły były się ziścić w bardziej dogodnych warunkach międzynarodowych.
    • Autor: Leszek Kołakowski, Rewolucja jako piękna choroba w: tenże, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006, ISBN 8324006257, s. 324.