Cosima Wagner (1837–1930) – żona Ryszarda Wagnera; córka Ferenca Liszta, teściowa Winifred.

  • Tylko służyłam.
    • Opis: wyjaśniając, dlaczego świadomie nie wykorzystywała swoich talentów muzycznych i reżyserskich.
    • Źródło: Kronika kobiet pod red. Mariana B. Michalika, wyd. Kronika – Marian B. Michalik, Warszawa, 1993, ISBN 8390033100, s. 367.
Cosima Wagner (1870)

O Cosimie Wagner edytuj

  • Moja córka, Cosima, czyni wszystko, aby nie przeżyć Wagnera.
    • Autor: Ferenc Liszt
    • Źródło: Kronika kobiet pod red. Mariana B. Michalika, op. cit., s. 367.
  • To, że przedstawienia były w tym roku tak doskonałe, w znacznym stopniu zawdzięcza się efektywnej ingerencji pani Wagner. Jej uwagi były tak słuszne i subtelne, zawierały tak istotne wyjaśnienia sztuki, że podczas tych niewielu dni nauczyłem się więcej niż w czasie mojej dwudziestoletniej praktyki dyrygenckiej.
    • Autor: Hermann Levi (dyrygent)
    • Opis: list do ojca z 7 sierpnia 1884.
    • Źródło: Kronika kobiet pod red. Mariana B. Michalika, op. cit., s. 367.