Kronika ptaka nakręcacza

Kronika ptaka nakręcacza (jap. Nejimaki-dori kuronikuru) – powieść Haruki Murakamiego z 1994 roku; tłum. Anna Zielińska-Elliott.

Aby oszukać innych, trzeba najpierw oszukać samego siebie.
- Postać: May Kasahara

Ciekawość wyciąga z ukrycia odwagę i budzi ją. Ale w większości przypadków ciekawość od razu znika i odwaga musi dalej iść sama. Ciekawość przypomina wesołego kolegę, któremu nie można zaufać. Podpuści cię, ile może, potem w odpowiednim momencie się zmyje. A człowiek sam musi dalej sobie radzić, próbując zebrać się na odwagę.
- Postać: Tōru Okada

Gdy raz jakaś sprawa znalazła się w sferze sekretów, jakby przepłynęła na druga stronę przez jakąś rurkę, zaczynał ją pokrywać woal tajemnicy, bez względu na to, jaki był początkowy zamiar.

Gdy trzeba iść w górę, należy znaleźć najwyższą wieżę i wspiąć się na sam szczyt. A gdy ktoś ma iść w dół, powinien znaleźć najgłębszą studnię i zejść na samo dno.
- Postać: pan Honda

Gdyby miało się zawsze, zawsze tak po prostu żyć, nikt nie zastanawiałby się poważnie nad życiem. Nie byłoby takiej potrzeby. A nawet gdyby była, można by sobie powiedzieć: „Mam jeszcze mnóstwo czasu. Pomyślę o tym kiedy indziej”. Ale tak nie jest. Musimy myśleć teraz, tutaj, w tej chwili.
- Postać: May Kasahara

Gdzie jest odwaga, tam znajdzie się i ciekawość, a gdzie jest ciekawość, znajdzie się i odwaga.
- Postać: May Kasahara

I nie rozumiejąc tego, jak zbudowany jest świat, umierają, błądząc w ciemnościach, poszukując wyjścia, jakby zagubieni w głębi lasu czy na dnie głębokiej studni, ponieważ nie rozumieją zasad, na jakich wszystko się opiera (…) Dlatego nie mogą wydostać się z ciemności.
- Postać: Naboru Wataya
- Źródło: s. 245, wydanie IV, Warszawskie Wydawnictwo Muza, Warszawa 2010

Im jaśniejsze, im ogromniejsze jest istnienie śmierci, tym bardziej jesteśmy nią opętani i się zastanawiamy.
- Postać: May Kasahara

Jak się człowiek przyzwyczai, że nie dostaje tego, czego pragnie, to stopniowo sam nie wie już, czego naprawdę chce.
- Postać: Kumiko

Jaki rodzaj nienawiści jest najsilniejszy? (…) Kiedy spotyka się kogoś, kto bez trudu zdobył to, o czym człowiek sam na próżno od dawna marzy. Gdy patrzy się z zazdrością, jak inni dostają się bez trudu do świata, do którego człowiek sam nie może się dostać. I im bliżej jest ten człowiek, tym bardziej wzmaga się nienawiść.
- Postać: Ushikawa

Jeżeli można coś kupić za pieniądze, trzeba to zrobić, nie zastanawiając się nad zyskiem czy stratą. Nadmiar energii należy zachować na załatwienie rzeczy, których nie da się kupić.

Kiedy nie ma się nic do roboty, myśli stopniowo płyną coraz dalej i dalej. A gdy pójdą za daleko, trudno za nimi nadążyć.

Los to coś, co się wspomina, gdy już minie, a nie poznaje się naprzód.
- Postać: porucznik Mamiya

Ludzie mówią, że nikt nie może zrozumieć bólu drugiego człowieka. Czy naprawdę tak jest? Ja tak nie uważam. Zdarza się, że gdy widzimy, jak ktoś naprawdę cierpi, czujemy to cierpienie czy ból jak własne. To jest siła współodczuwania, współczucia.
- Postać: piosenkarz

Ludzie muszą się poważnie zastanawiać nad sensem życia tu i teraz, właśnie dlatego, że wiedzą, że kiedyś umrą.
- Postać: May Kasahara

Ludzie myślą, że wyjęcie z kuchenki gorącej zupy to naturalny rezultat włożenia jej tam i wciśnięcia guzika, ale ja uważam, że to jedynie przypuszczenie. Poczułabym chyba ulgę, gdybym kiedyś po włożeniu do kuchenki zupy i podgrzaniu wyjęła z niej zapiekankę z makaronem. Oczywiście zdziwiłabym się, ale ulgę też bym poczuła.
- Postać: May Kasahara

Ludzie nie zawsze wysyłają wiadomości po to, żeby przesłać prawdę (…). Tak samo jak nie zawsze spotykają się z innymi po to, żeby im pokazać prawdziwą twarz.
- Postać: Kumiko

Ludzie śpiewają również dlatego, ze chcą posiąść siłę współczucia. Chcą się oddalić od ciasnej skorupy samego siebie, dzielić ból i smutek innych.
- Postać: piosenkarz

Na pewno czas nie płynie jak litery w alfabecie A, B, C…, tylko tu sobie popłynie, to tam…

Nie ma na świecie nic równie okrutnego, jak poczucie opuszczenia wywołane tym, że nie ma się na co czekać.
- Opis: z listu porucznika Mamii

Nienawiść jest jak długi ciemny cień. W większości wypadków sam nienawidzący nie wie, skąd się wzięła. To miecz obosieczny. Zadając ranę drugiemu, samemu odnosi się rany. Ci, którzy zadają gwałtowne rany, sami gwałtowne rany odnoszą. Zdarza się też, że można stracić życie. Lecz nie jest to coś, co można łatwo odrzucić, nawet jeżeli się próbuje.
- Postać: Kreta Kanō

Niewłaściwe jest zamienianie na dobra materialne talentu danego nam przez niebo.

Nikt nie wie, co się jutro może zdarzyć, a jeszcze mniej wiadomo, co będzie pojutrze. Skoro już o tym mowa, to nie wiadomo nawet, co się zdarzy dziś po południu.
- Postać: Tōru Okada

Pewnego typu obrzydliwość, pewien rodzaj stagnacji, pewnego rodzaju złe cechy mnożą się szybko same z siebie, cyklicznie. A kiedy miną pewien punkt, nikt nie może ich już powstrzymać. Nawet jeśli chce to powstrzymać osoba, której to dotyczy.
- Postać: Tōru Okada

Prawo to jakby układanka, w której trzeba efektywnie i prawidłowo ułożyć wszystkie dokumenty, żeby powstała całość.
- Postać: Tōru Okada

Są rzeczy od których nie można uciec, jeśli nawet odejdzie się od nich bardzo daleko.
- Postać: Tōru Okada

Światło świeci w życiu jedynie przez bardzo krótki czas. Może tylko przez kilkanaście sekund. Jeżeli ten czas minie i jeżeli człowiek nie zdąży znaleźć danego mu objawienia, nie będzie już miał powtórnej okazji. I być może przyjdzie mu spędzić resztę życia w głębokiej samotności i żalu, od których nie ma ucieczki. Żyjąc w takim świecie mroku, człowiek nie może się już niczego spodziewać. W dłoniach trzyma się jedynie żałosne szczątki tego, co mogło być.
- Opis: z listu porucznika Mamii

Trzeba czasem dać upust uczuciom. Jeżeli się tego nie robi, zatrzymuje się wewnętrzny nurt.
- Postać: Malta Kanō

Umiejętność pełnego ufania komuś bez względu na rezultaty to jedna z właściwych stron ludzkiej natury.
- Postać: Malta Kanō

W świecie polityki liczą się nie argumenty, ze to czy tamto, ale rezultaty.
- Postać: Ushikawa

Wspomnienia i myśli starzeją się tak samo jak ludzie.
- Opis: z listu porucznika Mamii

Wszystko, co jest skomplikowane, jest jednocześnie bardzo proste.
- Postać: Noboru Wataya

Ziemia jest zaledwie pyłkiem unoszącym się w zakamarku wszechświata, z którego perspektywy stanowi jedynie tymczasowe i marne oparcie dla stóp.

Zima była dość sroga, lecz mimo tego czasami zapominałem włączyć piecyk, bo nie potrafiłem odróżnić prawdziwego zimna od mego zimna wewnętrznego.