Szatan

personifikacja zła, diabeł w religiach abrahamowych

Szatan – w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie naczelna personifikacja zła oraz jego sprawca.

Strącenie Szatana grafika Gustawa Doré
  • Powstał szatan przeciwko Izraelowi i pobudził Dawida, żeby policzył Izraela.
  • Zdarzyło się pewnego dnia, gdy synowie Boży udawali się, by stanąć przed Panem, że i szatan też poszedł z nimi.
  • I pochwycił Smoka, Węża starodawnego, którym jest diabeł i szatan, i związał go na tysiąc lat.
  • Jeśli wierzysz, że Bóg stworzył Szatana, to musisz zdawać sobie sprawę, że jego moc pochodzi od Boga i że Szatan jest po prostu dzieckiem Boga, a i my tym samym jesteśmy dziećmi Boga. Nie ma dzieci Szatana, naprawdę.
  • Każdy, kto uważa Szatana za uosobienie zła, powinien zastanowić się nad wszystkimi mężczyznami, kobietami, dziećmi i zwierzętami, o których śmierci zadecydowała „wola Boża”.
  • Ktośkolwiek jest – za Tobą w te kręgi piekielne
    Idę żądny otchłani – z wieczną klęską zbratan –
    W Noc, w Rozpacz – w samo jądro Chaosu śmiertelne –
    – Ktośkolwiek jest, przede mną – odsłoń twarz…
    Tyś Szatan?!…
  • Można powiedzieć bez przesady, że wszyscy pisarze, świadomie lub nieświadomie, zawdzięczają swe natchnienie Diabłu. (…) Chcąc podać listę pisarzy, którzy wysławiali Szatana wierszem i prozą, należałoby wymienić nazwiska niemal wszystkich wielkich literatów.
    • Autor: Maximilian Rudwin, Diabeł w legendzie i literaturze, tłum. Jacek Illg, wyd. Znak, Kraków 1999.
  • Mówi się nie bez racji, że szatan może "cytować Pismo Święte dla własnych celów". Biblia pełna jest tak wielu moralnie sprzecznych przesłań, że każde pokolenie może znaleźć święte usprawiedliwienie dla niemal każdego podejmowanego działania - od kazirodztwa, niewolnictwa i masowych mordów do czynów najbardziej szlachetnych, pełnych miłości, odwagi i poświęcenia własnej osoby. A takie zniekształcenie moralności charakterystyczne dla osobowości mnogiej występuje nie tylko w chrześcijaństwie i judaizmie. Można znaleźć je u podstaw islamu, tradycji hinduistycznych, a w rzeczywistości niemal we wszystkich religiach świata.
  • Pierwsza mowa szatana do rodu ludzkiego
    Zaczęła się najskromniej od słowa: dlaczego?
    • Autor: Adam Mickiewicz, Zdania i uwagi z dzieł Jakuba Bema, Anioła Ślązaka
  • Szatan boi się ludzi radosnych.
  • Szatan jest człowiekiem
    chrześcijaninem
    Woda chrztu go obmywa
    i szczypta soli utwierdza.
  • Szatan jest doskonałym znawcą natury wszechrzeczy zarówno przez bystrość inteligencji, jaki i przez długie doświadczenie, dlatego też nazywa się również demonem, to znaczy wiedzącym, zna siły działające w naturze i wie najlepiej, pod wpływem czego można najłatwiej pobudzić słabość człowieka do rozkoszy i wszystkich innych pożądań.
    • Źródło: Piotr Abelard, Etyka czyli Poznaj samego siebie, [w:] Rozprawy, tłum. Leon Joachimowicz, Warszawa 2000, Instytut Wydawniczy Pax, ISBN 8373160035, s. 191.
  • Szatan jest małpą Pana Boga. Wszystko czyni Mu na przekór. Zamiast dobra wprowadza zło, zamiast ładu – chaos, zamiast miłości – nienawiść, zamiast pokoju – wojnę, zamiast prawdy – kłamstwo, zamiast zgody – kłótnię, zamiast jedności – rozdział i rozproszenie, zamiast obiecywanej ciągle całkowitej wolności – anarchię moralną, która przynosi najgorsze zniewolenie.
  • Szatan jest najlepszym przyjacielem, jakiego kiedykolwiek Kościół posiadał, ponieważ przez wszystkie te lata dawał mu zajęcie!
  • Szatan jest w pełnym tego słowa znaczeniu sprawcą podziałów – kimś, kto niszczy wszelkie relacje: te, które człowiek ma sam ze sobą, i te, które ma z innymi ludźmi.
    • Autor: Józef Ratzinger
    • Źródło: Raport o stanie wiary. Rozmowa Vittorio Messori’ego przeprowadzona w 1984 roku z ks. kardynałem Josephem Ratzingerem – prefektem Kongregacji Nauki Wiary – późniejszym papieżem Benedyktem XVI, tłum. Z. Oryszyn, J. Chrapek, wyd. II, Marki 2005, s. 136.
  • Szatan ma tylko jedną bramę, aby wejść do naszej duszy: wolę. Bramy ukryte nie istnieją. Nie ma żadnego grzechu, jeśli nie został on popełniony za zgodą woli. Skoro w grę nie wchodzi wola, to nie jest to grzech, a tylko słabość ludzka.
  • Także w ten sposób Bóg ukazuje, że „nie cieszy się ze zguby żyjących” (Mdr 1, 13). Tylko Szatan może się nią cieszyć: przez jego zawiść śmierć weszła na świat (por. Mdr 2, 24). On to, który jest „zabójcą od początku”, jest też „kłamstwem i ojcem kłamstwa” (por. J 8, 44): zwodząc człowieka, prowadzi go do grzechu i śmierci, które ukazuje jako cel i owoc życia.
  • W Księdze Apokalipsy obok „wielkiego znaku” niewiasty (por. 12, 1), pojawia się „inny znak” (...) na niebie: „wielki Smok barwy ognia” (12, 3), symbolizujący Szatana, uosobioną potęgę zła, a zarazem wszystkie moce zła, które działają w historii i przeciwstawiają się misji Kościoła. Maryja i tu oświeca Wspólnotę Wierzących: wrogość potęgi zła objawia się bowiem jako uporczywy sprzeciw, który zanim dotknie uczniów Chrystusa, zwraca się przeciw Jego Matce.
  • Wierzymy, że Jezus pokonał szatana raz na zawsze, w ten sposób zdejmując z nas lęk przed nim. Każdemu pokoleniu Kościół przedstawia, jak to uczynił apostoł Piotr w swoim przemówieniu do Korneliusza, wyzwalający obraz Jezusa z Nazaretu, który „przeszedł dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich, którzy byli pod władzą diabła” (Dz 10,38).
  • Wtedy Jehowa rzekł do Szatana: „Skąd przychodzisz?” Wówczas Szatan odpowiedział Jehowie, mówiąc: „Z wędrowania po ziemi i przechadzania się po niej”. A Jehowa rzekł jeszcze do Szatana: „Czy w swym sercu zwróciłeś uwagę na mego sługę Hioba, że nie ma na ziemi nikogo takiego jak on – mąż to nienaganny i prostolinijny, bojący się Boga i stroniący od zła?” Szatan odpowiedział na to Jehowie, mówiąc: „Czyż za nic Hiob boi się Boga? Czy ty sam nie posadziłeś żywopłotu wokół niego i wokół jego domu, i wokół wszystkiego, co ma dookoła? Pracy jego rąk pobłogosławiłeś, a jego dobytek mnoży się na ziemi. Ale dla odmiany wyciągnij, proszę, swą rękę i dotknij wszystkiego, co ma, i zobacz, czy nie będzie cię przeklinał prosto w twarz”. Jehowa rzekł więc do Szatana: „Oto wszystko, co ma, jest w twoim ręku. Tylko przeciw niemu samemu nie wyciągaj ręki!” Toteż Szatan odszedł sprzed osoby Jehowy.

Zobacz też: