Małe kobietki. Część druga

Małe kobietki część druga (ang. Good Wives) – amerykańska powieść dla dziewcząt, autorstwa Louisy May Alcott z 1869 roku; tłum. Ludmiła Melchior-Yahil.

– Ach! Dajesz mi tyle nadziei, a ja nie mogę ci w zamian dać nic poza moim pełnym sercem i tymi pustymi rękoma – zawołał wzruszony profesor.
Należy chyba porzucić wszelką nadzieję, by Jo kiedykolwiek nauczyła się właściwi zachowywać, bo na te słowa wsunęła po prostu obie dłonie w jego ręce, szepcząc czule:
– Teraz twoje ręce nie są już puste.

(...) Amy odkryła, że pieniądze i pozycja w świecie to za mało, by zaspokoić nową tęsknotę, która przepełniała jej serce.

Bogactwo jest niewątpliwie bardzo pociągające, ale i bieda ma swe słoneczne strony. Właśnie przeciwności losu potrafią dać prawdziwą satysfakcję z uczciwej pracy, a potrzeba stanowi inspirację połowy mądrych, pięknych i pożytecznych osiągnięć tego świata.

(...) charakter jest znacznie cenniejszy niż pieniądze, pozycja, uroda czy nawet intelekt, i poczuła, że prawdziwie wielki człowiek to człowiek szlachetny, dobry i uczciwy (...)

(...) czasami zachowanie kobiety, oznacza coś zupełnie przeciwnego, niż świadczą pozory.

(...) dziewczęta są takie dziwne, nigdy nie wiadomo, co naprawdę myślą. Mówią „nie”, kiedy myślą „tak”, i czasami doprowadzają człowieka do utraty zmysłów dla samej zabawy.
- Girls are so queer you never know what they mean. They say no when they mean yes, and drive a man out of his wits just for the fun of it. (ang.)

(...) kiedy mężczyzna pogrążony jest w rozpaczy, należy mu się przecież pobłażanie, dopóki się z tym nie upora.

Laurie sądził, że mimo wszelkich wysiłków, by zapomnieć, jego miłość do Jo trwać będzie całe lata, tymczasem, ku swemu wielkim zdziwieniu, odkrywał teraz, że z każdym dniem coraz lżej znosił ten wielki zawód miłosny. Z początku złościł się sam na siebie i nie potrafił tego zrozumieć, ale serce bywa przekorne, a czas też robi swoje, nawet wbrew naszej woli. Serce Lauriego przestało krwawić, rana goiła się z zaskakującą go szybkością i nagle odkrył, że zamiast starać się zapomnieć, robi teraz wszystko, by pamiętać.

Ludzie, którzy wszystko zamawiają gotowe, sami nie wiedzą, ile tracą, gdyż najzwyklejsze przedmioty stają się piękne, jeśli wykonały je kochające ręce (...)

(...) małżeństwo o połowę zmniejsza twoje prawa, a podwaja obowiązki.

(...) mam takie uczucie, jakby po prostu nie było mi przeznaczone długie życie. Nie jestem taka jak wy wszystkie. Nigdy nie snułam planów na przyszłość, nigdy nie myślałam o zamążpójściu. Zawsze widziałam siebie tylko jako małą, głupiutką, drepczącą po domu Beth, z której jedynie tam był jakiś pożytek. Nigdy nie chciałam odejść z domu i teraz najtrudniejsze jest właśnie to, że muszę was wszystkich opuścić. Nie boję się, ale jestem pewna, że będę za wami tęsknić nawet w Niebie.

Mężczyźni w ogóle rzadko przyznają, rację kobietom – panowie stworzenia nie przyjmują ich rad, dopóki sami sobie nie wmówią, że już wcześniej tak właśnie zamierzali postąpić.
- When women are the advisers, the lords of creation don't take the advice till they have persuaded themselves that it is just what they intended to do. (ang.)

– Nic więcej, z wyjątkiem tego, że nie sądzę, bym kiedykolwiek wyszła za mąż. Jestem zupełnie szczęśliwa i zbyt kocham moją wolność, żebym zgodziła się jej wyrzec dla jakiegokolwiek śmiertelnika.
– Ja znam cię lepiej! – przerwał Laurie. – Teraz tak myślisz, ale nadejdzie kiedyś czas, kiedy będzie ci na kimś zależało i tak go pokochasz, że będziesz gotowa poświęcić dla niego wszystko. Wiem, że tak się stanie, bo masz taki charakter, a ja będę musiał stać z boku i tylko przyglądać się temu. – I zrozpaczony młodzieniec rzucił na ziemię swój kapelusz z taką zapalczywością, że byłoby to zabawne, gdyby jego twarz nie wyrażała takiej rozpaczy.
- Opis: rozmowa Lauriego z Jo.

Nie był ani bogaty, ani młody czy przystojny, ani pod żadnym względem fascynujący czy błyskotliwy, a mimo to wszyscy garneli się do niego, przyciągał do siebie każdego, niczym ciepły kominek. Był biedny, a jednak zdawało się, że zawsze coś ludziom ofiarowywał; obcy, a mimo to miał mnóstwo przyjaciół; niemłody już, lecz duchem radosny niczym chłopiec; niezbyt urodziwy, poniekąd dziwak, a jednak wielu osobom wydawał się piękny, jego dziwactwa zaś chętnie mu wybaczano.
- Opis: o profesorze Bhearze.

– Nie jesteś jeszcze zaręczona, mam nadzieję? – Laurie przybrał nagle poważny ton starszego brata.
– Nie.
– Ale będziesz, jeśli on wróci i stosownie rzuci się na kolana, prawda?
– Bardzo możliwe.
– Jesteś więc zakochana w moim starym Fredzie?
– Mogłabym być, gdybym się postarała.
– Ale nie masz zamiaru starać się dopóki nie nadejdzie właściwy moment? Niech mnie licho, cóż za ostrożność!
- Opis: rozmowa Lauriego z Amy.

Pan Bhaer umiał czytać w wielu językach, ale nie umiał czytać w sercach kobiet. Pochlebiał sobie, że znał Jo zupełnie dobrze, toteż tego dnia całkowicie zaskakiwały go bezustanne zmiany w jej głosie, twarzy i zachowaniu.

Pocałunek jest zawsze najlepszą odpowiedzią na uderzenie, choć często nie łatwo się na to zdobyć.

– Pożałujesz tego kiedyś, Jo.
– Och, dokąd idziesz?! – zawołała, bo wyraz jego twarzy przestraszył ją.
– Do diabła! – brzmiała pocieszająca odpowiedź.
- Opis: rozmowa Lauriego z Jo, po odrzuconych oświadczynach.

Przedtem powtarzałam sobie, że nie pozwolę ci odejść, ale teraz nauczyła się myśleć, że wcale cię nie tracę, że znaczysz dla mnie więcej niż kiedykolwiek i że śmierć nie może nas rozłączyć, mimo że tak mi się dawniej wydawało.

Przekonała się, że pieniądze dają władzę, postanowiła więc zdobyć i pieniądze, i władzę, by spożytkować je przede wszystkim dla tych, których kochała.

(...) serca, podobnie jak kwiaty, muszą same się otworzyć.

Słyszałam, że ludzie, którzy najbardziej kochają, często najmniej widzą.

– Tak po prostu się ożeniłeś?!
– Tak, przepraszam, i już nigdy więcej tego nie zrobię. – Padła na kolana, załamując błagalnie ręce, z miną psotną, radosną i triumfalną zarazem.
– Naprawdę jesteś żonaty?
– Owszem, i to nawet bardzo.
- Opis: rozmowa Lauriego z Jo.

Talent to nie geniusz i nigdy się nim nie stanie.

– To jest to! – powiedziała sobie Jo, kiedy odkryła ostatecznie, że prawdziwa dobroć okazywana bliźnim może uczynić pięknym i dystyngowanym nawet krępego niemieckiego nauczyciela, który pospiesznie pochłaniał obiad i sam sobie cerował skarpety.

To rodzinne szczęście nie objawiło się nagle, tylko John i Meg odnaleźli do niego klucz i każdy krok małżeńskiego życia uczył ich, jak je budować, jak znaleźć klucz do skarbca domowej miłości i wzajemnego zrozumienia, co mogą posiadać najbiedniejsi, podczas gdy najbogatsi nie kupią tego za żadne pieniądze.

Ustawiczne przebywanie w złym towarzystwie, choć tylko wymyślonym, wywierało jednak na nią zły wpływ, gdyż karmiła swe serce i wyobraźnie niebezpieczną strawą, nazbyt wcześnie i niepotrzebnie poznając najmroczniejsze strony życia.

W głębi duszy uznała jednak, że polityka jest równie zawiła jak matematyka, a działania polityków polegają głównie na obrzucaniu się nawzajem wyzwiskami.

We Francji, i młode dziewczęta wiodą nudne życie, dopóki nie wyjdą za mąż, i dopiero wówczas Vive la liberté [niech żyje wolność] staje się ich mottem. W Ameryce zaś dziewczęta wcześnie podpisują swą deklarację niezależności i z republikańskim zapałem cieszą się wolnością, natomiast młode małżonki zazwyczaj abdykują wraz z pojawieniem się pierwszego następcy tronu i wycofują się na odludzie.

Wiele czasu musi upłynąć, aby ludzie dostrzegli różnicę między talentem a geniuszem, zwłaszcza jeśli są to ludzie młodzi i ambitni.
- It takes people a long time to learn the difference between talent and genius, especially ambitious young men and women. (ang.)

(...) za pieniądze nie kupi się subtelnej natury, tytuł nie zawsze oznacza szlachetność, a prawdziwe szlachectwo można poznać mimo zewnętrznych braków.

(...) Zeszłego lata nazwałam jaskółki moimi ptakami i mama powiedziała, że przypominają jej mnie – zawsze zabiegane i zawsze pogodnie ćwierkające. Ty, Jo, jesteś jak mewa, silna i dzika, lubisz burzę i wiatr i lecisz daleko, szczęśliwa w samotności. Meg jest jak gołąb, a Ami jak słowik – próbuje wznieść się wysoko w obłoki, ale zawsze wraca w końcu do gniazda.

Zobaczyły, jak piękny spokój zastąpił na jej twarzy smutną cierpliwość, która tak długo dręczyła ich serca, i poczuły z tkliwą radością, że dla ich ukochanej Beth śmierć była łagodnym aniołem, a nie straszliwym upiorem.

(...) życie małżeńskie wystawia kobietę na nie lada próby i wymaga nieskończonej cierpliwości i miłości.