Karol Estreicher (młodszy)

polski historyk sztuki

Karol Estreicher (1906–1984) – polski historyk sztuki, prozaik, autor licznych publikacji, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Muzeum UJ. Wnuk Karola Józefa Teofila Estreichera.

  • Historię sztuki, jak zresztą i inne nauki humanistyczne o pokrewnym charakterze, spotyka najwięcej ataków ze strony artystów. W kawiarnianych dyskusjach uderza wzajemna niechęć, jaką żywią ku sobie obie strony.(...) Jakaś podświadoma pogarda występuje u malarzy lub rzeźbiarzy, z chwilą gdy zaczynają mówić o badaczach sztuki.
    Oskarżenia bywają gwałtowne i nie liczące się z istotnemi faktami. Mają najczęściej charakter subiektywny, bo ludzie, którzy je rzucają, nie sprawdzają na zimno swych myśli i nie ważą każdego ze słów. Forma tych zarzutów najczęściej bywa pełna wyższości, sarkazmu, złośliwości, dowcipu.
  • Historyk sztuki, jak każdy inny historyk, musi najpierw ustalić fakty, by potem móc z nich wyciągnąć wniosek.
  • Myślę, że koniec Bieruta był taki, na jaki zasłużył. Wysługiwał się Rosji. Był agentem rosyjskiej policji, nie chronił Polski, lecz posłusznie robił, co mu kazano. Kazano umrzeć – umarł.
  • Należy sobie uprzytomnić, że większość artystów ambitnych i twórczych wierzy bezwzględnie w swą misję. Są przekonani, że stoją ponad społeczeństwem, że wiele im wolno, że także wiele im się należy.
  • Rozgoryczenie osobiste pobudza często artystów do oskarżeń, nie daje im jednak uprawnienia do wystąpień, a także nie dostarcza argumentów. Zwykle nawet chronią się oni (...) za parawan obiektywizmu.
  • (...) sztuka jako zjawisko społeczne, jako przekaz myśli, musi prawa etyczne szanować, gdyż inaczej staje się szkodliwa, a artyści mają te same co wszyscy obowiązki moralne.
    • Źródła: Historia sztuki w zarysie