Wikicytaty

Dakini

Dakini – w buddyzmie tybetańskim istota personifikująca żeńskie aspekty oświecenia.


  • Dakini jest najpotężniejszą, urzeczywistnioną esencją każdej istoty: jest wewnętrznym oświeceniem, podarunkiem Buddy. Spotkanie z dakinią to wejście do duchowego skarbca buddyzmu, to doświadczenie ostatecznej natury umysłu w jego dynamicznej ekspresji w postaci podniebnej tancerki pozostającej w nieustannym ruchu. Reprezentuje ona urzeczywistnienie prawdziwej natury umysłu oraz środki, dzięki którym to urzeczywistnienie staje się możliwe.


  • Na najgłębszym poziomie dakini jest poza formą, poza płcią i poza wszelkim wyrażeniem, ale daje „ona” początek formom i niezliczonym sposobom wyrażania, które często przybierają postać kobiety, by oddać „jej” esencję. To poprzez ten typ komunikacji dakini daje nam klucze do zrozumienia związku pomiędzy pustością i formą, mądrością i zręcznymi środkami, kobiecością i męskością. W ten sposób przekazuje wyzwalającą wiadomość mieszkańcom Zachodu wyczerpanym wojną płci i zwiedzionym dualistycznym charakterem cyklicznej egzystencji.


  • W swoim aspekcie mądrości dakini widzi wyraźnie szczególne uwarunkowania praktykującego i wie, czego mu potrzeba. W swoim aspekcie aktywności dakini przybiera formę, która odzwierciedla bezpośrednio obecną sytuację i pomaga znaleźć najbardziej osobiste odpowiedzi, a jej pośrednictwo przepełnia współczucie, nawet kiedy wydaje się bezlitosna.


  • Zręcznie łącząc dwa bieguny – życie i śmierć – dakini mądrości posiada dwuznaczną i niebezpieczną zarazem moc. Zwykłe spojrzenie ujrzy w jej kobiecym ciele obiekt pożądania lub dawczynię życia, co można skojarzyć z potężnymi siłami natury. Z punktu widzenia wczesnego buddyzmu uważa się ją za kusicielkę drwiącą z norm kulturowych, które chciałyby ją ukryć za pozorem czystości i cnoty.


  • Dakini czerpie swą moc z faktu bycia kobietą, która nie przejmuje się społecznymi nakazami. Do tego jeszcze stroi się w kości i tańczy radośnie na cmentarzu. Śmierć i zniszczenie nie budzą w niej lęku, ona je dobrze rozumie, jest mistrzynią życia i śmierci, manifestując pierwotną siłę. Jej kobiece ciało budzi pożądanie w świeckich mężczyznach, ale także strach i ostrożność w mnichach. Niewinna – jest pomyślnym znakiem, seksualnie otwarta – jest niebezpieczna, a stara i pomarszczona – stanowi złą wróżbę. Moc dakini ma jednak głębsze znaczenie w wadżrajanie. Jej największa siła nie bierze się z jej czysto nominalnego związku ze światem natury. Spogląda w bezkresną przestrzeń, jej ciało jest świetliste, niematerialne. Ucieleśniając nauki o pustości w sposób właściwy wadżrajanie, jest manifestacją mądrości współwyłaniającej się, wszechobejmującej mądrości, która pojawia się dzięki medytacji. Podbija umysły joginów i jogiń, sprowadzając biegunowość przyciągania i odpychania na ścieżkę urzeczywistnienia. Jest niepojęta intelektualnie i wymyka się wszelkim kategoriom; zatrzymuje strumień umysłu. Dakini zaprzecza logice, która przeciwstawia życie śmierci, zysk stracie, ból przyjemności – owej logice nieskończonego cyklu cierpienia, która utrwalana trzyma nas w pułapce samsary. Dakini pokazuje nam pejzaż, w którym ta nie dająca żadnej nadziei logika rozpada się, w którym doświadcza się bezpośrednio świata takim, jaki jest, naturalnie przepełnionego mocą i intensywnością. Na tym cmentarzu piękno nie znajduje rywala w brzydocie. Biegunowość znika i pośród największego zniszczenia wyłania się wielka radość. Oto jest moc tańczącej dakini.


  • Żeńskiej mądrości dakini, która symbolizuje pustość i przestrzeń, nie da się urzeczywistnić, jeśli nie jest zjednoczona z męską zasadą zręcznych środków, współczucia i wielkiej błogości. To właśnie nazywamy jednością błogości i pustości, co ikonografia przedstawia poprzez seksualne zjednoczenie żeńskiej i męskiej formy buddy. Tworzą oni nierozłączną parę – „ani dwoje, ani jedno” – której nie można rozdzielić, ponieważ w świecie wadżrajany wnikliwy wgląd i zręczne środki są współzależne i uzupełniają się. Wadżrajogini nie jest kompletna, jeśli nie towarzyszy jej partner, heruka Czakrasamwara. Kiedy pojawiają się razem, obejmują się w symbolicznym zjednoczeniu seksualnym, jab-jum „ojciec – matka”.


  • Wszystkie kobiety są manifestacją zasady dakini z tego tylko powodu, że mają kobiece ciało obdarzone unikalną zdolnością promieniowania energią dakini niezależnie od tego, czy kobieta jest tego świadodoma, czy nie. Jednak przekonamy się, że na subtelnym poziomie ciała energetycznego zasada żeńska manifestuje się i w ciele mężczyzny, i w ciele kobiety. W świetle czystego poglądu wadżrajany namacalne formy świata nie są zwykłymi materialnymi obiektami: są manifestacjami wynurzającymi się z czystej przestrzeni oświeconej przytomności, są tańcem mądrości. Dla praktykującego wadżrajanę mężczyźni i kobiety są manifestacją mądrości wyłaniającą się z niezmierzonego i nieograniczonego umysłu.



  • Dakini ukazuje się joginom i joginiom w kluczowych momentach ich duchowej drogi, w chwilach kryzysu, wewnętrznego wypalenia. Joginiom jawi się jednak najczęściej jako sojuszniczka i pomoc, niejednokrotnie witając je jak siostry, którym pokazuje ich własną naturę dakini. Z kolei jogini widzą ją częściej w groźnej formie, zwykle pod postacią starej, zniedołężniałej lub wręcz odrażającej kobiety niskiego stanu. Takie formy mają przede wszystkim spowodować rozpuszczenie arogancji intelektualnej lub społecznej męskich praktykujących i skierowanie ich umysłów ku Dharmie.


  • Kiedy skupiamy się na dakini jako symbolu religijnym, jej płeć staje się bardziej złożoną i wieloznaczną kwestią. Na ostatecznym poziomie dakini znajduje się całkowicie poza dualizmem płci.


  • Jeśli praktykujący oprze się na doświadczeniu medytacyjnym, odkryje, że dakini, objawiająca mu się w formie fizycznej czy też w wizji, niezawodnie rozpuszcza koncepcje – również te związane z płcią – nawet kiedy przyjmuje postać pięknej lub odrażającej kobiety. Pokazuje ona w jednym olśnieniu, że świat dualizmu jest doskonałym i zarazem jedynym środkiem wyrażenia tego, co jest poza wszelkim dualizmem. A sposób, w jaki jest postrzegana, zależy od czystego poglądu praktykującego.


  • Gorący oddech dakini to intymny motyw wykorzystywany w ustnych tradycjach wadżrajany, oznaczający nauki i praktyki, które nie są skażone intelektualnymi dysputami, sekciarskimi podziałami i kontrowersjami ani skrajnie stylizowanym rytuałem.


  • Ta swawolna dziewczyna jest wszechobecna. Ona cię kocha. Nienawidzi cię. Bez niej twoje życie byłoby bezustanną nudą. Ale ona ciągle płata ci figle. Gdy chcesz się jej pozbyć, lgnie do ciebie. Pozbyć się jej, to pozbyć się własnego ciała - ona jest taka bliska. W literaturze tantrycznej nazywa się ją zasadą dakini. Dakini jest swawolna. Igra z twoim życiem.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Dakini&oldid=431591”