1 Armia Wojska Polskiego
1 Armia Wojska Polskiego – utworzona 29 lipca 1944 z przemianowania rzutu bojowego 1 Armii Polskiej w ZSRR sformowanej 16 marca 1944 roku. Była częścią odrodzonego Wojska Polskiego. Szlak bojowy zakończyła w maju 1945 wyjściem na brzeg Łaby i szturmem części swoich oddziałów na Berlin.
- 1 Armia powstała z pomocą tych, którzy, jak to się ładnie określa, „nie zdążyli do Andersa”. W związku z tym miała swoją wagę polityczną. Myślę, że gdyby tej armii nie było, polityka Stalina wobec Polski byłaby trudniejsza, bo nie miałby on legitymizacji w postaci polskiego wojska, ale też miałby więcej swobody w podejmowaniu decyzji. Tych kilkaset tysięcy uzbrojonych pod koniec wojny ludzi, myślących po polsku, reprezentujących w różnym stopniu, ale jednak, polski interes narodowy, było pewnym ogranicznikiem w swobodzie działania władz ZSRS.
- Autor: dr hab. Tadeusz Rutkowski
- Źródło: Dr hab. T. Rutkowski: Wkład Polaków w zwycięstwo nad Niemcami w czasie II wojny był największy w pierwszej fazie starć, dzieje.pl, 8 maja 2018.
- Armia Polska utworzona w Związku Sowieckim budzi dzisiaj kontrowersje, nie tylko w politycznym sporze. Była to armia niewątpliwie formowana z Polaków, ale całkowicie zależna od Związku Sowieckiego, czyli niemająca swojej podmiotowości. Jej twórca gen. Zygmunt Berling w swoim czasie podpisał apel o odrodzenie Polski jako siedemnastej republiki Związku Sowieckiego, a kadra oficerska armii w ogromnym stopniu wywodziła się z Armii Czerwonej. Byli to obywatele sowieccy, Rosjanie, choć często z polskimi korzeniami, a językiem dowodzenia był język rosyjski. W sensie politycznym była to armia, która wykonywała polecenia naczelnego dowództwa Armii Czerwonej, była politycznym narzędziem Stalina.
- Autor: dr hab. Tadeusz Rutkowski
- Źródło: Dr hab. T. Rutkowski: Wkład Polaków w zwycięstwo nad Niemcami w czasie II wojny był największy w pierwszej fazie starć, dzieje.pl, 8 maja 2018.
- W zasadzie żadne jednostki innych krajów sojuszniczych na froncie wschodnim nie mogły liczebnością równać się z Armią Polską, która pod koniec wojny sięgała prawie 300 tys. żołnierzy. Oczywiście w polu było znacznie mniej żołnierzy, ale jest to liczba znacząca, nawet jak na front wschodni.
- Autor: dr hab. Tadeusz Rutkowski
- Źródło: Dr hab. T. Rutkowski: Wkład Polaków w zwycięstwo nad Niemcami w czasie II wojny był największy w pierwszej fazie starć, dzieje.pl, 8 maja 2018.
- Władza politruków niesłychanie wzrosła. Były specjalne pogadanki o braterstwie broni wszystkich Słowian, począwszy od bitwy pod Grunwaldem. Chodziło o to, by usunąć urazy, jakie mieli Polacy, po tym co zrobili z nami Sowieci po 17 września 1939 r. To było niezbędne, aby móc z tymi żołnierzami wkroczyć do Polski u boku Armii Czerwonej.
- Autor: Zofia Piltz, była działaczka komunistyczna, w 1953.
- Źródło: 1 Dywizja Piechoty im. T. Kościuszki powstała pod bacznym okiem Stalina , polskieradio.pl, 14 maja 2013.
- Wojsko Polskie – tworzone od 1943 w ZSRR jest częścią polskiej historii, niezbywalną częścią polskiego losu w XX wieku. Nie ma co do tego wątpliwości. Jest tak ze względu na tysiące żołnierzy, będących Polakami, zmierzających do Polski w taki sposób jaki był możliwy. Do polskiego losu nie należy natomiast historia polskich bolszewików w służbie Sowietów.
- Autor: prof. Marek Kornat
- Źródło: Prof. Marek Kornat: Wojsko Polskie, wojsko polskojęzyczne…], dzieje.pl, 24 października 2013.
Zobacz też: