Choroba wysokościowa

Choroba wysokościowa (choroba górska, choroba d'Acosty) – zespół chorobowy spowodowany brakiem adaptacji do warunków panujących na dużych wysokościach.

• Choroba górska – puna – jest wywołana zmniejszeniem ilości tlenu w rozrzedzonym powietrzu, a objawy jej są bardzo rozmaite i zmienne. Najczęściej występują: ból głowy, zmęczenie, bezsenność, utrudnione oddychanie, bicie serca, brak apetytu, nudności i wymioty. Człowiek dotknięty tą chorobą ma wielkie trudności w posuwaniu się pod górę. Natomiast schodzić na dół może zwykle w normalnym tempie i zejście na niższą wysokość przynosi szybką ulgę (...). Jedne z istniejących teorii głoszą, że występowanie puny w pewnych określonych miejscach jest związane z emancjami żył kruszcowych, np. antymonu, wydzielaniem się gazów podziemnych, większym naładowaniem atmosfery elektrycznością, brakiem przewiewu w zaklęśnięciach terenu i tym podobnymi przyczynami.
  • Autor: Witold Henryk Paryski, W górach Atakamy

• Rozumiemy (...), że [mulnicy] dopytują się z zaciekawieniem, czy bardzo dawała się nam we znaki na Mercedario puna. Tym mianem określa się chorobę górską Andów. Przyznajemy, że bardzo – im wyżej, tym jest silniejsza. To jednak nie trafia do przekonania baqueanos. Według nich nasilenie puny nie zależy od wysokości, lecz od okolicy. Są więc doliny czy zbocza, gdzie znajduje się mucha puna – są inne, gdzie jest jej mało. Dowodzą, że czasem cierpi się na nią w głębi doliny, a przestaje ją odczuwać, wydostawszy się na wznoszący się powyżej grzbiet górski. Istnieją też lekarstwa na punę. Najprostszym sposobem ma być intensywne wdychanie wyziewu ziemi lub żwiru wygrzebanego na miejscu. Poza tym puna istnieje – według ich pojęć – tylko w Andach.
  • Autor: Jan Kazimierz Dorawski, Wysoko w Andach, wyd. Iskry, Warszawa 1961