Gavrilo Princip
Serb, zabójca arcyksięcia Franciszka Ferdynanda
Gavrilo (Gawriło) Princip (1894–1918) – serbski nacjonalista z regionu Bośni, który 28 czerwca 1914 zastrzelił w zamachu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda Habsburga oraz jego żonę Zofię von Chotek w Sarajewie.
- Jestem jugosłowiańskim nacjonalistą. Dążę do zjednoczenia wszystkich południowych Słowian. Obojętne mi jest, jaka będzie forma państwowa, bylebyśmy uwolnili się od Austrii.
- Opis: na procesie po zamachu.
- Źródło: Władysław B. Pawlak, Księga zamachów. Od Sarajewa do Dallas, Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 1975, s. 38.
- Nasze duchy będą przemierzać Wiedeń i włóczyć się będą po pałacach, strasząc lordów.
- Opis: słowa z 1918.
- Źródło: Stephen Weir, Najgorsze decyzje w historii świata. Okoliczności, sprawcy, konsekwencje, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2008, ISBN 9788324515813, s. 109.
- Samochód zbliżał się, kiedy usłyszałem wybuch. Wiedziałem, że to nasza bomba, ale nie wiedziałem, kto ją rzucił. Tłum napierał, a ja szedłem za nim. Auta się zatrzymały. Myślałem, że to już koniec. Zobaczyłem, że prowadzą [Nedeljko] Czabrinovicia. Przeszło mi przez głowę, żeby zabić jego i siebie, aby uratować tajemnicę. Ale auta ruszyły i zmieniłem zamiar. Nie widziałem arcyksięcia. Poszedłem w stronę mostu Lateinera i wtedy usłyszałem, że zamach się nie udał. Zastanowiłem się chwilę, gdzie spróbować drugi raz, znałem przecież trasę z gazety…
- Opis: opisując niezwykle plastycznie w toku śledztwa swoje wrażenia i swoje postępowanie w dniu zamachu.
- Źródło: Władysław B. Pawlak, Księga zamachów. Od Sarajewa do Dallas, Państwowe Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1975, s. 36.