Christa Wolf

Christa Wolf (1929–2011) – niemiecka pisarka, czołowa postać literatury NRD.

Aż do trzewi

(niem. Leibhaftig; tłum. Sławomir Błaut)

Kolumny, które wloką się przez ponure okolice, pobrzękują łańcuchami. Coś w tym jest, że u każdego człowieka kara godzi w najwrażliwszy zmysł, a więc słuch, a ponadto strach przed fizycznym bólem, który już w dzieciństwie, czy ja ci właściwie o tym opowiadałam, popychał mnie do tego, by poddawać się próbom odwagi i bólu, dzięki czemu uchodziłam za osobę dzielną.

Skąd mamy wiedzieć, jak rozległy jest nasz świat wewnętrzny, jeśli nie otworzy go nam specjalny klucz, na przykład wysoka gorączka. Ona wciąż musi przemierzać najpierw ten niski, źle oświetlony i źle przewietrzany korytarz, który za każdym razem na nowo wydaje się jej znajomy, ale na wysiłek, jakiego wymagałoby przekonanie się, czy rozpoznaje go naprawdę, ona nie może się zdobyć.

Teraz jednak nie liczą się ani pradawne, ani dawne czasy, nie liczą się stare dobre czasy, a tym bardziej trzeźwe czasy teraźniejsze, czasy nowożytne, czasy próby, wydarzenia współczesne. Cała moja czasowość pogrążyła się w bezczasowości, mój czas upływa mi tak, jakby go nie było, wprost z sali operacyjnej wraz ze swoim szpitalnym łóżkiem wpadła w lukę czasową, wypełnioną bladym półmrokiem i widziadłami, ale niepoddaną rachubie czasu – widziadła, które ukazują się na zmianę, i głosy, które słyszy, nie mogą zaprowadzić w niej ładu.