Cosima Wagner

Cosima Wagner (1837–1930) – żona Ryszarda Wagnera; córka Ferenca Liszta, teściowa Winifred.

Tylko służyłam.
- Opis: wyjaśniając, dlaczego świadomie nie wykorzystywała swoich talentów muzycznych i reżyserskich.
- Źródło: Kronika kobiet pod red. Mariana B. Michalika, wyd. Kronika – Marian B. Michalik, Warszawa, 1993, ISBN 8390033100, s. 367.

O Cosimie Wagner

Moja córka, Cosima, czyni wszystko, aby nie przeżyć Wagnera.
- Autor: Ferenc Liszt
- Źródło: Kronika kobiet pod red. Mariana B. Michalika, op. cit., s. 367.

To, że przedstawienia były w tym roku tak doskonałe, w znacznym stopniu zawdzięcza się efektywnej ingerencji pani Wagner. Jej uwagi były tak słuszne i subtelne, zawierały tak istotne wyjaśnienia sztuki, że podczas tych niewielu dni nauczyłem się więcej niż w czasie mojej dwudziestoletniej praktyki dyrygenckiej.
- Autor: Hermann Levi (dyrygent)
- Opis: list do ojca z 7 sierpnia 1884.
- Źródło: Kronika kobiet pod red. Mariana B. Michalika, op. cit., s. 367.