Święto Narodowe Trzeciego Maja
Polskie święto upamiętniające uchwalenie pierwszej nowożytnej konstytucji w Europie
Święto Narodowe Trzeciego Maja – polskie święto państwowe obchodzone 3 maja, ustanowione w 1919 oraz ponownie w 1990, w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
- Dopiero pod koniec XIX w., wraz z pojawieniem się partii masowych, Trzeci Maja stał się symbolem, do którego odwoływały się wszystkie stronnictwa, i jako taki ustanowiony został w 1919 r. „uroczystym świętem po wieczne czasy”. Każda partia znajdowała tu coś dla siebie; piłsudczykom np. bardzo podobało się, że konstytucję uchwalono drogą zamachu stanu i na dodatek w maju. Tylko komuniści ignorowali święto; jeszcze pod zaborami zabiegali o to, żeby Pierwszego Maja nie łączyć z Trzecim, a po objęciu władzy całkiem Trzeci skasowali, dzięki czemu stał się on głównym świętem demokratycznej opozycji w późnym PRL.
Uchwalenie Konstytucji 3 maja - obraz Jana Matejki, 1891.
- W Święto Konstytucji władze państwowe pośpieszyły ma mszę zamiast do Trybunału Konstytucyjnego, który jest strażnikiem konstytucji. A tam też odbywały się uroczystości. Pospieszyły do archikatedry zamiast do Parlamentu, gdzie konstytucję uchwalono i gdzie stanowi się prawo, które powinno być z nią w zgodzie. W Święto Konstytucji, zamiast afirmować konstytucyjne wartości, po raz kolejny zrobiły gest wykluczający obywateli nie-katolików. A także tych obywateli-katolików, dla których ważna jest zasada świeckości państwa.