Werner Heisenberg

niemiecki fizyk i filozof, noblista

Werner Heisenberg (1901–1976) – niemiecki fizyk teoretyk i filozof nauki, twórca mechaniki kwantowej.

  • Gdyby ktoś zapytał o to, na czym polegała wielkość czynu Krzysztofa Kolumba w odkryciu Ameryki, to trzeba byłoby odpowiedzieć, że nie na idei wykorzystania kulistości Ziemi do odnalezienia zachodniej drogi do Indii; idea ta była już rozważana przez innych. Nie chodziło również o staranne przygotowanie wyprawy, fachowe wyposażenie okrętów, czego i inni mogli dokonać. Najtrudniejszą rzeczą w tej wyprawie odkrywczej była natomiast na pewno decyzja oddalenia się od wszystkich znanych dotąd lądów i żeglowania tak daleko na zachód, że posiadane zapasy nie wystarczyłyby już na drogę powrotną.
Werner Heisenberg
  • Idee nie są odpowiedzialne za to, co z nich czynią ludzie.
  • Każde doświadczenie fizyczne, niezależnie od tego, czy dotyczy zjawisk życia codziennego, czy też mikroświata, może być opisane wyłącznie w terminach fizyki klasycznej.
    • Źródło: Fizyka a filozofia
  • Każdy ma prawo do szczęścia, ale nie każdy ma szczęście do prawa.
  • Nauki ścisłe zaczynają się od założenia, że w końcu będzie można zrozumieć naturę, w każdej, nawet całkiem nowej dziedzinie, ale nie możemy czynić żadnego założenia a priori, co do znaczenia słowa „zrozumieć”.
  • Nie mogę powiedzieć, że istniał jakiś dokładnie określony moment, w którym uświadomiłem sobie niezbędność niesprzecznego schematu, jednakże odmiennego niż aksjomaty fizyki Newtona. To nie stało się tak prosto. Sądzę, że stopniowo w umysłach wielu fizyków rozwijała się idea, że z trudem daje się opisać naturę, nie mając czegoś niesprzecznego i że możemy zostać zmuszeni do opisania natury na podstawie jakiegoś systemu aksjomatycznego, całkowicie innego niż stara fizyka klasyczna, a nawet na podstawie systemu logicznego, całkowicie różniącego się od starego.
    • Opis: na temat poszukiwania kwantowo-mechanicznego opisu świata.
  • Po śmierci, gdy spotkam Boga osobiście, zapytam go o dwie rzeczy. Po pierwsze – jak skwantować grawitację, a po drugie – jak matematycznie opisać turbulencję. Może zna odpowiedź na pierwsze pytanie, ale na pewno nie odpowie na drugie.
    • Opis: poproszony o sformułowanie najważniejszego pytania, które chciałby zadać.
    • Źródło: wywiad z prof. Markiem A. Abramowiczem, „Gazeta Wyborcza”, 22 kwietnia 2011.
    • Zobacz też: grawitacja kwantowa
  • Współczesne interpretacje zjawisk mikroświata niewiele mają wspólnego z prawdziwie materialistyczną filozofią. Można właściwie powiedzieć, że fizyka atomowa sprowadziła naukę z drogi materializmu, którą kroczyła ona w dziewiętnastym stuleciu.
    • Źródło: Fizyka a filozofia

O Wernerze Heisenbergu edytuj

  • Einstein wprowadzając zasadę względności wykazał, że pojęcie absolutnego czasu nie ma żadnego znaczenia. Heisenberg zmusił nas do przewartościowania koncepcji przyczynowości i przypadku. Odtąd już nie możemy powiedzieć, że takie same przyczyny powodują takie same rezultaty. Możemy tylko przewidywać prawdopodobieństwo, ale nigdy nie możemy przewidzieć konkretnego zachowania się pojedynczego systemu atomów. Oba te odkrycia miały olbrzymie konsekwencje filozoficzne. Ale oni ich nie wymyślili, doprowadziła ich do tego obserwacja natury.